De raad van de gemeente Zuidplas heeft het bestemmingsplan "Verzamelplan Zuidplas 2023" vastgesteld. In het plan hebben twee bedrijfswoningen een reguliere woonbestemming gekregen. Een nabij gelegen bedrijf stelt beroep in omdat het vreest voor de aantasting van zijn bedrijfsvoering en een beperking van zijn uitbreidingsmogelijkheden.

In het bestemmingsplan is voor het bepalen van de richtafstanden tussen bedrijven en woningen aansluiting gezocht bij de VNG-brochure. De Raad van State oordeelt dat daarbij ten onrechte geen rekening is gehouden met mogelijke vergunningvrije bouwwerken op de nieuwe woonpercelen, zoals mantelzorgwoningen. Gelet hierop is niet uitgesloten dat het bedrijf zal worden beperkt in zijn bedrijfsvoering.
Vervolgens oordeelt de Afdeling dat de Omgevingswet de voorgaande conclusie niet anders maakt. Immers, ook op grond van het Omgevingsplan (bruidsschat) is het mogelijk om vergunningvrij mantelzorgwoningen te realiseren. De Afdeling heeft overwogen dat ook onder het stelsel van de Ow het niet wordt uitgesloten dat de bedrijfsvoering wordt beperkt door de mogelijkheid van het vergunningvrij bouwen van bijbehorende bouwwerken en het vergunningvrij gebruiken van bestaande bouwwerken voor huisvesting in verband met mantelzorg. De Afdeling onderkent dat de wetgever er van uit gaat dat die beperking onder het stelsel van de Ow er niet meer is, voor zover het gaat om een vergunningvrij bouwwerk waarop geluid, geur en/of trillingen worden veroorzaakt door een op grond van het omgevingsplan of een omgevingsvergunning voor een buitenplanse omgevingsplanactiviteit toegelaten activiteit. Dit heeft de wetgever beoogd te regelen in de artikelen 5.55, 5.79 en 5.90 van het Besluit kwaliteit leefomgeving. De Afdeling leidt dit standpunt van de wetgever af uit de nota van toelichting bij het Bkl. Echter, de Afdeling oordeelt dat deze artikelen in het Bkl niet regelen wat de wetgever getuige de parlementaire toelichting heeft beoogd te regelen. Dit heeft tot gevolg dat de instructieregels uit het Bkl ook op ingevolge het omgevingsplan toegelaten vergunningvrije gebouwen van toepassing zijn. De Afdeling merkt op dat als de wetgever voornoemde beperking wil opheffen, de wetgeving op dit punt zal moeten worden aangepast. ABRvS 13 augustus 2025, ECLI:NL:RVS:2025:3859