In de krant van gisteren trof ik een artikel over varkensspeelgoed. Daarin werd uitgelegd dat vanaf 2001 alle Europese varkens recht hebben op materiaal om te onderzoeken en mee te spelen. Nederland loopt voorop en heeft gesteld dat het materiaal vervormbaar moet zijn en altijd beschikbaar.
In de krant van gisteren trof ik een artikel over varkensspeelgoed. Daarin werd uitgelegd dat vanaf 2001 alle Europese varkens recht hebben op materiaal om te onderzoeken en mee te spelen. Nederland loopt voorop en heeft gesteld dat het materiaal vervormbaar moet zijn en altijd beschikbaar.
In 1979 heeft de Farm Animal Welfare Council (FAWC) een onafhankelijk adviesorgaan van de Europese Commissie vastgesteld dat dieren in het veeteelt recht hebben op de volgende 5 vrijheden':
Vrijheid van honger en dorst direct toegang tot vers water en voedsel om gezond te blijven
Vrijheid van ongemak- door een comfortabel onderdak en rust te bieden
Vrijheid van pijn verwonding en ziekte- door dit te voorkomen of snel te diagnosticeren en te behandelen
Vrijheid om normaal gedrag te vertonen- door voldoende ruimte mogelijkheden en gezelschap van soortgenoten
Vrijheid van angst en spanning- door voor omstandigheden te zorgen die lijden vermijden.
Ooit is in Nederland door het kabinet gereageerd op een rapport van de denkgroep Wijffels waarin zij aangaf dat het dierenwelzijn meer centraal gesteld moet worden in de veehouderij. In dat rapport staat ook een vijftal, dat als richting voor het dierenwelzijnsbeleid kunnen dienen namelijk:
Vrij van dorst, honger en onjuiste voeding
Vrij van fysiek en thermaal (temperatuur) ongerief
Vrij van pijn verwonding en ziektes
Vrij van angst en chronische stress
Vrij om hun natuurlijke gedrag te vertonen
Het verschil tussen bovenstaande vrijheden is op een punt cruciaal, te weten vrijheid om normaal gedrag' versus vrij om hun natuurlijke gedrag te vertonen'. Natuurlijk gedrag gaat verder dan normaal gedrag, een voorbeeld is het wroeten van varkens, natuurlijk gedrag wat zij met veel plezier doen. In dat opzicht gaat Nederland verder dan de vijf vrijheden van de Europese commissie. Wat blijkt verder uit het krantenbericht? Nederland loopt op het gebied van dierenwelzijn voorop, mede dankzij maatschappelijke organisaties!
Bij varkens worden bovenstaande vijf vrijheden niet gehaald wanneer zij:
bijna de hele dag in het donker moeten verblijven
zonder verdoving gecastreerd worden
ingeklemd worden tussen 2 stangen zodat zij zich niet kunnen omdraaien of verzorgen
niet in de grond kunnen wroeten
een rustplaats hebben met stro of iets dergelijks maar een roostervloer
moeten leven in ammoniaklucht afkomstig van hun eigen mest
bij het vervoer met geweld in stressvolle omstandigheden op vrachtwagens naar het slachthuis worden vervoerd.
Op de website
http://www.animalfreedom.org/
kunt u vinden welke overtredingen allemaal in stallen worden geconstateerd.
Een varken heeft dus recht op meer dan alleen een bal of een stalen ketting. Varkens hebben recht op licht, stro, water en speelgoed. Maar door wie wordt dit eigenlijk gecontroleerd? Zijn dat alleen de medewerkers van de nieuwe Voedsel en warenautoriteit, waarvan ik weet dat zij hun handen vol hebben aan vleesfraude en dergelijke? Zijn het de toezichthouders op grond van de Wet milieubeheer en de Wabo? Dat laatste geloof ik niet, want mijn ervaring is dat toezichthouders zelden een stal betreden, immers er moet gedoucht worden en er mag eigenlijk maar een stal per dag gecontroleerd worden en de gezondheidsrisico's van huisvestingssystemen en luchtwassers weerhoudt deze groep mensen (terecht) ook van verdergaande controle. Daar komt nog bij dat dierenwelzijn niet in de Wabo of in de Wet milieubeheer is geregeld, maar in de Wet dieren. Ik denk dat controle op minimale rechten van varkens niet veel gebeurt, maar als een lezer er anders over denkt dan hoor ik dat graag.
Ik vraag mij echt af, of wij en alle andere lidstaten voldoen aan de eis van de vijf minimale vrijheden als wij in de stal een stalen ketting ophangen en/of wij de varkens de beschikking geven over vervormbaar speelgoed'. Ik ben bang dat we met z'n allen de realiteit uit het oog zijn verloren met onze enorm grote megastallen. Ik denk dat het vergoelijken van de manier waarop wij mensen dieren houden een soort hersenspinsel is waar André Aleman in zijn gelijknamige boek over schrijft.
Dat het ook anders kan kunt u bijvoorbeeld zien via
www.facebook.com/Blokhovenslinievarken
. Daar kunt u alles lezen over het Blokhovens linievarken; heerlijk in het stro met een krul in de staart.
In 2002 verscheen de derde druk van het boekje Varkens, een bloemlezing. In dit boekje komen bekende Nederlanders aan het woord die iets vertellen over varkens. Naar aanleiding van het krantenbericht heb ik het weer even opgezocht en het is nog steeds actueel en de moeite waard te lezen. Een klein stukje uit dit boek wil ik met u delen. Het is van Wouter Klootwijk en heet Wat wil de big?:
Wat doet een mensenkindje dat bij de moeder gedronken heeft? Het kijkt voldaan en lodderig voor zich uit en laat een ferme boer. Van enige beleefdheid is geen sprake. Wat doet een biggetje dat bij de zeug gedronken heeft? Dat weet bijkans geen mens meer. In Nederland wonen evenveel varkens als mensen, maar niemand ziet ooit nog zo'n beest, niemand kan er dus thuis over vertellen. Bijvoorbeeld dat een biggetje dat zich bij de moeder heeft volgedronken even naar voren loopt, naar de kop van de zeug om haar een neusje te geven, een kusje, in modern praatgroepjargon: een knuffeltje. Ze doen het, zeiden de boeren vroeger, om moeder te bedanken.
Een ander artikel uit dit boek is van Sylvain Ephimenco en heet het Zwijnenrijk (bladzijde 45) Als u dat artikel leest begrijpt u gelijk waarom ik deze column naar aanleiding van de stalen ketting geschreven heb.
Het is vakantietijd dus moet het mogelijk zijn in werktijd even naar een filmpje van nog geen drie minuten te kijken:
http://www.youtube.com/watch?v=aMfSGt6rHos
. Veel kijk- en luisterplezier.
Gerard Leeman
Gerelateerde info:
