Voor veel bestuurders in Nederland is het advies van het Adviescollege ICT-toetsing vooral van belang voor de vraag of de Omgevingswet uitgesteld wordt of niet. De exacte werking van het DSO is in de politieke discussies voor gemeentelijke bestuurders vaak minder interessant. Zeker met de huidige grote opgaven op het gebied van woningbouw en klimaat. Toch zal de werking van het DSO ook op deze opgaven wel degelijk invloed hebben.
Een voorbeeld: een gemeenteambtenaar wil een woningbouwproject mogelijk maken en zijn collega is samen met een adviesbureau bezig met de realisatie van een nieuwe windturbine in de buurt van die geplande woningen. Straks geldt voor het gehele gemeentelijk grondgebied één omgevingsplan. Beide projecten worden dus met een wijziging van hetzelfde omgevingsplan mogelijk gemaakt. Hierbij kan overlap zitten in de regelingen en in de locaties van de planwijzigingen. In de optimale situatie zorgen het DSO en de bijbehorende plansoftware ervoor dat er voldoende waarborgen zijn in deze parallelle procedures om te voorkomen dat je je baseert op een verouderde regeling of dat je onbedoeld delen overschrijft.
Op dit moment voorzien de ontwikkelde plansoftwarepakketten hier nog niet in. Dat betekent dat ambtenaar A straks eerst de procedure van de woningbouwontwikkeling volledig doorlopen moet hebben, voordat ambtenaar B met de planwijziging voor de windturbine kan starten. En op het moment dat een externe adviseur de omgevingsplanwijziging opstelt, kan deze die wijziging niet uitwisselen met de gemeente omdat de software hier nog niet in voorziet. De planwijziging kan dus niet in het omgevingsplan 'geplakt' worden en de gemeente kan het ook niet publiceren. Parallelle procedures zijn nu nog niet goed mogelijk en uitwisseling tussen gemeenten en externe adviseurs ook niet.
Om toch tot realisatie te komen, kan de BOPA (buitenlandse omgevingsplanactiviteit) gebruikt worden. Maar deze is nog niet getest in de keten (dus van eerste publicatie tot onherroepelijke BOPA) en is niet in alle situaties toereikend. Het 'geitenpaadje' dat nu bedacht is – de TAM-IMRO – zorgt ervoor dat een wijziging van het omgevingsplan met de huidige software voor bestemmingsplannen gecodeerd kan worden en via www.ruimtelijkeplannen.nl gepubliceerd kan worden in het DSO.
Inmiddels duizelt het de ambtenaren A en B achter hun bureau. De wethouder en de projectontwikkelaar voeren de druk op, de projecten moeten door! Maar hoe dan? Met nog 2,5 maanden te gaan tot 1 januari 2023 is zelfs niet zeker welke wetgeving gevolgd moet worden. De Omgevingswet? Of toch nog steeds de Wro? Het zijn turbulente tijden in de RO-wereld….
