1.2.Ten slotte is vonnis in het incident bepaald.

2.1.De gemeente is eigenaar van 23 kavels in de wijk [wijk] in Zevenaar. De gemeente is voornemens deze kavels te verkopen en heeft hiervoor in 2021 een uitgifteprocedure ingesteld (hierna: de ‘1e uitgifteprocedure’). [eisers] heeft zich ingeschreven voor de 1e uitgifteprocedure.

2.2.De relevante voorwaarden van de 1e uitgifteprocedure luiden als volgt:

2.3.De gemeente heeft op 26 oktober 2021 per e-mail bevestigd dat [eisers] tijdig de interesse heeft bekrachtigd. In dezelfde e-mail deelt de gemeente mee hoe het vervolgtraject eruit gaat zien:

2.4.De 1e uitgifteprocedure heeft geresulteerd in een rangschikking van geïnteresseerde kopers. Op grond hiervan zou [eisers] in beginsel een optie krijgen op de beschikbare kavels. De gemeente heeft [eisers] op 20 december 2021 op de hoogte gesteld van deze rangschikking.

2.5.De gemeente is van mening dat de 1e uitgifteprocedure in strijd is met het Didam-arrest van de Hoge Raad van 26 november 2021.n HR 26 november 2021, ECLI:NL:HR:2021:1778 (https://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:HR:2021:1778) De gemeente heeft met een verwijzing naar het Didam-arrest middels twee raadsinformatiebrieven van 22 februari 2022 en 8 maart 2022 bekend gemaakt dat zij de 1e uitgifteprocedure zou staken en een nieuwe uitgifteprocedure zou vaststellen.

2.6.In de nieuwe uitgifteprocedure die de gemeente heeft vastgesteld (hierna: de ‘2e uitgifteprocedure’) wordt bij geïnteresseerden die zich al eerder hadden gemeld bij de gemeente geen rekening meer gehouden met hun eerdere inschrijfdatum en wordt de rangvolgorde ook niet meer bepaald door de volgorde van inschrijving. De gemeente heeft ervoor gekozen om in de 2e uitgifteprocedure de rangvolgorde vast te stellen aan de hand van een loting onder de geïnteresseerden (hierna: de ‘loting’).

2.7.De inschrijvingstermijn voor de 2e uitgifteprocedure is gesloten op 28 maart 2022. In eerste instantie zou de loting begin april 2022 worden uitgevoerd.

2.8.Eisers 1 en 2 hebben een advocaat in de arm genomen die per brief van 16 maart 2022 bij de gemeente heeft aangekondigd een procedure aanhangig te maken als de gemeente niet alsnog op basis van de voorwaarden van de 1e uitgifteprocedure de kavels aan hen zou verkopen. De gemeente heeft met een brief van haar advocaat op 25 maart 2022 laten weten dat de gemeente niet bereid is de 1e uitgifteprocedure te volgen en de kavels aan hen te verkopen.

2.9.In een e-mail van 31 maart 2022 heeft de gemeente aan de geïnteresseerden die zich hadden ingeschreven voor de 2e uitgifteprocedure laten weten dat de loting tot nader bericht werd uitgesteld. In de e-mail wordt verwezen naar de bodemprocedure die [eisers] aanhangig heeft gemaakt.

3.1.Het geschil in de hoofdzaak komt – samengevat – erop neer dat [eisers] van mening is dat de gemeente ten onrechte de 1e uitgifteprocedure heeft beëindigd en daarmee onrechtmatig heeft gehandeld jegens [eisers]

3.3.De gemeente heeft in de hoofdzaak nog geen conclusie van antwoord genomen

4.1. [eisers] vordert dat de rechtbank, bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad, een voorlopige voorziening treft die geldig blijft totdat deze rechtbank einduitspraak heeft gedaan in de bodemprocedure. De gevraagde voorlopige voorziening houdt in dat de rechtbank de gemeente verbiedt om de 2e uitgifteprocedure te starten (dat wil zeggen: een verbod om de loting te houden).

4.2.Ter onderbouwing van de gevorderde voorlopige voorziening voert [eisers] het volgende aan. Een selectie op basis van inschrijftijd is een selectie aan de hand van objectieve, toetsbare en redelijke criteria en voldoet daarom aan de door de Hoge Raad in het Didam-arrest geformuleerde vereisten. Dat de gemeente daarbij ook rekening hield met de inschrijftijd van geïnteresseerden bij eerdere uitgifteprocedures is eveneens een objectief, toetsbaar en redelijk criterium. Ook heeft de gemeente een passende mate van openbaarheid in acht genomen door onder meer de selectieprocedure en de selectiecriteria (waaronder de selectie op basis van inschrijftijd bij eerdere uitgifteprocedures) tijdig bekend te maken en op een zodanige wijze dat potentiële gegadigden daarvan kennis konden nemen. Daarmee is de 1e uitgifteprocedure niet in strijd met artikel 3:14 van het Burgerlijk Wetboek (‘BW’) en handelt de gemeente onrechtmatig door de 1e uitgifteprocedure te staken en de 2e uitgifteprocedure te starten. [eisers] voert aan dat zij belang heeft bij de gevraagde voorlopige voorziening, omdat de gemeente de 2e uitgifteprocedure wil afronden door loting en daarmee het risico wordt gecreëerd dat de kavels aan anderen worden verkocht.

4.3.De gemeente voert gemotiveerd verweer tegen de gevorderde voorlopige voorziening en concludeert tot afwijzing van de voorziening met veroordeling van [eisers] in de kosten van de procedure in het incident.

4.4.Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

5.1.De gevraagde voorlopige voorziening hangt samen met de reeds aanhangig gemaakte hoofdvordering en is gericht op een voorziening die voor de duur van de aanhangige bodemprocedure kan worden gegeven. [eisers] kan dus worden ontvangen in haar incidentele vordering.

5.2.Nu [eisers] kan worden ontvangen moet de rechtbank in het kader van de gevraagde voorlopige voorziening de belangen van beide partijen afwegen tegen de achtergrond van de te verwachten resterende duur van de procedure en van de proceskansen daarin.

5.3.Voor wat betreft de proceskansen moet de rechtbank onder meer beoordelen of de kans groot is dat in de hoofdzaak wordt geoordeeld dat de gemeente onrechtmatig heeft gehandeld. In het kader van dit incident is het oordeel van de rechtbank dat dit het geval is, wat tot toewijzing van de verzochte provisionele vordering leidt. Daarvoor is het volgende redengevend.

5.5.De regel uit de 1e uitgifteprocedure op grond waarvan bij het vaststellen van de rangorde rekening wordt gehouden met een inschrijftijd bij eerdere uitgifterondes, is volgens de gemeente geen objectief, toetsbaar en redelijk criterium als bedoeld in het Didam-arrest. De gemeente voert aan dat het voor potentiële gegadigden niet duidelijk was dat het mogelijk was zich bij de gemeente als geïnteresseerde te melden om daarmee inschrijftijd op te bouwen en (daardoor) de kans op één van de kavels aanzienlijk te vergroten. Die mogelijkheid blijkt echter niet uit de tekst van het proceduredocument van 1e uitgifteprocedure. Daaruit volgt juist dat alleen daadwerkelijk geïnteresseerden uit eerdere uitgifterondes hun inschrijfdatum konden behouden en niet dat potentiële gegadigden zich ook op andere wijze konden aanmelden. De rechtbank is van oordeel dat die spelregel – gelet op lijsten van eerdere uitgifteprocedures – ook toetsbaar is en daardoor ook niet in strijd is met het transparantiebeginsel (zoals door de gemeente geopperd is).

5.6.Omdat uit de spelregels van de 1e uitgifteprocedure blijkt dat het bij de gemeente bestendig gebruik was dat geïnteresseerden uit eerdere uitgifteprocedures hun inschrijftijd behielden en dit ook in die eerdere uitgifteprocedures is medegedeeld, moet voorshands worden aangenomen dat die spelregel ook niet in strijd is met de door de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State goedgekeurde methode om een gunningsmethode te hanteren met als maatstaf de volgorde van binnenkomst van aanvragen.n Vgl. ABRvS 2 november 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2927 (https://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:RVS:2016:2927), rov. 12. Die methode is dus objectief en toetsbaar. De rechtbank oordeelt dat een dergelijke keuze ook redelijk is, omdat op die manier kan worden tegemoetgekomen aan de wensen en belangen van geïnteresseerden die klaarblijkelijk al heel lang en heel graag in de gemeente willen (blijven) wonen. Zowel de gemeente als die geïnteresseerden hebben daarbij belang gelet op de vermoedelijke langdurige binding met de gemeente en de regio.

5.7.Samenvattend is de rechtbank voorshands van oordeel dat de spelregels van de 1e uitgifteprocedure niet in strijd waren met de criteria van het Didam-arrest en dat de gemeente die dus niet had hoeven afbreken. De vervolgvraag is echter of voorshands aannemelijk is dat de gemeente ook onrechtmatig heeft gehandeld door de uitgifteprocedure desondanks af te breken.

5.8.De rechtbank stelt allereerst vast dat tussen partijen nog geen koopovereenkomsten zijn gesloten voor de kavels. Uit hetgeen hiervoor in randnummer 2.4 is vastgesteld, vloeit voort dat de gemeente aan [eisers] een koopovereenkomst zou hebben aangeboden. In feite hoefde alleen nog te worden ingestemd met de koopprijs van de kavels. Op grond van spelregels van de 1e uitgifteprocedure werden die koopprijzen vastgesteld op basis van de grondprijzenbrief 2022 en kon over de koopovereenkomsten überhaupt niet worden onderhandeld. [eisers] moet daarom worden gevolgd in de stelling dat het sluiten van de koopovereenkomsten nog slechts een formaliteit zou zijn geweest. Anders gezegd: [eisers] mocht er gerechtvaardigd op vertrouwen dat voor de kavels een koopovereenkomst tot stand zou zijn gekomen als de 1e uitgifteprocedure niet was gestaakt. Dat in de spelregels stond dat de gemeente op ieder moment de uitgifteprocedure mocht staken doet aan dat door de gemeente gewekte vertrouwen niet af, omdat naar het voorlopig oordeel van de rechtbank juist dat gewekte vertrouwen in de weg staat aan een beroep van de gemeente op een dergelijk voorbehoud.

5.9.Gelet op het voorgaande stond het de gemeente naar het voorlopig oordeel van de rechtbank niet vrij om de 1e uitgifteprocedure af te breken.

5.10.Nu de rechtbank voorlopig van oordeel is dat de gemeente de 1e uitgifteprocedure niet mocht afbreken is de laatste vraag of de gemeente daarmee ook onrechtmatig heeft gehandeld. [eisers] stelt in dat verband dat de gemeente artikel 3:14 BW heeft geschonden doordat zij met het beëindigen van de 1e uitgifteprocedure heeft gehandeld in strijd met algemene beginselen van behoorlijk bestuur.

5.11.Hiervoor heeft de rechtbank reeds overwogen dat [eisers] gerechtvaardigd erop mocht vertrouwen dat de kavels door de gemeente aan [eisers] zouden worden aangeboden. Dat gewekte vertrouwen raakt direct aan het in het bestuursrecht erkende vertrouwensbeginsel. Hoewel het vertrouwensbeginsel niet met zich brengt dat gerechtvaardigde verwachtingen altijd moeten worden gehonoreerd, is de rechtbank voorshands van oordeel dat dat wel het geval is in een zaak als de onderhavige, waarbij in feite geen andere belangen lijken te spelen dan geïnteresseerden die allemaal een kavel willen kopen van de gemeente. Er lijkt immers voorshands geen sprake te zijn van een situatie waarbij de gemeente met het handhaven van de 1e uitgifteprocedure in strijd handelt met de vereisten uit het Didam-arrest en ook is niet gebleken van concrete andere zwaarder wegende belangen.n Vgl. ABRvS 29 mei 2019, ECLI:NL:RVS:2019:1694 (https://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:RVS:2019:1694), rov. 11.4.  

5.12.Naar aanleiding van voorgaande overwegingen is de rechtbank voorshands van oordeel dat de gemeente niet alleen de 1e uitgifteprocedure niet mocht afbreken, maar ook dat de kans groot is dat in de hoofdzaak wordt geoordeeld dat de gemeente daarmee onrechtmatig heeft gehandeld, omdat zij heeft gehandeld in strijd met artikel 3:14 BW.

5.13.Gelet op het hiervoor geschetste (potentiële) onrechtmatig handelen van de gemeente kan niet worden uitgesloten dat de gemeente de 1e uitgifteprocedure zal moeten hervatten en heeft [eisers] naar het voorlopig oordeel van de rechtbank de betere proceskansen in de hoofdzaak. Wel zal de rechtbank in het kader van de afweging voor de gevraagde voorlopige voorziening nog moeten stilstaan bij de belangen van partijen tegen de achtergrond van de te verwachten resterende duur van de procedure.

5.14.De belangen van beide partijen zijn groot. [eisers] vreest terecht dat de kavels al verkocht zijn aan andere geïnteresseerden als de gemeente verdergaat met de 2e uitgifteprocedure en wil daarom dat de gemeente met die 2e uitgifteprocedure stopt voor de duur van de (bodem)procedure. De gemeente vindt daarentegen dat de woningbehoefte te veel onder druk komt te staan als de uitgifte van de kavels te lang stil blijft liggen.

5.15.De rechtbank vindt in dit geval dat het belang van de gemeente minder hard wordt geraakt in het kader van de specifieke gevraagde voorziening. Hoewel artikel 223 Rv. de ruimte biedt om een voorlopige voorziening te vorderen voor de gehele duur van het geding (dus tot de einduitspraak - eventueel na hoger beroep en cassatie - in kracht van gewijsde is gegaan), heeft [eisers] daarvoor niet gekozen. [eisers] vordert in het petitum immers slechts een voorziening voor de duur van de bodemprocedure bij deze rechtbank en heeft daarmee de potentiële duur van de voorziening zelf beperkt. Mede daarom weegt het door de gemeente gestelde belang van de woningbehoefte minder zwaar dan het belang van [eisers] om de kavels bij toewijzing van de vorderingen in de bodemprocedure met zekerheid te kunnen verwerven.

5.16.Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen over de belangen van beide partijen tegen de achtergrond van de te verwachten resterende duur van de procedure bij deze rechtbank en de proceskansen zoals die voorlopig door de rechtbank zijn ingeschat, zal de gevraagde voorlopige voorziening worden toegewezen.

5.17.De gemeente zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten van het incident worden veroordeeld. Deze kosten worden begroot op € 563,00 aan salaris voor de advocaat (1 punt x tarief € 563,00). De wettelijke rente over de proceskosten is ook toewijsbaar.

6.1.verbiedt de gemeente om de 2e uitgifteprocedure te starten en/of de loting te houden totdat deze rechtbank einduitspraak heeft gedaan in de bodemprocedure,

6.2.veroordeelt de gemeente in de proceskosten, aan de zijde van [eisers] tot dit vonnis vastgesteld op € 563,00, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over dit bedrag met ingang van de vijftiende dag na betekening van deze uitspraak tot de dag van volledige betaling,

6.3.verklaart de beslissing in het incident uitvoerbaar bij voorraad.

6.4.verwijst de zaak naar de rolzitting van 3 augustus 2022 voor het nemen van een conclusie van antwoord door de gemeente.