Menu

Filter op
content
PONT Omgeving

De Omgevingswet creëert de bevoegdheid om via maatwerkvoorschriften1 en maatwerkregels2

algemeen verbindende voorschriften onder de Omgevingswet aan te vullen en om van die voorschriften af te wijken.

Binnen de maatwerkvoorzieningen moet onderscheid worden gemaakt tussen maatwerkregels en maatwerkvoorschriften.

Let op: de mogelijkheden van maatwerk zijn begrensd waar internationale verplichtingen een minimumbescherming bieden.

Maatwerkvoorschrift
Op grond van de Omgevingswet kan het bevoegd gezag, wanneer en voor zover dat bij de rijksregels is toegestaan, maatwerkvoorschriften stellen voor in de rijksregels aan te geven gevallen.3

Maatwerkvoorschriften bieden de mogelijkheid van individueel maatwerk. De memorie van toelichting noemt het voorbeeld van strengere eisen voor energiezuinigheid voor nieuw te bouwen gebouwen.4 Als het wenselijk wordt gevonden om gemeenten de mogelijkheid te geven om per geval strengere eisen voor te schrijven voor nieuwbouwwoningen dan de algemene rijksregels voorschrijven,5

dan biedt artikel 4.5 Omgevingswet daarvoor de grondslag.

De toepassing van maatwerkvoorschriften gebeurt in de vorm van een beschikking. Als voor de activiteit ook een omgevingsvergunning is vereist, kunnen de rijksregels bepalen dat maatwerkvoorschriften aan die vergunning worden verbonden.6

Ook kunnen maatwerkvoorschriften worden verbonden aan activiteiten geregeld in het Besluit activiteiten leefomgeving. Een maatwerkvoorschrift wordt opgenomen in een beschikking: of in een maatwerkbesluit, of in een omgevingsvergunning, als deze ook nodig is voor de activiteit.7 8

Maatwerkvoorschriften zijn gericht op het individuele bedrijf, ze worden (in een beschikking) gesteld ter wijziging (of als aanvulling op) van algemene regels. Een maatwerkvoorschrift kan ook reactief (bijvoorbeeld na een melding) werken en is alleen van toepassing op degene die de activiteit verricht. Het is dan ook een beschikking.

Maatwerkvoorschriften zijn niet mogelijk:

  • voor een aanwijzing als milieubelastende activiteiten of lozingsactiviteiten op een oppervlaktewaterlichaam of zuiveringtechnisch werk;

  • voor meldingen;

  • als over het onderwerp een voorschrift aan een vergunning kan worden verbonden;

  • als het voorschrift maatwerk uitsluit.

Maatwerkregel
Ook maakt de Omgevingswet het mogelijk voor een bepaald gebied een uitzondering te maken op de algemene rijksregels. Dit noemt de Omgevingswet maatwerkregels.9

Voor zover de rijksregels het toestaan, kan in het omgevingsplan worden bepaald dat voor een bepaalde locatie de rijksregels niet gelden of van de rijksregels mag worden afgeweken.

In de decentrale regels kunnen maatwerkregels worden gesteld ten opzichte van het Besluit activiteiten leefomgeving. Met een maatwerkregel kunnen de algemene regels worden verscherpt, maar ook versoepeld. Binnen welke bandbreedte dat kan, staat in het Besluit activiteiten leefomgeving.10

Maatwerkregels hebben het voordeel (boven maatwerkvoorschriften) dat ze voor een heel gebied of een hele categorie van gevallen gelden. Ze werken proactief (bijvoorbeeld naar aanleiding van de omgevingsvisie) en gelden voor iedereen die omschreven activiteiten uitvoert en/of op aangeduide locaties activiteiten verricht.

Let op: in het Besluit activiteiten leefomgeving is bepaald dat maatwerk voor alle onderwerpen opgenomen in hoofdstukken 3 tot en met 5 Besluit activiteiten leefomgeving in beginsel mogelijk is.11

Maatwerkregels zijn niet mogelijk:

  • voor de aanwijzing als milieubelastende activiteiten of lozingsactiviteiten op een oppervlaktewaterlichaam of zuiveringtechnisch werk;

  • voor meldingen;

  • als het voorschrift maatwerk uitsluit.

Let op: het stellen van een maatwerkregel in een waterschapsverordening kan alleen met het oog op het beschermen van de doelmatige werking van voorzieningen voor het beheer van afvalwater, het voorkomen en beperken van overstromingen, wateroverlast en waterschaarste of het vervullen van de maatschappelijke functies die op grond van de wet aan watersystemen zijn toegekend.12

Publicatie besluit
Het bevoegd gezag (of de omgevingsdienst) publiceert het besluit op www.officielebekendmakingen.nl en/of op het lokale gemeentenieuws.

1Artikel 4.5 Omgevingswet.

2Artikel 4.6 Omgevingswet.

3Artikel 4.5 Omgevingswet.

4MvT Omgevingswet, p. 611.

5Artikel 4.21 Omgevingswet.

6Artikel 4.5 Omgevingswet bouwt voort op de mogelijkheden die op dit moment al in verschillende wetten zijn opgenomen, zoals in de artikelen 8.42 en 8.42a Wet milieubeheer, artikel 6.6 lid 2 Waterwet en artikelen 7, 7a en 13 Woningwet.

7In artikel 2.13 Besluit activiteiten leefomgeving is samengevat bepaald dat maatwerk voor alle onderwerpen opgenomen in hoofdstukken 3 tot en met 5 in beginsel mogelijk is.

8Artikel 4.5 Omgevingswet.

9Artikel 4.6 Omgevingswet.

10Artikel 4.6 Omgevingswet.

11Artikel 2.12 Besluit activiteiten leefomgeving.

12Deze belangen zijn genoemd in artikel 2.2 Besluit activiteiten leefomgeving.