Het heeft even op zich laten wachten, maar sinds vandaag (15 december 2025) ligt er toch echt een wetsvoorstel voor het nieuwe pachtrecht in concept ter consultatie voor. Tot 9 februari 2026 kan eenieder zijn of haar visie daarop kenbaar maken.
Het is de bedoeling van de wetgever dat de nieuwe pachtregelgeving beter aansluit bij de behoeften van pachters en verpachters dan nu het geval is. Het doel is om tot een nieuw pachtstelsel te komen, dat toekomstbestendig is en aansluit bij de behoeften en belangen van enerzijds pachters (een zo goed mogelijk inkomen te verwerven met gebruikmaking van de pachtgrond) en anderzijds van verpachters (om ook in de toekomst een goed rendement uit de grond te kunnen blijven halen). In het bijzonder heeft de nieuwe pachtregelgeving als doel om langjarige pacht te stimuleren.
Pacht is een belangrijk financieringsinstrument voor agrariërs. Langjarige pacht geeft agrariërs de mogelijkheid om hun bedrijf geleidelijk op te bouwen en te investeren in een toekomst met perspectief. Daarnaast beoogt de nieuwe pachtregelgeving om meer ruimte te bieden aan partijen om duurzaamheidsafspraken te maken in pachtovereenkomsten ten aanzien van het gepachte. Specifiek voor pacht op natuurgronden beoogt de nieuwe pachtregelgeving meer flexibiliteit in de pachtovereenkomsten mogelijk te maken als dat nodig is om natuurdoelstellingen te realiseren en te beheren.
In het wetsvoorstel worden nieuwe pachtvormen geïntroduceerd. Het nieuwe pachtstelsel kent de volgende pachtvormen:
In de eerste plaats is dat de “standaardpacht”, met een looptijd van minimaal 24 jaar. Deze pachtvorm wordt de standaard pachtvorm ter vervanging van de huidige reguliere pacht. De aanvangsprijs wordt bepaald door de markt gekoppeld aan een jaarlijkse veranderindexatie. Deze vorm van pacht kent geen continuatierecht;
De tweede pachtvorm betreft de “continuatiepacht”. Deze pachtvorm betreft een aangepaste voortzetting van de huidige reguliere pacht. Continuatiepacht verschilt van de huidige reguliere pacht, omdat de pachtprijs is gebaseerd op een vrije aanvangsprijs gekoppeld aan een jaarlijkse veranderindexatie in plaats van op pachtprijsnormen;
De derde pachtvorm is de “kortlopende pacht” met een looptijd van maximaal 12 jaar waaraan een progressief prijsstelsel wordt verbonden;
Ook de “teeltpacht” komt terug in het nieuwe pachtstelsel. Die pachtvorm heeft dan een looptijd van 1 of 2 jaar met een vrije marktprijs. Deze pachtvorm betreft een iets aangepaste voortzetting van de huidige teeltpacht;
Tot slot introduceert de wetgever de “natuurpacht” met een looptijd van minimaal 6 jaar. Deze pachtvorm kan worden aangegaan als de te verpachten gronden een natuurfunctie hebben.
Zoals gezegd, ligt het wetsvoorstel nu in concept ter consultatie voor. Eenieder die wil, kan daarop tot 9 februari a.s. reageren via de volgende website https://www.internetconsultatie.nl/herzieningpachtregelgeving/b1. Daar zijn ook de concepten te vinden van het wetsvoorstel, de memorie van toelichting, de contouren van het overgangsrecht en een ‘beleidskompas’.
