In Bouwbesluit in de praktijk nr 4, april 2014, is een uitwerking van een Helpdeskvraag van de maand opgenomen, uitgewerkt door de Nieman groep, Geregeld en Van Overveld Bouwbesluit advies. De vraag gaat over het vergroten van een balkon van een flat. Het antwoord doet voorkomen dat het vergroten niet mogelijk is, tenzij van onderliggende woningen het verblijfsgebied wordt verkleind of er verglaasde balkons worden toegepast.
// ////
// ////
Inleiding
In Bouwbesluit in de praktijk nr 4, april 2014, is een uitwerking van een Helpdeskvraag van de maand opgenomen, uitgewerkt door de Nieman groep, Geregeld en Van Overveld Bouwbesluit advies. De vraag gaat over het vergroten van een balkon van een flat. Het antwoord doet voorkomen dat het vergroten niet mogelijk is, tenzij van onderliggende woningen het verblijfsgebied wordt verkleind of er verglaasde balkons worden toegepast.
Maar is het gegeven antwoord wel juist?
Case
Een bestaand appartementencomplex (met identieke appartementen met een gebruiksoppervlakte van meer dan 50 m²/ heeft balkons die niet voldoen aan de minimale afmetingen van balkons die gelden voor nieuwbouw. Een aanvraag voor omgevingvergunning voor het bouwen wordt ingediend voor de vervanging van deze balkons door grotere balkons (die wel aan de afmetingen voor nieuwbouw voldoen). Deze vervanging heef echter tot consequentie dat de equivalente daglichtoppervlakte in het onder het balkon gelegen aansluitende verblijfgebied (tevens verblijfsruimte) niet meer voldoet aan het nieuwbouwniveau c.q. het oorspronkelijk vergunde niveau.
Kan/moet het bevoegd gezag de bouwvergunning desondanks verlenen?
Antwoord
Ja, dat moet mits de sterkte van het nieuwe balkon voldoet aan NEN 8700 en de vloerafscheiding van het nieuw te realiseren balkon voldoet aan het verbouwniveau van het Bouwbesluit 2012.
Toelichting
Het gaat om het gedeeltelijk vernieuwen, veranderen of vergroten van een bouwwerk.
Daarvoor moeten we naar de artikelen 4 en 6 van de Woningwet.
CITAAT
Artikel 4
Indien een bouwwerk gedeeltelijk wordt vernieuwd, veranderd of vergroot, zijn de voorschriften, bedoeld in artikel 2, voor zover zij betrekking hebben op dat bouwen, slechts van toepassing op die vernieuwing, verandering of vergroting.
EINDE CITAAT
De vernieuwing verandering of vergroting is in dit geval het fysiek aanbrengen van een nieuw balkon. In de woning daaronder worden geen fysieke veranderingen aangebracht. Van de woning onder het balkon is dan ook in relatie tot de aanvraag omgevingsvergunning geen beoordeling van de equivalenten daglichtoppervlakte aan de orde.
Met andere woorden, gelet op artikel 2.10 van de Wabo is een vermindering van de equivalente daglichtoppervlakte van de er onder gelegen woning geen toetsingsgrond en dus ook geen weigeringgrond.
Op grond van artikel 6 van de Woningwet in verbinding met artikel 1.12 van het Bouwbesluit2012 gelden voor het nieuwe balkon de verbouweisen uit de nieuwbouwafdelingen van het Bouwbesluit 2012. Dat betekent dat de sterkte van het balkon moet worden beoordeeld volgens NEN 8700. De redactie van artikel 2.5 van het Bouwbesluit 2012 doet wel anders vermoeden, maar is praktisch niet uitvoerbaar, zoals wordt uitgelegd in de PAO cursus Beoordeling constructieve veiligheid bij verbouw en afkeuren van bestaande constructies.
CITAAT
Artikel 2.5 Verbouw
Op het gedeeltelijk vernieuwen of veranderen of het vergroten van een bouwwerk zijn de artikelen 2.2 tot en met 2.4 van overeenkomstige toepassing, waarbij in plaats van het in die artikelen aangegeven niveau van eisen wordt uitgegaan van het niveau zoals aangegeven in NEN 8700.
EINDE CITAAT
Wanneer de Bouwbesluitwetgever heeft willen aangeven dat hij alleen de betrouwbaarheidsindices van NEN 8700, verbouwniveau, heeft willen aansturen dan is nagenoeg geen enkele constructeur en gemeente meer in staat het Bouwbesluit 2012 toe te passen omdat velen niet in termen van probabilistiek kunnen rekenen, maar rekenen met de vereenvoudigde methoden die door het Bouwbesluit 2012 zijn aangestuurd. Gelukkig heeft NEN 8700 een volledige beschrijving van de noodzakelijke constructieve berekening waarbij de constructeur bij de hand wordt genomen om vanuit NEN 8700 steeds uitstapjes te maken naar de Eurocodes voor nieuwbouw en bevat NEN 8700 de bepalingen hoe die nieuwbouwparagrafen te vertalen naar een toepassing voor een verbouwsituatie.
Dat komt er ook op neer dat de vloerafscheiding van het balkon moet voldoen aan artikel 2.21 van het Bouwbesluit 2012.
CITAAT
Artikel 2.21 Verbouw
Op het geheel of gedeeltelijk vernieuwen of veranderen of het vergroten van een bouwwerk zijn de artikelen 2.17 tot en met 2.20 van overeenkomstige toepassing, waarbij in plaats van het in die artikelen aangegeven niveau van eisen wordt uitgegaan van het rechtens verkregen niveau.
EINDE CITAAT
Zoals vorenstaand aangegeven mogen geen aspecten bij de beoordeling worden betrokken die niet de verbouwing sec betreffen. De aanvraag gaat alleen over het balkon en niet over de daglichttoetreding van de eronder gelegen woning. Immers er vindt bij de benedenburen geen verandering in de kozijnconfiguratie plaats.
Wanneer het nieuwe balkon tot gevolg heeft dat de equivalente daglichtoppervlakte van de woning onder het balkon niet langer voldoet aan eisen voor Bouwbesluit 2012, niveau bestaande bouw, is sprake van strijd met artikel 1b, tweede lid, van de Woningwet. De gemeente kan dan de VvE aanschrijven. De gemeente kan dan ook de appartementsrechtshouder ofwel de gebruiker aanschrijven met het doel de aangrenzende verblijfsruimte niet langer als zodanig te gebruiken.
Conclusie
De toepassing van de bouwregelgeving vereist niet alleen technische kennis, maar ook juridische kennis van de structuur en inhoud van de regelgeving. Het antwoord neen in Bouwbesluit in de Praktijk, is naar ons oordeel dan ook onjuist. De vervolgens gedane suggesties over noodzakelijke verkleining van het er onder gelegen verblijfsgebied of de toepassing van gelijkwaardigheid in combinatie met een verglaasd balkon zijn in het kader van de aanvraag omgevingsvergunning in het geheel niet aan de orde.
Zijn we als zulke fundamentele onjuiste interpretaties zich bij dergelijke eenvoudige gevallen voordoen toe aan het overlaten van de beoordeling van bouwplannen aan private partijen? De vraag stellen, is hem beantwoorden. Gelukkig heeft de Tweede Kamer dan ook op 27 maart kenbaar gemaakt dat het eindoordeel bij het bevoegd gezag blijft voor alle aanvragen omgevingsvergunning. Als de deskundigheid over de inhoud van de regelgeving niet snel wordt vergroot, is het risico groot dat de consument of veel te veel betaalt of niet krijgt waar hij recht op heeft. Doet de gemeente het beter? Veelal wel, want alvorens een vergunning wordt verleend kijkt ook een jurist mee en die haalt dit soort fouten er wel uit.
Het voorbeeld illustreert wel dat er nog een lange weg te gaan is alvorens de bouw in staat is een bouwwerk zonder non-conformiteit op te leveren. Bij eenvoudige gevallen gaat het met de interpretatie van de bouwregels al mis, zoals dit voorbeeld illustreert. Hoe kan de consument dan vertrouwen op toekomstige private toelatingsinstrumenten als die dit soort missers niet kunnen ondervangen?
Overigens als de benedenbuurman niet in die benadeelde positie wil komen kan hij in eerste aanleg bezwaar maken bij het bestuur van de VvE tegen dit voorgenomen bouwplan. In tweede instantie kan hij de civiele rechter om een oordeel vragen.
Door
dr. ir. N.P.M. Scholten
