Samen met zeven middelgrote gemeenten werkt de provincie aan forse binnenstedelijke opgaven die de kwaliteit van de leefomgeving in deze gemeenten verbetert. De stad wordt aangenamer, duurzamer, veiliger, groener. Dat gebeurt door te bouwen binnen de al bestaande bebouwde omgeving (inbreiden), het aanbrengen van nieuwe structuren in de stad, door te transformeren. En daarmee wordt onder meer ook de leegstand van veel panden, voor veel bewoners en bezoekers een gruwel, aangepakt.
Provincie en gemeente maken met de aanpak van leegstand tegelijkertijd een slag om het woningtekort aan te pakken. De provincie doet dit vanuit de provinciale Bestuursopdracht ‘Terugdringen woningtekort en leegstand en participeren in transformatie’. Zo draagt zij niet alleen bij aan de ontwikkeling van de vijf grote, Brabantse steden, maar zet zij ook sterk in op de zeven middelgrote gemeenten.
“Gemeenten kunnen het niet alleen”, weet gedeputeerde Ronnes van Wonen en Ruimte. “We pakken daarom onze rol en stimuleren, geven richting en maken mogelijk. We doen het dus samen. En ik ben blij te zien dat we naast afspraken in de grotere steden, ook met alle zeven middelgrote samenwerken. En zelfs aparte goede overeenkomsten hebben gesloten met Bergen op Zoom, Roosendaal, met Meierijstad voor Veghel en met Maashorst voor Uden. Binnenkort volgt Oosterhout.“
Ronnes vervolgt: “We zijn op twaalf plekken bezig, van oost tot west door de provincie, van de grote steden tot aan de zeven iets minder grotere. In sommige gevallen zijn we nog samen aan het verkennen, op andere plekken zijn we al concreet aan de gang. Wat ik mooi vind aan deze processen en uiteindelijk plannen, is dat er veel thema’s samen komen. Wonen en Werken, Retail en Economie, Mobiliteit, Energie en Klimaatadaptatie, Natuur en Water, Erfgoed, Sociale samenhang en Cultuur en Sport. Binnenstedelijke Transformaties zijn processen waarin we sámen Brabant nog beter, mooier en fijner maken om in te wonen, werken en leven.”
Bergen op Zoom is al druk bezig met de transformatie die het centrum klaar maakt voor de toekomst. Op drie plekken in de binnenstad waait al een frisse wind. Een winkelpand wordt horeca met woning. De oude V en D wordt een plek voor winkelen EN wonen. In de Bosstraat, de aanlooproute naar het winkelhart van de stad, komen ook op de begane grond woningen. Het zorgt dat er een levendige verbinding blijft tussen centrum en de rest van de stad.
In Roosendaal zijn de eerste resultaten van een gezonde stad te zien in het project Rondje Roosendaal. Ook hier verandert de functie van het V en D-gebouw. Er komt een prachtig wooncomplex; 15-duizend vierkante meter aan lege winkels krijgt een nieuwe bestemming. Het compacte winkelgebied is straks de kern van een nieuwe, leefbare en groene binnenstad waar ook cultuur een plek heeft. De Dr. Braberstraat verandert van winkelstraat in groene woonstraat. Ook de spoorzone biedt een unieke kans voor woningen, onderwijs en het ontwikkelingen van nieuwe economie.
Veel gemeenten kampen met een enorme leegstand in de binnenstad. In het geval van Oosterhout gaat het om 15-duizend vierkante meter aan oppervlakte dat een nieuwe bestemming gaat krijgen. Het Arendsplein wordt voor een deel veranderd en er komen zo’n 150 woningen. En in een compleet vernieuwd Arhendshof 2, ruim negenduizend vierkante meter groot, komt het nieuwe gemeentehuis. Het gaat hier om een voor een gemeente dapper en stoer besluit dat richtinggevend werd. En gemeente én provincie werken aan het opstellen van een ontwikkelvisie voor Arendshof I en de verbinding met de gebieden eromheen.
Aan de noordzijde van de stad ligt de voormalige haven, die eind jaren zestig gedempt werd. Het is vlak bij de binnenstad, aan de Winterdijk, een belangrijke cultuur-historische plek voor wat betreft de schoenenindustrie en schoen- en leerhandel in de stad. De gemeente gaat die historie weer zichtbaar maken door er een dynamische en aantrekkelijke ontmoetingsplek van te maken. Zo komen er gebouwen voor circa 170 koop- en huurwoningen. De gemeente Waalwijk werkt ook aan een compacter centrum zodat het aantrekkelijker is voor bezoekers om er te verblijven en om evenementen te organiseren. Zo wordt het Schoenmuseum verplaatst naar het oude raadhuis en krijgt het de naam SchoenenKwartier. Deze wordt in de zomer van 2022 geopend. Kortom: De zuidkant van het centrum tot en met de Gedempte Haven worden in samenhang met elkaar opnieuw ontwikkeld.
Het gebied Kastanjeweg-Oost in Uden heeft al een aantal jaren te maken met langdurige leegstand van diverse gebouwen. De kantoren en winkels, de meeste aan de rand van en zichtbaar vanuit het Udense centrum, zijn niet in gebruik. Het is daarmee een onprettige plek en voor vele Udenaren een doorn in het oog. Het gebied wordt ingepast in de bestaande wijk en wordt aangesloten bij het centrum van Uden dat ernaast ligt. Er worden nu stappen gemaakt om te komen van een situatie van ideeën voor losse locaties naar een situatie van een mooi kwalitatief samenhangend geheel waar het fijn wonen is.
In het plan ‘de Vier van Veghel’ wordt de winkelindeling van het centrum omgeturnd tot een nieuw compact geheel. Ook krijgt ‘Veghel aan de Aa’ vorm door de aanpak van het gebied Stadhuisplein - Vlas en Graan en de locatie Frisselsteinlocatie, waar onder meer oude panden plaatsmaken voor appartementen. Bovendien komt er de binnenstedelijke ecologische verbindingszone van de rivier de Aa en krijgt het Klooster Franciscanessen nieuwe bestemmingen. Met de herontwikkeling van de Aa en het klooster wil de stad voor de regio een aantrekkelijke plek zijn voor mensen om te leven en voor bedrijven om zich te vestigen. En gemeente Meierijstad doet dat expliciet door het te combineren met opgaven op het gebied van klimaatadaptatie, mobiliteit, energietransitie, herontwikkeling cultureel erfgoed en gezonde en duurzame leefomgeving.
Vanuit eerder gestart beleid werkt de gemeente nu aan het project Ruimtelijk Ontwikkeling Stadshart Oss. Het huidige centrum had een te eenzijdig aanbod. In het verleden lag de focus alleen op bedrijven en winkels, en het centrum is te groot in oppervlakte gezien de groei aan online-bestellingen. Er was en is veel leegstand. Het stadshart is intussen compacter, groener en aantrekkelijker geworden. In het Walkwartier maakt het V&D-gebouw plaats voor een gebouw met culturele en maatschappelijke activiteiten en een woontoren met ruim 130 appartementen. In het geheel moet het een plek worden waar mensen elkaar kunnen ontmoeten. Daarom wordt ook het sportveld van een school ingericht als stadssportpark. De gemeente werkt bovendien in de spoorzone aan verschillende plannen zodat er in het gebied met maximaal gebruik van alle beschikbare ruimte prettige gewoond en gewerkt kan worden, met het grote voordeel van de aanwezigheid van het station.
