Het Rijk maakt werk van de funderingsproblematiek. Er worden goede stappen gezet door geld vrij te maken voor kennis en kwaliteit, een leeraanpak en voor betere ondersteuning van eigenaren. Tegelijkertijd ziet het Platform Slappe Bodem dat er meer nodig is om een funderingscrisis te voorkomen.
Na het Rli-rapport Goed gefundeerd, dat begin 2024 is uitgebracht, is recent het Adviesrapport van ABDTOPConsult ‘De olifant onder de kamer’ gepubliceerd. Met de kabinetsreactie en deze twee rapporten ligt er een goede basis voor een aanpak van funderingsproblematiek. De rapporten bieden concrete handvatten om aan de slag te gaan in straten, buurten en wijken. Daarvoor is ook investering van het Rijk nodig. Het kabinet laat dit over aan volgende kabinetten. Hierdoor ontstaat onzekerheid bij bewoners, corporaties en gemeenten en blijft herstel van funderingen uit. De kwaliteit van de bestaande woningvoorraad blijft nu achteruit gaan en een funderingscrisis is niet afgewend.
Remco Van Maurik, bestuurlijk portefeuillehouder funderingen en lid dagelijks bestuur Wetterskip Fryslân: “ADBTOPConsult heeft een stevig, degelijk rapport uitgebracht met praktische bouwstenen waar we morgen mee kunnen beginnen. Uit dit rapport blijkt dat het funderingsprobleem maatschappelijk aandacht vraagt omdat eigenaren er niet alleen uitkomen. Het Rijk doet een goede aanzet; VNG, IPO en UvW kunnen hierop aansluiten. Samenwerking tussen overheden en met private partijen is noodzakelijk om eigenaren en bewoners te kunnen helpen. Het Platform Slappe Bodem zet zich in om deze samenwerking vorm te geven en snel tot resultaat te komen.”
Snel investeren op korte termijn is noodzakelijk
Zowel de Rli als ABDTOPConsult hebben aangegeven dat er op korte termijn voor 25.000 woningen herstel nodig is. In de dagelijkse praktijk liggen herstelprojecten stil omdat de financiering niet rondkomt. Ondanks investeringen van eigenaren en lokale en regionale overheden is er niet voldoende geld om deze projecten weer op gang te brengen. Het Platform pleit er voor dat Rijk en gemeenten samen kijken waar extra investeringen op korte termijn nodig zijn om erger te voorkomen. Het Rijk kan dan eenmalig en zeer gericht investeren in verbetering en de ernstigste problemen mee helpen oplossen.
Ondersteuning van bewoners en gemeenten is hard nodig
Aangezien bodemdaling in bijna heel Nederland voorkomt, pleit het Platform Slappe Bodem voor een landelijk dekkend netwerk van Funderingsloketten. Er zijn steeds meer woningen met optrekkend vocht en/of schimmel en ook onveilige woningen met verzakkingen en scheuren komen steeds meer voor. Dit leidt vaak tot fysieke en psychische gezondheidsproblemen bij bewoners. Eigenaren en bewoners hebben hulp nodig om weer tot een veilige leefsituatie te komen. Veel gemeenten willen deze hulp willen geven, maar hebben niet voldoende kennis, kunde en middelen om dit alleen op te pakken. De inzet van het Kabinet voor deze funderingsloketten onderschrijft het Platform. Het tempo van realisatie is echter te laag. Daarom pleit het Platform voor regionale of provinciale samenwerking. Bovendien zijn extra investeringen - ook van het Rijk - nodig om meer bewoners sneller te kunnen helpen.
Landelijke aanpak met meerjarig commitment
Het kabinet heeft nu incidenteel 56 miljoen vrijgemaakt voor de nationale aanpak voor inventarisaties, pilots en studies. Daarmee geeft dit kabinet geen zekerheid aan eigenaren, bewoners, corporaties en anderen over een meerjarige inzet op dit dossier. Dat laat zij over aan volgende kabinetten. Het Platform vindt dat het Rijk zich op korte termijn moet uitspreken over haar inzet op lange termijn. Pas dan kunnen partijen echt aan de slag.
Rik van der Linden, bestuurlijk portefeuillehouder funderingen en wethouder gemeente Dordrecht: ”Het Platform Slappe Bodem blijft zich inzetten voor een goede funderingsaanpak voor eigenaren, gemeenten, waterschappen en provincies. We willen er aan meewerken dat we over twee jaar stevige afspraken kunnen maken over een langjarige aanpak ondersteunt door Rijk, coöperaties, banken, bouwsector en private partijen. Het Platform staat klaar om aan de slag te gaan en de goede samenwerking met het Rijk voort te zetten.”
Gebiedsgerichte aanpak
Funderingsproblemen staan vaak niet op zichzelf. Naast kwaliteitsverbetering aan de woningen rond energie en klimaat, speelt ook het verbeteren van de leefomgeving, de vernieuwing van riolering en andere leidingen en aanpassingen aan klimaatveranderingen. In het buitengebied speelt het tegengaan van bodemdaling bij landbouw en verbetering van het watersysteem.
Een integrale gebiedsgerichte aanpak voor zowel stad als land is hard nodig. Het kabinet legt hiervoor de basis met behulp van een leeraanpak voor zes koplopergebieden. Het Platform Slappe Bodem mist hierbij de benodigde investeringsgelden en nodigt het Kabinet uit om hierover met de gebieden te spreken. Het Platform Slappe Bodem wil met deze leeraanpak graag toewerken naar een regeling waarmee gemeenten, waterschappen en provincies integraal een gebiedsaanpak kunnen uitrollen. Hiervoor is de ervaring van de koplopers, aanpassing van wetgeving en investeringsgeld nodig.
Een overzicht van onze standpunten naar aanleiding van het kabinetsstandpunt kunt u hieronder downloade
