De regionale energiestrategieën in Noord-Holland zijn op een gestructureerde en transparante manier tot stand gekomen. Dat blijkt uit een rapport van I&O Research, dat onderzoek deed naar de communicatie en participatie bij de RES 1.0 van de energieregio’s Noord-Holland Noord en Noord-Holland Zuid.
Provincie Noord-Holland is verdeeld in 2 energieregio’s, Noord-Holland Noord en Noord-Holland Zuid, om de regionale energiestrategie (RES) te ondersteunen. Op verzoek van Provinciale Staten en een aantal gemeenteraden is aan I&O Research gevraagd om de communicatie over de RES 1.0 en de participatie in het proces te onderzoeken. Centrale vraag van het onderzoek was: Hoe is het proces rond de totstandkoming van de RES 1.0 verlopen en hoe hebben inwoners en betrokkenen dit ervaren op vlak van participatie en communicatie?
Eén van de conclusies uit het onderzoek is dat de Regionale Energiestrategie (RES) 1.0 voor beide energieregio’s in Noord-Holland op een gestructureerde en transparante manier tot stand zijn gekomen. Een meerderheid van de betrokkenen toont waardering voor het proces. De meeste betrokkenen vinden dat ze bij de juiste fase(n) van het RES-traject een rol hadden en dat ze serieus zijn genomen. Bijna een derde van de betrokkenen beschouwt het participatieproces als geslaagd. Een kleinere groep (ongeveer een vijfde) vindt het proces minder geslaagd. De verwachtingen van deelname zijn niet voor alle groepen waargemaakt. En minder dan de helft van de betrokkenen is tevreden over de mate waarin hun inbreng terug is te zien in de uiteindelijke plannen. Hierbij zijn niet alle deelnemers bevraagd. De inwoners die deelgenomen hebben aan de lokale bijeenkomsten voor de concept-RES zijn niet in het onderzoek meegenomen. Wegens privacyregels konden de gemeenten de contactgegevens van de deelnemers niet beschikbaar stellen voor het onderzoek.
Meer dan de helft van de door I&O ondervraagde inwoners van Noord-Holland is in meerdere of mindere mate op de hoogte van het aanwijzen van zoekgebieden voor zonneweides en windmolens. Het merendeel van hen zegt dat men er iets over heeft gehoord en bijna een kwart zegt met zekerheid hiervan te weten. 1 op de 7 inwoners in Noord-Holland wist dat ze hun mening over de RES konden geven en meer dan 2.500 inwoners hebben dat daadwerkelijk gedaan. Op een schaal van 1 tot 10 geeft ruim de helft van de ondervraagde inwoners hun betrokkenheid bij de RES een 6 of hoger.
Ruim 1 op de 3 inwoners van Noord-Holland die aan het onderzoek van I&O Research heeft meegedaan, geeft aan in de toekomst graag betrokken te willen worden bij het bepalen van de exacte locaties voor het opwekken van duurzame energie. Ook vindt de meerderheid (80%) dat de overheid inwoners moet betrekken bij de verdere uitwerking van de RES.
In het I&O Research-rapport worden de resultaten geduid en van aanbevelingen voorzien door 8 onafhankelijke deskundigen. Eén van de aanbevelingen gaat over een ‘bottom-up’- versus een ‘top-down’-benadering bij het verder uitwerken van de zoekgebieden. Bij een top-down benadering is het de uitdaging om voldoende draagvlak voor het beleid te vinden, terwijl een bottom-up benadering kan leiden tot spanning tussen aangrenzende gebieden. Door te werken van lokaal, naar eerst het sub-regionaal en daarna naar regionaal niveau wordt, zo blijkt in de praktijk, het beste recht gedaan aan de lokale input, aldus de onderzoekers.
Het onderzoek bestond uit de volgende onderdelen:
Deskresearch: Bestudering van documenten over het totstandkomingsproces van de RES 1.0.
Interviews met de programmaorganisatie en stakeholders die nauw bij de uitvoering waren betrokken en/of zicht hadden op de uitvoering van het proces in beide regio’s.
Online enquête onder deelnemers aan het participatieproces, waaronder overheden, samenwerkingspartners, stakeholders, belangenvertegenwoordigers en initiatiefnemers.
Online enquête onder inwoners van Noord-Holland, op basis van een representatieve steekproef van 3.331 leden van het I&O Researchpanel.
Media-analyse: Analyse van de berichtgeving over het RES-proces.
Expertmeeting: In een sessie met 8 experts zijn de belangrijkste uitkomsten en conclusies geduid en aanbevelingen geformuleerd.
Rapport: Evaluatie communicatie en participatie RES 1.0 Noord-Holland Noord en Noord-Holland Zuid
