Het kabinet heeft daarom in het regeerprogramma besloten € 2,5 miljard via het Mobiliteitsfonds van IenW beschikbaar te stellen voor bereikbaarheid van nieuwe woningen, zowel in stedelijke gebieden als in kleinere kernen. Naast de € 2,5 miljard voor bereikbaarheid is via de begroting van VRO € 877 miljoen¹ voor gebiedsontwikkeling beschikbaar voor woningbouw in nationaal grootschalige woningbouwgebieden.
Met deze brief informeren wij de Kamer over het kabinetsbesluit over de inzet van deze financiële middelen. In de bijlagen is een overzicht opgenomen van de verdeling van de middelen.
Het kabinet wil met de € 2,5 miljard voor bereikbaarheid en de € 877 miljoen voor Gebiedsbudget ongeveer 273.000 woningen helpen realiseren verspreid over heel Nederland.
Het gaat om maatregelen gericht op mobiliteits- en gebiedsmaatregelen zoals openbaar vervoer, auto, fiets, toekomstbestendigheid, (her)inrichting openbare ruimte en mogelijke verwervingen of (bedrijfs)verplaatsingen.
€ 1,3 miljard wordt ingezet voor voorstellen gericht op Woningbouw op Korte Termijn (WoKT) — goed voor ongeveer 145.000 nieuwe bereikbare woningen.
€ 1,2 miljard wordt gereserveerd voor investeringen in bereikbaarheid in grootschalige woningbouwgebieden.
Vanuit het Gebiedsbudget wordt daarnaast nog € 877 miljoen geïnvesteerd in deze gebieden, goed voor ongeveer 128.000 woningen tot 2035.
Het kabinet kiest voor spreiding van investeringen over het land, inclusief Caribisch Nederland, met extra aandacht voor gebieden waar de druk op de woningmarkt het hoogst is.
¹ Naast deze uitvraag voor € 877 mln. is er uit het Gebiedsbudget een bijdrage (€ 90 mln.) voorzien voor het Convenant voor Investeringen in ondernemingsklimaat microchipsector (Beethovenconvenant) (Kamerstuk 32 637, Nr. 141) en voor Arnhem spoorzone (€ 50 mln.), zoals afgesproken bij het BO MIRT 2022 (Kamerstuk 36 200 A, nr. 9B).
Proces
In maart 2025 zijn door het kabinet de criteria en afweegkaders vastgesteld voor de beoordeling van de proposities van gemeenten. De Kamer is hierover geïnformeerd in de MIRT-brief² van dit voorjaar.
De focus ligt op het zo snel mogelijk realiseren van zoveel mogelijk bereikbare woningen door heel Nederland.
In de zomer is door gemeenten hard gewerkt aan het maken van proposities. Al deze voorstellen zijn vervolgens objectief beoordeeld op basis van de vastgestelde criteria.
Belangrijke toetsingscriteria waren planrealisme en uitvoerbaarheid, inclusief netcongestie, stikstofruimte, financiële raming en benodigde capaciteit van RWS en ProRail.
De resultaten zijn bestuurlijk gewogen, met een nadruk op woningbouw op korte termijn, onder andere via doorbraaklocaties waar samenwerking tussen partijen leidt tot versnelling van woningbouw.
Woningbouw op korte termijn (WoKT)
Met de WoKT investeert het Rijk in nationale, regionale én lokale infrastructuurmaatregelen die woningbouwlocaties ontsluiten en bereikbaar maken.
De beoordelingscriteria waren onder meer:
Minimaal 200 nieuwe woningen;
Start bouw zo snel mogelijk, uiterlijk 2034;
Maximale rijksbijdrage van 65% van het tekort op infrastructuur;
Maximaal € 20.000 per woning (incl. btw).
Er zijn meer dan 180 kwalitatief goede voorstellen ontvangen uit het hele land, meer dan er middelen beschikbaar waren.
Na beoordeling door onafhankelijke experts zijn 106 voorstellen gehonoreerd in 88 gemeenten, samen goed voor ongeveer 145.000 woningen waarvan de bouw start vóór 2034.
Daarnaast is, vanwege strategische belangen, met de gemeente Katwijk afgesproken een governance-structuur op te zetten gericht op versterking van het toekomstig verdienvermogen van Nederland in en rond Leiden en Katwijk.
Binnen de € 2,5 miljard wordt hieraan financieel bijgedragen.
² Kamerstuk 36 600-A-63
Nationaal grootschalige woningbouwgebieden
Voor de bereikbaarheid en ontsluiting van extra woningen in de nationaal grootschalige woningbouwgebieden wordt € 1,2 miljard ingezet.
Ook hier zijn meer voorstellen ingediend dan er budget was, wat leidde tot selectie.
Er is besloten bij te dragen aan 44 infrastructurele maatregelen in de 17 bestaande grootschalige woningbouwgebieden.
Alle voorstellen zijn beoordeeld op basis van het Afweegkader Middellange Termijn³, gedeeld met de Tweede Kamer in juni 2025.
Er is getoetst op uitvoerbaarheid, realisme en capaciteit van RWS en ProRail.
Gebiedsbudget
Naast de € 2,5 miljard is € 877 miljoen via het Gebiedsbudget beschikbaar gesteld voor gebiedsmaatregelen in de grootschalige woningbouwgebieden.
Deze middelen zijn bedoeld voor maatregelen die noodzakelijk zijn voor woningbouw, zoals:
Breda ’t Zoet (€ 24,5 mln.);
Den Haag CID Binckhorst (€ 32,8 mln.).
De middelen dekken tot 50% van de kosten van gebiedsmaatregelen.
De regeling Gebiedsbudget is in consultatie gebracht door de Minister van VRO en treedt na parlementaire goedkeuring in werking.
De middelen uit het Gebiedsbudget worden samen met die uit het Mobiliteitsfonds ingezet en dragen bij aan ongeveer 128.000 woningen tot 2035.
Gemeenten hebben hiervoor proposities ingediend, beoordeeld volgens het Afweegkader Middellange Termijn.
Vanwege het beperkte budget is besloten aan de nieuwe gebieden uit de ontwerp Nota Ruimte alleen gebiedsbudget toe te kennen (ongeveer € 100 mln.), namelijk:
Alkmaar Kanaalzone,
BSK Apeldoorn,
Helmond Centrum+,
Spoorzone Hengelo-Enschede (SHE)⁴.
Voor deze gebieden worden eerste stappen gezet, maar verdere mobiliteitsinvesteringen zijn aan een nieuw kabinet.
Specifieke afspraken over kaders en randvoorwaarden worden vastgelegd bij het BO MIRT 2025, waarover de Kamer via de MIRT-brief wordt geïnformeerd.
³ Kamerstuk 34 682, nr. 228
⁴ Nieuwe gebieden die extra rijksregie vragen volgens de ontwerp Nota Ruimte.
Uitvoering en verantwoording
De middelen uit het Mobiliteitsfonds worden via specifieke uitkeringen toegekend aan decentrale overheden, na parlementaire goedkeuring en publicatie van de regeling in de Staatscourant.
De definitieve aanvraag moet in lijn zijn met de BO MIRT-afspraken en regionale financiering.
De Rijksbijdrage is inclusief btw en taakstellend.
Planvorming- en uitvoeringsrisico’s blijven bij de decentrale overheden.
Op de Rijksbijdragen is een korting van 0,5% toegepast om binnen het financiële kader van € 2,5 miljard te blijven.
Het programma Woningbouw en Mobiliteit monitort de voortgang van infrastructuur en woningbouw.
Als afspraken niet worden nagekomen, kan het geld worden teruggevorderd en herverdeeld.
Ook deze afspraken vallen onder het Plan van Aanpak Programmabeheersing (2022)⁵.
Tot slot
Met deze investeringen wordt ingezet op het terugdringen van het woningtekort.
Veel gemeenten kunnen aan de slag met het realiseren van goed bereikbare woningen.
Toch blijft de druk op de woningmarkt hoog en blijven er grote opgaven bestaan op het gebied van bereikbaarheid en woningbouw.
Het is aan een nieuw kabinet om verdere keuzes te maken over deze investeringen.
Hoogachtend,
De Minister van Infrastructuur en Waterstaat,
ing. R. (Robert) Tieman
De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat – Openbaar Vervoer en Milieu,
A.A. (Thierry) Aartsen
De Minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening,
Mona Keijzer
⁵ Bijlage bij Kamerstuk 36 200-A, nr. 78
Bijlagen
Bijlage: verdeling middelen Woningbouw op Korte Termijn
Rapport | 11-11-2025
Rapport | 11-11-2025
Beslisnota bij Kamerbrief over financiering woningbouw en mobiliteit
Beleidsnota | 11-11-2025
