De raad heeft bij besluit van 13 juli 2022 het bestemmingsplan "Draka Terrein Hamerkwartier" vastgesteld. Het Hamerkwartier ligt in stadsdeel Noord van Amsterdam, aan de noordoostelijke IJ-oever. Aan de oostzijde van het Hamerkwartier ligt het industriële complex van Albemarle. De herontwikkeling van het Draka-terrein is gericht op het realiseren van een gemengd gebied met ongeveer 1.630 woningen, maakindustrie, kantoren, horeca en maatschappelijke voorzieningen in de vorm van onderwijs. Albemarle exploiteert een chemiebedrijf dat katalysatoren ontwikkelt en produceert. Het bedrijf is op korte afstand ten oosten van het Hamerkwartier gevestigd. In de uitspraak van de AbRvS 5 juni 2024, ECLI:NL:RVS:2024:2324 komt de Afdeling tot de conclusie dat de onderzoeken naar externe veiligheid onvolledig en onjuist zijn.
De raad dient op basis van volledige en juiste informatie een oordeel over de aanvaardbaarheid van de externe risico’s en het groepsrisico van de planontwikkeling te vormen. De raad heeft niet kenbaar het evidente belang van woningbouw afgewogen tegen de verhoogde kans op dodelijke slachtoffers, en de belangen van Albemarle. En daarnaast is van belang dat Albemarle een aanvraag heeft ingediend voorafgaand aan het vaststellen van het bestemmingsplan. Dit wordt gezien als een concreet initiatief dat de raad had moeten meewegen. De overschrijding van de oriëntatiewaarde van het groepsrisico zal dan namelijk stijgen van 3,57 tot 16,89 (oftewel: van 357% tot 1689%). Hierbij merkt de Afdeling op dat het niet zo is dat een nog niet gerealiseerde of niet vergunde bedrijfsaanpassing per definitie een gegeven is dat aan planvaststelling in de weg staat. De raad kan, nadat die gewenste bedrijfsaanpassing kenbaar in de belangenafweging is betrokken, andere belangen zwaarder laten wegen. Maar in dit geval heeft de raad geen kenbare belangenafweging gemaakt. Daarmee heeft de Raad niet voldaan aan de verantwoordingsplicht uit art. 13 Bevi.
Ook de besluiten tot het verlenen van een hogere waarde worden vernietigd omdat niet duidelijk is vanaf welke bouwhoogte deze hogere waarde is vereist. Vermeldenswaardig zijn nog de overwegingen opgenomen vanaf rechtsoverweging 51 van deze uitspraak. Daarin heeft de Afdeling met het oog op de rechtsvorming en de rechtspraktijk nog uiteengezet welk recht van toepassing is na vernietiging van het besluit hogere waarde. Er is geen overgangsrecht in de Aanvullingswet geluid Omgevingswet opgenomen voor de situatie dat voorafgaand aan de vaststelling van het bestemmingsplan waarin de realisatie van deze woningen voor het eerst wordt mogelijk gemaakt, hogere waarden worden vastgesteld. De Afdeling leidt uit de MvT bij de Aanvullingswet af dat het niet de bedoeling is dat het nieuwe recht onmiddellijke werking heeft. De Afdeling neemt aan dat ook voor deze hogere waarde besluiten eerbiedigend overgangsrecht van toepassing moet zijn. Dat houdt in dat ten aanzien van een besluit tot het vaststellen van een hogere waarde voor niet geprojecteerde woningen waarvoor een aanvraag is ingediend of waarvan een ontwerp ter inzage is gelegd vóór het tijdstip van inwerkingtreding van de Aanvullingswet geluid Omgevingswet, het recht zoals dat gold vóór 1 januari 2024 van toepassing blijft, totdat het besluit onherroepelijk is. Dat geldt ook voor een nieuw te nemen besluit na een vernietiging.
