Cultuurlandschap is een nieuwe categorie cultureel erfgoed in de Omgevingswet. Gemeenten hebben in het Besluit kwaliteit leefomgeving de instructie gekregen om naar hun oordeel beschermingswaardig cultuurlandschap te beschermen in het gemeentelijke omgevingsplan.
Bescherming lijkt vooral zinvol als er sprake is van meerdere samenhangende kwaliteiten die het bredere verhaal van een gebied vertellen. Dat verhaal kan op verschillende manieren worden beïnvloed, bijvoorbeeld door de plaatsing van een nieuw gebouw of sloop van bouwwerken, door zonnepanelen in de omgeving, door de komst van een camping, een voetbalveld, een natuurterrein, of als er veel bomen in de buurt worden gekapt.
Er zijn weinig veranderingen waarvan op voorhand vastgesteld kan worden dat deze een cultuurlandschap aantasten. Wel kun je van tevoren criteria formuleren en voorwaarden verbinden aan veranderende activiteiten om er voor te zorgen dat het karakter van het cultuurlandschap zo veel mogelijk intact blijft. Om hierover in gesprek te gaan heeft de RCE in de provincie Groningen een pilot georganiseerd in de vorm van een werkatelier. Daarbij is gewerkt volgens het Stappenplan voor borging van cultuurlandschappen.
