Wat te doen met licht verontreinigde grond bij een grootschalige herontwikkeling? De gemeente Enschede zag zich voor deze vraag gesteld bij de herontwikkeling van de voormalige vliegbasis Twenthe. De raad vond het in ieder geval wenselijk dat de ontgraven grond zoveel mogelijk ter plaatse zou worden hergebruikt. Dit ging gepaard met enig verzet van Stichting Lonneker Land (SSL) die een landschapspark in de regio nastreeft.
De voormalige Vliegbasis Twenthe wordt herontwikkeld tot een gebied met hoogwaardige luchthavengebonden bedrijvigheid en natuur. Voor deze ontwikkeling is veel grondverzet nodig. Omdat de bodem in en rondom de vliegbasis door historisch gebruik licht tot gemiddeld verontreinigd is geraakt, is hergebruik van grond niet zonder meer toegestaan. Om hergebruik toch mogelijk te maken, stelde de gemeenteraad van Enschede in 2011 een eerste bodembeheernota vast, gevolgd door de Bodembeheernota 2022.
De Bodembeheernota 2022 beoogt een gesloten grondbalans: zoveel mogelijk grond blijft binnen het gebied. Niet-herbruikbare grond wordt verwerkt in een zogenoemde Spottershill, een uitkijkpunt in het landschap. SSL verzette zich tegen de nota, met name vanwege de vrees dat hergebruik van verontreinigde grond ten koste gaat van bodemkwaliteit en natuurwaarden.
De gemeenteraad betoogde dat SLL geen belanghebbende is. De Afdeling ging hier niet in mee. Gelet op de statutaire doelstellingen (natuurbehoud en recreatie in het Lonneker Land) en de feitelijke werkzaamheden van de stichting, oordeelde de Afdeling dat SLL wel degelijk rechtstreeks in haar belangen kan worden geraakt. Het beroep was dus ontvankelijk.
Allereerst maakte SLL bezwaar tegen de opname van meerdere percelen, waaronder perceel AM 843. Volgens de stichting waren hierdoor de agrarische gebruiksmogelijkheden voor de eigenaar beperkt. De Afdeling oordeelde echter dat SLL niet voor belangen van derden mag opkomen zonder machtiging; artikel 8:69a Awb staat vernietiging op die grond in de weg. Ook stelde SLL dat de raad de percelen ten onrechte had opgenomen in het gebied waarvoor de Bodembeheernota 2022 was vastgesteld. De raad mocht echter aansluiten bij historisch gebruik, bodemonderzoek en regionale beleidskeuzes. Zo was aannemelijk dat de percelen historisch verweven waren met de vliegbasis en mogelijk niet-gesprongen explosieven bevatten. Verder was geen sprake van strijd met artikel 13 van de Wet bodembescherming (Wbb). In het Besluit bodemkwaliteit heeft de wetgever geregeld waaraan de raad moet toetsen bij het nemen van zijn besluit om voor een bodemgebied lokale maximale waarden vast te stellen. De zorgplicht uit artikel 13 van de Wbb valt daar niet onder.
De Afdeling verklaart het beroep van SSL ongegrond. De Bodembeheernota 2022 blijft gehandhaafd.
