Nu de Wet kwaliteitsborging weer vertraging heeft opgelopen en het nog maar afwachten is wanneer een volgende kabinet en minister er mee verder gaan, is het juist tijd om door te gaan en niet te gaan afwachten. Dat afwachten is namelijk dodelijk voor de kwaliteit en meerwaarde van het Bouw- en Woningtoezicht. Er moet dus actie worden ondernomen, en er moeten stappen worden gezet. En dan niet gelijk in termen van hogere wiskunde, maar gewoon nu, eenvoudig en eigenlijk niets dat niet al direct kan worden gedaan.
Al eerder heb ik aangegeven dat de focus van het vakgebied de afgelopen jaren veel te veel is komen te liggen op de vergunning. De meeste inzet vindt plaats tussen het moment van aanvraag Omgevingsvergunning en het verlenen van de vergunning. Uiteraard belangrijk want we willen niet dat het besluit sneuveld in een juridische procedure. Maar juist deze juridificering van het vakgebied heeft er toe geleid dat we meer aandacht hebben voor de papieren beloofde kwaliteit dan voor de gerealiseerde kwaliteit van het bouwwerk.
Maar waar heeft de opdrachtgever, de bewoner of de toekomstige huurder baat bij? Dat is niet de beloofde kwaliteit maar juist de gerealiseerde kwaliteit. Logisch is dan ook dat in de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen daar de focus op ligt in plaats van op de papieren werkelijkheid. Maar nu is mijn vraag, waarom we dit binnen het huidige stelsel met de huidige rol, en de huidige uitvoering van ons vak dan niet of onvoldoende doen? Waarom kunnen we dit aspect niet op een heel concrete en efficiënte manier weer oppakken?
Artikel 1.25 van het Bouwbesluit 2012 is heel helder. Een gebouw mag niet in gebruik worden genomen als het bevoegd gezag niet in kennis is gesteld dat de bouwwerkzaamheden gereed zijn. Voegen we daar artikel 1b lid 3 van de Woningwet aan toe die stelt dat het verboden is om een bouwwerk in gebruik te nemen als deze niet voldoet aan de op die in gebruikneming van toepassing zijnde voorschriften, dan is de rol van het Bouw- en Woningtoezicht klip en klaar en zo helder als glas! Alle gemeenten hebben een formulier gereedmelding werkzaamheden, maar dit wordt echt onvoldoende in de praktijk toegepast, laat staan dat er op wordt toegezien of gehandhaafd. Als we dan vooruitkijken naar de wet kwaliteitsborging voor het bouwen waar juist de gereedmelding, en het toezien op de gerealiseerde kwaliteit centraal staat. Ik wil dan er ook voor pleiten dit nu ook alvast weer te gaan oppakken, toe te passen en er op toe te zien. Het is tenslotte onze huidige taak.
Onder de Wkb mag straks een gebouw niet in gebruik worden genomen zonder eindverklaring van de kwaliteitsborger. Dan zou het toch (al is het maar om de bouw te laten wennen) geen probleem moeten zijn om een gebouw nu ook pas in gebruik te geven als is voldaan aan de voorschriften uit de vergunning en het Bouwbesluit? En om dit soepel te kunnen aantonen is het naast de toezichthouder vanuit het bevoegd gezag ook de bouwer die dit kan vereenvoudigen door goed vast te leggen hoe de bouwkwaliteit is gerealiseerd. Hoe eenvoudig is het om goed het proces van de bouw te documenteren met een digitale applicatie op de ipad, waar tijdens de bouw fotos kunnen worden gemaakt. Maar ja, dan moet dat wel gebeuren.
En wat we hier voor moeten doen als Bouw- en Woningtoezicht? Meer de focus op toezicht. Hierin investeren, opleiden en voldoende ruimte geven (op basis van het toezichtprotocol) om ook risicogericht of doelgericht te controleren op de aspecten die er toe doen. En ook toe te zien dat er wordt gereedgemeld, dat een eindcontrole plaatsvindt, en er wordt gehandhaafd niet in gebruik te nemen als nog niet is voldaan het Bouwbesluit of andere voorschriften uit de Omgevingsvergunning. Is dit ingewikkeld? Is dit hogere wiskunde? Nee! Het is gewoon een kwestie van doen! En nu is het aan u als bevoegd gezag om dit ook in praktijk te brengen.
