Het is glibberen in de praktijk, de ETFAL-afweging uit de Omgevingswet (Ow). Is het plat gezegd, ‘een goede ruimtelijke ordening XL’? Of ‘een goede ruimtelijke ordening met een milieusausje erover’? Leg het maar eens uit aan je wethouder of een aanvrager van een vergunning.
Het is glibberen in de praktijk, de ETFAL-afweging uit de Omgevingswet (Ow). De afweging die elke gemeente moet maken bij het omgevingsplan en een BOPA. ‘Het evenwichtig toedelen van functies aan locaties’ is niet eenvoudig. Het is een nieuw kader uit de Omgevingswet. De toelichting bij deze wet geeft aan dat het ‘een voortzetting is van het criterium van een goede ruimtelijke ordening uit de Wro, maar dan in de bredere strekking van de fysieke leefomgeving’.
Volgens sommigen heeft de evenwichtigheid te maken met proportionaliteit zoals in artikel 3:4 Awb. Is het plat gezegd, ‘een goede ruimtelijke ordening XL’? Of ‘een goede ruimtelijke ordening met een milieusausje erover’? Leg het maar eens uit aan je wethouder of een aanvrager van een vergunning. Glazig kijken ze je aan.
Het ‘evenwichtig toedelen van functies aan locaties en het reguleren van activiteiten’ klinkt mooi, maar is lastig voor de gemeente. Neem het containerbegrip ‘veiligheid’. Wat verstaan we daar onder in de fysieke leefomgeving? Artikel 2.1 Ow noemt ‘het waarborgen van de veiligheid’ als onderdeel van de fysieke leefomgeving. Bij het woord veiligheid denk ik als omgevingsjurist vooral aan externe veiligheid. Dat is ongetwijfeld beroepsdeformatie, maar ik denk niet direct aan sociale veiligheid van omwonenden bij de ETFAL-afweging. Uit een uitspraak van de voorzieningenrechter van 11 april 2024 blijkt dat sociale veiligheid ook een af te wegen aspect is bij de ETFAL-afweging van de gemeente.
Het ging in dit geval om een omgevingsvergunning voor de opvang van asielzoekers. De surveillance van BOA’s ter plaatse zal ongetwijfeld belangrijk zijn voor de sociale veiligheid van omwonenden, maar is het iets dat hoort bij het evenwichtig toedelen van functies aan deze locatie in de fysieke leefomgeving?
Ik vind het veel te ver gaan bij ruimtelijke besluiten. Waar ligt de grens? Het betekent voor de praktijk nóg meer onderzoek uitvoeren. Uiteraard is de context van een aanvraag belangrijk, maar duidelijke grenzen stellen in definities van begrippen ook. Okay, het is niet de Raad van State die dit overweegt, maar het is wel iets om rekening mee te houden. Het is een worsteling voor elke gemeente, omgaan met open termen en het steeds verder uitdijen van de bijbehorende onderzoeksplicht.
