Grondentrechter vindt in omgevingsrechtelijke zaak geen toepassing, omdat uitgesloten is dat nieuwe hoger beroepsgrond leidt of kan leiden tot benadeling derde-belanghebbenden

Aan de orde was een geschil over het raadsbesluit tot vestigen van een voorkeursrecht als bedoeld in art. 4, eerste lid en sub a, Wet voorkeursrecht gemeenten (“Wvg”) op gronden die in eigendom toebehoren aan appellante. In hoger beroep voert appellante juridische gronden aan die zij in de beroepsfase niet eerder  naar voren had gebracht. De raad betoogt bij de Afdeling dat de in het omgevingsrecht toegepaste grondentrechter hieraan in de weg staat. De Afdeling gaat hier niet in mee en overweegt dat zij met de Afdelingsuitspraak van 9 februari 2022 (ECLI:NL:RVS:2022:363) ter bevordering van de rechtseenheid tussen de hoogste bestuursrechters en om redenen van rechtsbescherming de grondentrechter tussen beroep en hoger beroep heeft verlaten, behalve in omgevingsrechtelijke zaken waar (en omdat) in het meerendeel van die gevallen belangen van derden zijn betrokken. Alleen indien is uitgesloten dat het toestaan van één of meer nieuwe gronden in hoger beroep leidt of kan leiden tot benadeling van derde-belanghebbenden, kan de bestuursrechter een uitzondering maken op genoemd uitgangspunt. Hoewel de Afdeling de Wvg niet uitdrukkelijk heeft genoemd in de hiervoor aangehaalde Afdelingsuitspraak van 9 februari 2022, merkt de Afdeling de Wvg aan als een in die uitspraak bedoelde wet op het gebied van de ruimtelijke ordening. Naar het oordeel van de Afdeling moet in dit geval een uitzondering worden aangenomen op het uitgangspunt dat in een omgevingsrechtelijke zaak de grondentrechter tussen beroep en hoger beroep toepassing blijft vinden, omdat uitgesloten moet worden geacht dat het toestaan van één of meer gronden in het hoger beroep van appellant leidt of kan leiden tot benadeling van derde-belanghebbenden.