Meer dan de helft van de gemeenten heeft aandacht voor investeringen in riolering en waterhuishouding. Hiermee scoren gemeenten met hun nieuwe collegeprogramma's aanzienlijk beter dan vier jaar geleden. Toen was dit bij slechts één vijfde van de collegeakkoorden terug te lezen. Dat is de conclusie van onze bestudering van de collegeprogramma's van 335 gemeenten die op veertig voor de bouw relevante onderwerpen werden bekeken.
Door klimaatverandering wordt ons land natter, maar kent ook langere periodes van droogte. Gemeenten worden meer en meer geconfronteerd met de gevolgen hiervan. Klimaatadaptief bouwen en aandacht voor investeringen in riool en waterhuishouding zijn daarom des te belangrijk de komende jaren. Gescheiden rioleringen, afkoppeling van oude riolering, het opvangen van regenwater in wadi's, groenaanleg. Dit zijn allemaal mogelijkheden om de gevolgen van overmatige neerslag aan te pakken. Gelukkig pakken meer en meer gemeenten die handschoen op.
Uit de inventarisatie van de collegeprogramma's blijkt dat inmiddels iets meer dan de helft van de gemeenten de noodzaak ziet te investeren in riool en waterhuishouding. Dat is een enorme stijging ten opzichte van de analyse die we deden in 2018. Toen was dit bij slechts één vijfde van de collegeakkoorden terug te lezen. Voorlopers hierin zijn de gemeenten in Zeeland, Utrecht en Limburg. Achterblijvers zijn Noord-Holland, Friesland, Groningen en Overijssel. Voor meer dan de helft van de gemeenten in die provincies zijn investeringen in toekomstbestendigheid van riool en waterhuishouding helaas nog een blinde vlek.
De vakgroep Rioleringen en Bestratingen onderzocht in 2021 hoeveel geld gemeenten budgetteren in hun begroting voor onderhoud aan het riool. Ook werd de vraag onderzocht of met dit geld daadwerkelijk 'werk in de markt' werd gezet. In 2021 werd gemiddeld zo'n €5,5 miljoen geïnvesteerd in het riool. Dat is een stijging van 5% ten opzichte van 2020. Ook bleek dat 65% van de gemeenten jaarlijks de opbrengsten uit rioolheffing investeert in riolering. Echter, er werden in 2021 geen substantiële bedragen gereserveerd voor klimaatadaptatie. Dat terwijl voor de verwerking van extreme stortbuien en voorkoming van overbelasting van het rioolstelsel en vergaande maatregelen nodig zijn.
We pleiten voor slimmer investeren in ondergrondse netwerken. Er is steeds meer data en kennis beschikbaar in de gww-markt om het rioolbeheer risico-gestuurd uit te voeren. Het linken van deze informatie over de werkelijke staat van het riool aan noodzakelijke investeringen kan risico's en knelpunten van extreem wateroverlast oplossen. Ook het werken in bouwteams kan goed werken.
Projectontwikkelaars, bouwbedrijven en gemeenten kunnen zich ook aansluiten bij het KAN-platform om samen kennis te ontwikkelen en ervaringen te delen op het gebied van klimaatadaptief bouwen, wateroverlast, hittestress, biodiversiteit en natuurwaarde. Het KAN-platform richt zich expliciet op nieuwbouw.
