"Per brief van 18 augustus jl. is uw Kamer geïnformeerd over de voortgang van het fosfaatreductieplan 2017. In deze brief is aangegeven dat goede resultaten zijn geboekt waarmee we op koers liggen om de fosfaatproductie weer onder het nationale plafond uit de derogatiebeschikking te brengen. De uitdaging voor de rest van het jaar is om de behaalde resultaten vast te houden. Dat is geen vanzelfsprekendheid, zo blijkt ook uit de derde kwartaalrapportage van het CBS, die ik uw Kamer hierbij toestuur. Bijgaande rapportage laat zien dat we nog steeds op de goede weg zijn, maar dat de komende maanden wel nog veel inzet is vereist."
Geachte Voorzitter,
Per brief van 18 augustus jl. is uw Kamer geïnformeerd over de voortgang van het fosfaatreductieplan 2017. In deze brief is aangegeven dat goede resultaten zijn geboekt waarmee we op koers liggen om de fosfaatproductie weer onder het nationale plafond uit de derogatiebeschikking te brengen. De uitdaging voor de rest van het jaar is om de behaalde resultaten vast te houden. Dat is geen vanzelfsprekendheid, zo blijkt ook uit de derde kwartaalrapportage van het CBS, die ik uw Kamer hierbij toestuur. Bijgaande rapportage laat zien dat we nog steeds op de goede weg zijn, maar dat de komende maanden wel nog veel inzet is vereist.
Resultaten fosfaatreductieplan per 1 oktober 2017
De kwartaalrapportage laat zien dat de drie maatregelen uit het fosfaatreductieplan voor de melkveehouderij per 1 oktober 2017 hebben gezorgd voor een vermindering van de fosfaatproductie van 9,2 miljoen kilogram.
Deze vermindering is als volgt toe te rekenen aan de verschillende maatregelen.
Voerspoor
Het verlagen van fosfor in ruwvoer voor melkvee heeft tot 1 oktober 2017 geleid tot een reductie van 2,9 miljoen kilogram fosfaatproductie. Daarmee is het doel van dit spoor binnen het reductieplan (1,7 miljoen kilogram reductie) ruimschoots behaald.
Stoppersregeling
Alle bedrijven die hun melkveestapel hebben afgestoten door gebruik te maken van de Regeling bedrijfsbeëindiging melkveehouderij hebben hun betaling ontvangen. Uiteindelijk hebben 467 bedrijven gebruik gemaakt van de regeling. Door deze regeling is 30.193 GVE afgevoerd, waardoor een reductie van 1,2 miljoen kilogram fosfaatproductie is gerealiseerd.
Regeling fosfaatreductieplan
De reductie door de Regeling fosfaatreductieplan staat per 1 oktober 2017 op 5,1 miljoen kilogram fosfaat. Daarmee is het gestelde doel van 5 miljoen kilogram fosfaat behaald. Echter, waar de eerste maanden het aantal dieren (uitgedrukt in Grootvee Eenheid, GVE) als gevolg van deze regeling sterk was gedaald, zien we de afgelopen maanden weer een toename. Deze toename was in augustus nog beperkt tot een paar honderd GVE maar afgelopen maand is de vrouwelijke veestapel toegenomen met bijna 10.000 GVE. Dit baart mij zorgen. Het is van belang dat deze stijging zich de komende maanden niet verder voortzet. Dit zou het verkrijgen van een nieuwe derogatie vanaf 2018 immers ernstig in gevaar brengen. Ik roep de sector dan ook op om in haar eigen belang de behaalde resultaten vast te houden en de omvang van de melkveestapel richting het eind van het jaar niet verder te laten stijgen.
Update prognose totale fosfaatproductie in 2017
In de kwartaalrapportage is een update opgenomen van de prognose van de totale fosfaatproductie door de Nederlandse veehouderij naar de situatie op 1 oktober. Naast de resultaten van het fosfaatreductieplan voor de melkveehouderij zijn hierbij andere factoren geactualiseerd, die van invloed zijn op de totale fosfaatproductie. Zo is rekening gehouden met de autonome verlaging van het fosforgehalte in het varkensvoer in de eerste helft van 2017 waardoor de fosfaatproductie in de varkenshouderij met 1,8 miljoen kilogram is verminderd. Als deze dalende trend zich voortzet in de tweede helft van 2017 zal dit tot een verdere verlaging van de fosfaatproductie door de varkenshouderij leiden.
Daarnaast is het aantal dieren in de niet-rundvee diercategorieën volgens de voorlopige Landbouwtelling 2017 bijgesteld. Onderdeel hiervan is een correctie op aantallen pluimvee als gevolg van het vroegtijdig afvoeren van legpluimvee en de leegstand van stallen door het Fipronil-incident. Dit alles leidt tot een daling van 10,8 miljoen kilogram ten opzichte van het referentiescenario op 1 januari 2017. Als de fosfaatproductie door de Nederlandse veehouderij gedurende het hele jaar gelijk zou zijn aan de situatie op 1 oktober, dan zou de jaarproductie uitkomen op 168,7 miljoen kilogram. De grootste onzekerheden die de resultaten tot eind van dit jaar kunnen beïnvloeden zijn het fosforgehalte in het ruwvoer dat in 2017 wordt geoogst (gegevens hierover komen beschikbaar in november) en de ontwikkeling van de gemiddelde melkproductie per koe. Het is van belang dat ook aan het eind van het jaar de fosfaatproductie onder het nationale fosfaatplafond (172,9 miljoen kilogram) ligt. Daarvoor is het uiteraard essentieel dat de behaalde resultaten worden vastgehouden.
(w.g.) H.G.J. Kamp
Minister van Economische Zaken
Monitor fosfaatreductiepakket oktober 2017 CBS
Sectorpartijen en het ministerie van EZ hebben een maatregelpakket opgesteld dat tot doel heeft de fosfaatproductie in Nederland voor het eind van 2017 terug te brengen tot het niveau dat is toegestaan op basis van de derogatie van de Nitraatrichtlijn (172,9 miljoen kilogram fosfaat). Het pakket is opgebouwd uit drie maatregelen die zijn gericht op de melkveehouderij:
Verlaging fosforgehalte in veevoer;
Subsidieregeling bedrijfsbeëindiging melkveehouderij;
Ministeriële regeling fosfaatreductieplan.
De voortgang van het maatregelpakket wordt maandelijks in opdracht van het ministerie van Economische Zaken gemonitord door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Hierover rapporteert het ministerie maandelijks naar de Europese Commissie.
Download 'Monitor fosfaatreductiepakket oktober 2017 CBS'
Perbericht:
Melkveehouders moeten hun veestapel de komende maanden niet meer laten groeien omdat zij anders de bijzondere uitzonderingspositie van Nederlandse boeren in Europa, de zogeheten derogatie, alsnog dreigen te verliezen. Dat schrijft minister Kamp van Economische Zaken vandaag in een brief aan de Tweede Kamer. Na een forse inkrimping eerder dit jaar is de veestapel de afgelopen maanden weer met circa 10.000 melkkoeien gegroeid. Daardoor wordt het moeilijker om aan het einde van het jaar te voldoen aan de Europese regels.
Nederland moet eind december weer onder het Europese fosfaatplafond komen om de derogatie te kunnen behouden. Op basis daarvan mogen Nederlandse boeren meer dierlijke mest uitrijden dan is toegestaan volgens de nitraatrichtlijn. Het verlies van deze uitzonderingspositie zou grote financiële gevolgen hebben voor de melkveehouderij. Hoewel Nederland op dit moment nog steeds op koers ligt om weer onder het Europese plafond te komen, baart de recente toename van het aantal koeien zorgen.
Uit nieuwe cijfers die minister Kamp naar de Tweede Kamer heeft gestuurd blijkt dat de fosfaatproductie in de melkveehouderij in de eerste negen maanden van dit jaar met 9,2 miljoen kilo is afgenomen. De daling van de uitstoot van fosfaat als bestanddeel van mest is het gevolg van het fosfaatreductieplan dat toenmalig staatssecretaris Van Dam vorig jaar samen met het zuivelbedrijfsleven, de diervoerderindustrie en de Rabobank heeft opgesteld. Doel van het fosfaatreductieplan is om dit jaar in totaal 8,2 miljoen kilo fosfaat te reduceren. Met de behaalde 9,2 miljoen kilo is dat streven binnen handbereik. Voorwaarde is dus wel dat de boeren dit resultaat de komende maanden vasthouden en de veestapel niet meer laten groeien.
Naast maatregelen om de veestapel te laten krimpen, staan in het fosfaatreductieplan onder andere afspraken om het fosforgehalte in veevoer te verlagen. Deze laatste maatregel heeft de afgelopen maanden meer opgeleverd dan vooraf was ingeschat.
