De voorzieningenrechter van de Rechtbank Rotterdam heeft uitspraak gedaan over de specifieke zorgplicht uit artikel 2.11 van het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal). En dat is de eerste keer, dus reden genoeg om deze uitspraak te bespreken!
Het college van de gemeente Voorne aan Zee heeft een last onder dwangsom opgelegd aan een teler in Hellevoetsluis die cannabis teelt in een glastuinbouwcomplex. De teler in kwestie neemt deel aan het door de Rijksoverheid geïnitieerde experiment gesloten coffeeshopketen. Na meerdere controles door de toezichthouders van de Milieudienst is geuroverlast vastgesteld. De toezichthouders constateerden dat de ramen van het kassencomplex geopend waren waardoor de geur van cannabis zich verspreidde.
De last onder dwangsom die vervolgens is opgelegd, is gebaseerd op de zorgplicht uit artikel 2.11 van het Bal. De teler kan aan de last voldoen door, kort gezegd, het telen van cannabis te verminderen en maatregelen te nemen tegen de geurhinder. De teler heeft bezwaar gemaakt tegen deze last en heeft de voorzieningenrechter verzocht om een voorlopige voorziening te treffen.
Volgens het college handelt de teler evident in strijd met de specifieke zorgplicht van artikel 2.11 Bal omdat het teelbedrijf voorafgaand aan de start van de activiteiten geen maatregelen heeft genomen om geurhinder te voorkomen. Zo heeft de teler niet onderzocht of het telen van cannabis zonder geuroverlast mogelijk is en heeft hij nagelaten om bijvoorbeeld koolfilters te plaatsen. Sinds de start van de teelt zijn er meer dan 900 meldingen van geuroverlast binnengekomen bij het college.
De teler stelt dat artikel 2.11 Bal geen zelfstandige grondslag biedt voor handhaving. Een last onder dwangsom mag volgens de teler alleen worden opgelegd bij schending van concrete normen en niet op basis van een algemene zorgplicht. De rechter overweegt dat de specifieke zorgplicht van artikel 2.11 Bal een vangnetfunctie heeft en juist bedoeld is voor situaties waarin overduidelijk milieuschade optreedt zonder dat specifieke voorschriften zijn overtreden. De rechter leest deze bevoegdheid ook terug in de parlementaire geschiedenis van het Bal.
Ondanks voorgaande wijst de rechter het verzoek van verzoekster wel toe. Uit het onderzoek van de toezichthouders blijkt volgens de rechter onvoldoende dat het geurniveau onaanvaardbaar is. Verder is op de zitting gebleken dat het college van Voorne aan Zee binnenkort een maatwerkvoorschrift vaststelt wat ervoor moet zorgen dat geuroverlast zoveel als mogelijk wordt beperkt en dat de teler meerdere geurfilters heeft geïnstalleerd waardoor de problemen wellicht binnenkort zijn opgelost. De rechter wijst het verzoek tot voorlopige voorziening toe en schorst de last onder dwangsom tot zes weken na het besluit op bezwaar.
