Vandaag kondigde Staatssecretaris Dijksma aan dat de Staat in hoger beroep gaat tegen een deel van het vonnis van de rechter om maatregelen te treffen tegen luchtvervuiling. De rechter oordeelde twee weken geleden in een kort geding, aangespannen door Milieudefensie, dat Nederland zo snel mogelijk overal aan de Europese luchtkwaliteitswet moet voldoen. Ook verbood de rechter de overheid om in de toekomst maatregelen te nemen die tot nieuwe overschrijdingen zouden kunnen leiden. Dit tweede onderdeel van het vonnis, dat toekomstige vervuilende projecten zou kunnen tegenhouden, is onderdeel van het hoger beroep. De Staatssecretaris gaf aan wel snel te beginnen met de aanpak van bestaande knelpunten.
Teleurstellend
Het is weliswaar goed om te lezen dat het Rijk aan de slag gaat om de luchtvervuiling te verminderen op plekken waar nu de wet wordt overtreden. Maar het is natuurlijk teleurstellend dat zij wel de mogelijkheid open wil houden om in de toekomst weer meer te gaan vervuilen, met het risico dat nieuwe knelpunten ontstaan. Dat strookt niet helemaal met de uitspraak van Staatssecretaris Dijksma dat schone lucht van levensbelang is, reageert Anne Knol van Milieudefensie. Volgens de organisatie had het de overheid gesierd als ze niet in hoger beroep was gegaan. Luchtvervuiling zorgt er volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) voor dat 16,500 mensen jaarlijks vroegtijdig overlijden. Het gaat om de gezondheid van alle Nederlanders, van kinderen, van 1 miljoen longpatiënten. Er moet nog heel veel veranderen om de lucht voor hen allemaal gezond te maken, en een hoger beroep gaat daar niet bij helpen," aldus Anne Knol.
Rotterdam en Amsterdam
De Staatssecretaris geeft aan wel werk te gaan maken van het aanpakken van bestaande knelpunten, dus plekken waar de normen worden overschreden. De meeste knelpunten die het RIVM identificeerde liggen in Rotterdam en Amsterdam, langs drukke binnenstedelijke wegen. Ook in de gemeenten Utrecht, Woerden, Arnhem, Rijswijk, Maastricht, Eindhoven, Den Bosch, Den Haag, Zwolle, Haarlemmermeer en Albrandswaard zijn locaties geïdentificeerd waar de norm voor stikstofdioxide in de buitenlucht wordt overschreden. Overschrijdingen van de norm voor fijnstof komen vooral voor nabij grote veehouderijen. Het zijn de bekende plekken, reageert Anne Knol van Milieudefensie. De overheid weet al langer dat de lucht op deze locaties ongezond is en niet aan de wet voldoet, alleen tot nu toe gebeurde er veel te weinig om de problemen aan te pakken.
Autoluw
Er zijn veel verschillende maatregelen die overheden kunnen nemen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Gemeenten kunnen bijvoorbeeld autoverkeer terugdringen en veel meer ruimte bieden voor fietsen, wandelen, deelautos en betaalbaar openbaar vervoer. Daarmee verbetert de luchtkwaliteit en de leefbaarheid van steden. Het Rijk kan de luchtvervuiling tegengaan door lagere maximumsnelheden in te voeren, vervuiling eerlijker te beprijzen en duurzaam vervoer te stimuleren. Ook maatregelen om intensieve veehouderijen, industrie, scheepvaart en houtstook aan te pakken zijn noodzakelijk. Een aantal gemeenten hebben al aangegeven dat zij willen dat het Rijk de maatregelen neemt die nodig zijn om aan de wet te voldoen, terwijl het Rijk traditiegetrouw meestal de verantwoordelijkheid bij de gemeenten legt. Anne Knol: In plaats van aan de slag te gaan, wijzen de verschillende overheden liever naar elkaar is onze ervaring tot nu toe. Die tijd hebben we niet meer; iedereen moet zorgen voor gezondere lucht en verdere vertragingstechnieken zijn uit den boze. De komende tijd gaat Milieudefensie kijken hoe we samen met allerlei bewoners in Nederland ervoor kunnen zorgen dat de overheid zich daadwerkelijk aan dit vonnis gaat houden. Ondanks het hoger beroep moet de overheid namelijk gewoon door met de uitvoering van het vonnis, aldus Anne Knol.
Lees hier de kamerbrief.
