De Rechtbank Overijssel oordeelt in de uitspraak van 25 juni 2024 (ECLI:NL:RBOVE:2024:3343) dat het college geen last onder dwangsom had mogen opleggen aan eiser, omdat deze niet als overtreder kan worden aangemerkt. De onder het regime van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) opgelegde last strekt ertoe twee zonder de vereiste omgevingsvergunning gerealiseerde dakkapellen in het voor- en achterdakvlak van de woning die in eigendom toebehoort aan zijn echtgenote te verwijderen en verwijderd te houden. De rechtbank overweegt dat uit art. 5:1 Awb volgt dat onder overtreder wordt verstaan ‘degene die de overtreding pleegt of medepleegt’: niet alleen degene die de overtreding fysiek verricht, maar ook degene aan wie de gedraging is toe te rekenen en voor de overtreding verantwoordelijk wordt gehouden (vgl. de Afdelingsuitspraken van 31 mei 2023, ECLI:NL:RVS:2023:2071 en ECLI:NL:RVS:2023:2067) kan als overtreder worden aangemerkt. De rechtbank stelt vast dat eiser optreedt als beheerder van de woning, terwijl zijn echtgenote eigenaar is van de woning. Eiser heeft wellicht de opdracht verleend om de dakkapellen te laten plaatsen, maar dat neemt niet weg dat hij dit enkel met goedvinden van de juridisch eigenaar, zijn echtgenote, heeft kunnen doen. Daarmee kan eiser niet als feitelijk overtreder worden gezien. Ditzelfde geldt volgens de rechtbank voor het ter voldoening aan de last onder dwangsom (laten) verwijderen of aanpassen van de dakkapellen: eiser heeft zonder voorafgaande toestemming van de juridisch eigenaar niet de (juridische) beschikkingsmacht om de overtreding te beëindigen. Eiser kan daarom ook niet worden gezien als functioneel overtreder. Dat de juridisch eigenaar zijn echtgenote betreft, maakt dit voor de rechtbank niet anders.
