De bestuursrechter van de rechtbank Noord-Nederland, locatie Groningen, heeft op 18 november 2024 uitspraak gedaan in het beroep van de Landelijke vereniging tot Behoud van de Waddenzee en de Vereniging tot behoud van Natuurmonumenten in Nederland tegen de natuurvergunning van de staatssecretaris van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur voor de militaire trainingsactiviteiten op de Vliehors Range op Vlieland door Defensie.
Referentiedatum
Een natuurvergunning kan slechts verleend worden als zeker is dat er geen nieuwe nadelige gevolgen kunnen ontstaan voor de natuur op de Natura 2000-gebieden zoals de Waddenzee en de natuurgebieden op de eilanden. Om te kunnen vaststellen of er al dan niet nieuwe nadelige gevolgen kunnen ontstaan, moet eerst worden vastgesteld welke activiteiten op grond van het recht waren toegestaan toen de Natura 2000-gebieden zijn aangewezen. In deze zaak was dat in juni 1994, de referentiedatum.
Onvoldoende aanknopingspunten voor onbeperkt gebruik op Vliehors Range
De staatssecretaris meent dat Defensie op grond van de Hinderwetvergunning van 1960 voor de Vliehors in beginsel met alle soorten vliegtuigen en helikopters bijna onbeperkt gebruik kon maken van de Vliehors Range. De bestuursrechter is van oordeel dat de Hinderwetvergunning uit 1960 en de daarbij behorende en beschikbare stukken onvoldoende aanknopingspunten biedt voor die vergaande conclusie. De bestuursrechter vindt dat de staatssecretaris onvoldoende gemotiveerd heeft dat die Hinderwetvergunning, die sinds 1960 niet meer gewijzigd is, ook nog zou gelden voor de luchtvaartuigen waarmee ten tijde van de referentiedatum en ten tijde van de bestreden natuurvergunning op de Vliehors werd geoefend.
Natuurvergunning vernietigd
De bestuursrechter vindt ook dat de staatssecretaris niet toereikend heeft aangetoond dat ten tijde van de referentiedatum het onbeperkt gebruik op grond van de Hinderwetvergunning was toegestaan. Voorts heeft de staatssecretaris de bestuursrechter niet duidelijk kunnen maken dat de luchtvaartwetgeving zoals die gold ten tijde van de referentiedatum het laagvliegen dat noodzakelijk is voor de trainingsactiviteiten ook daadwerkelijk toestond. De bestuursrechter heeft daarom de natuurvergunning voor de Vliehors Range op Vlieland vernietigd zodat de staatssecretaris opnieuw op de aanvraag van Defensie moet beslissen.
