De gemeente Groningen heeft grote stappen gezet met de wijkklimaatmonitor ‘Klimaat in je straat’. Het is een project waarmee professionals én inwoners inzicht krijgen in klimaatrisico’s op wijkniveau. “Aan de monitor koppelen we meteen ook mogelijke acties”, aldus twee betrokkenen. De aanpak is gericht op doelen die mensen raken: een fleurige, groene, koele wijk waarin je prettig kunt wonen. “Je moet het niet te abstract maken.”
Het Groningse initiatief valt onder LIFE-IP Klimaatadaptatie, een Nederlands programma dat met Europese cofinanciering werkt aan het versnellen van klimaatadaptatie. “Tegen die achtergrond hebben wij de klimaatmonitor bedacht”, vertelt Jacky van Geffen, beleidsmedewerker klimaatadaptatie bij de gemeente Groningen. “De monitor en de campagne dragen bij aan een van de ‘tandwielen’ van LIFE-IP Klimaatadaptatie: het vergroten van bewustwording, urgentiebesef en de actiebereidheid van inwoners.”
De klimaatmonitor ‘Klimaat in je straat’ toont op wijk- en straatniveau wat de klimaatrisico’s en kansen zijn, vertelt haar collega Paul Loonstra, communicatieadviseur klimaatadaptatie. “Het is een online tool die kaarten van hittestress, wateroverlast en groen op elkaar legt. Je ziet meteen waar de knelpunten liggen. En daaraan gekoppeld zie je welke acties er mogelijk zijn om daar zelf iets aan te doen. Bijvoorbeeld tegels uit je tuin halen, groen aanleggen en regenpijpen ontkoppelen.”
Afbeelding: Klimaatmonitor 'Klimaat in je straat'
Bewustmaken, motiveren, inspireren én activeren zijn daarmee even belangrijke doelen geworden, benadrukken beiden. Belangrijk is ook dat het project deze klimaatdoelen koppelt aan andere doelen van de gemeente, waaronder duurzaamheid, energie- en voedseltransitie en sociale cohesie. “De Klimaatmonitor heeft een plek binnen het platform Duurzaam Groningen”, vertelt Loonstra. “Dat is een website die al onze duurzame initiatieven bij elkaar brengt. We willen alle uitdagingen graag in samenhang aanpakken. De monitor past hier heel goed in.”
Vanuit het Life-IP-project is Groningen ook een campagne gestart in de wijk Hoogkerk. Het is een ‘grijze’ omgeving met weinig groen. Van Geffen: “De bewoners in deze wijk hebben weinig ruimte om met vergroenen bezig te zijn, zowel mentaal als financieel. Die moet je echt niet lastigvallen met een term als ‘klimaatadaptatie’.” Loonstra: “De campagne ‘Hoogkerk in Actie’ (1) gebruikt termen als ‘fleurig’, ‘meer schaduw’ en ‘pak voordeel’. De posters en folders gebruiken die termen ook, met een nadruk op actie: samen aan de slag voor een fijnere leefomgeving. We verwijzen in deze campagne ook naar de monitor, omdat die mensen inzicht kan geven in klimaateffecten en tot actie kan bewegen.”
En, weet de gemeente al of de campagne werkt? Loonstra: “In onze online data van Duurzaam Groningen kunnen we zien dat de website goed wordt bezocht. Ook de pagina van de klimaatmonitor, ja. Die laatste zit in de top-3 van best bezochte sites van Duurzaam Groningen.” Van Geffen: “Met de campagne werken we veel samen met De Groene Bruggenbouwers (1). Dat is een groep duurzame inwoners van Hoogkerk en omgeving die andere mensen probeert mee te krijgen in acties, zoals het aanleggen van groen in de wijk. We hebben gezamenlijk acties voor in de wijk bedacht en vormgegeven. We voeren ook gesprekken over vergroening met woningbouwverenigingen in de wijk. En juichen initiatieven van anderen toe. Zoals die van de Jongerenwijkraad Hoogkerk met de aanleg van bloemenmatten in groenstroken.”
Welke tips heeft Groningen voor andere gemeenten in Nederland? Loonstra: “Zorg dat je actief aanhaakt bij vrijwilligersorganisaties en andere stakeholders in de wijk waar je aan de slag wilt. Sluit aan op wat voor mensen in die wijk belangrijk is. Laat zien wat je als gemeente doet, wat mensen zelf kunnen doen, en welke verschillen dat concreet gaat maken.” Van Geffen: “En wees flexibel. Ontwikkelingen kosten tijd en gaan soms anders dan je denkt. Wees niet bang om je plannen en timing bij te stellen.” Loonstra: “Denk goed na over wat je met een tool zoals de klimaatmonitor wilt bereiken. Zorg dat de informatie toegankelijk en begrijpelijk is. En zet extra in op de communicatie, via allerlei kanalen. Via websites, lokale kranten en nieuwsbrieven, maar ook via vrijwilligersorganisaties. En soms gewoon via foldertjes op markten, of met een mooi bord dat bij een project staat.”
De gemeente probeert steeds een vinger aan de pols te houden, onder meer via de verschillende bewonersinitiatieven en woningcorporaties: wat leeft er, wat werkt goed, en welke dingen kunnen er eventueel anders? Loonstra: “Plus: wat zijn jullie zelf van plan, en hoe kunnen wij daarbij helpen of erop aanhaken? Die benadering is voor alle partijen heel stimulerend. We hebben een nulmeting uitgevoerd voordat we begonnen: een enquête waarin we de bewustwording onderzochten en wat mensen al doen qua vergroening. Over een tijdje hopen we die meting te herhalen om te kunnen zien of er iets is veranderd.”
Van Geffen: “En intussen wisselen we ervaringen uit met andere gemeenten. Gisteren hadden we bijvoorbeeld een uitgebreid gesprek met collega’s uit Dordrecht. Heel leuk en inspirerend. We kunnen veel van elkaar leren. Die nieuwe informatie, en ook wat we te horen krijgen vanuit gebruikers van de monitor, gebruiken we om de campagne aan te passen zodat die nog duidelijker en interessanter wordt. Het is een dynamisch proces: we kijken steeds wat we kunnen verbeteren.”
https://www.linkedin.com/posts/buenaparte_campagne-hoogkerk-in-actie-activity-7187010861008371713-ObJa/?originalSubdomain=nl
https://www.grunnegerpower.nl/nieuws/initiatief-in-het-zonnetje-de-groene-bruggenbouwers/
