In deze uitspraak van de AbRvS van 14 mei 2025, ECLI:NL:RVS:2025:2198 is op een rij gezet wanneer een beheermaatregel als zodanig kan worden aangemerkt én dus zonder natuurvergunning kan worden uitgevoerd. De uitspraak start met een uitgebreide samenvatting. Deze samenvatting is te lang voor deze omgevingsflits, maar zeer lezenswaardig.
De zaak gaat om een positief afwijzende beschikking voor een natuurvergunning voor vernattingsmaatregelen en de aanleg van een inundatiegebied in de Oostvaardersplassen. Appellanten stellen dat hiervoor wél een natuurvergunning is benodigd.
Van belang is allereerst dat een maatregel ook een beheermaatregel kan zijn als deze niet in een beheerplan is opgenomen (art. 2.3 Wnb). Verder volgt de Afdeling het standpunt niet dat de mogelijkheid dat de maatregelen in het beheerplan volstaan om de instandhoudingsdoelen van een gebied te bereiken, betekent dat andere maatregelen geen beheermaatregelen kunnen zijn. Los van de vaststelling van het beheerplan kunnen er omstandigheden of inzichten zijn of ontstaan die maken dat andere of additionele beheermaatregelen genomen moeten worden.
Uit de voortoets blijkt dat de vernattingsmaatregelen significante negatieve effecten hebben voor de brandgans en de grauwe gans. Echter, dat de gevolgen van een maatregel voor de instandhoudingsdoelen van andere soorten dan de soorten waarvoor die maatregel wordt genomen, relevant zijn voor de vraag of die maatregel een beheermaatregel is, betekent niet dat het enkele feit dat die maatregel significante negatieve gevolgen kan hebben voor die andere soorten, tot gevolg heeft dat die maatregel geen beheermaatregel kan zijn.
Vervolgens stellen appellanten dat het project hoofdzakelijk een recreatief doel dient. In dit verband wordt gewezen op het arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie van 17 april 2018, ECLI:EU:2018:255 (Oerbos van Białowieża). Appellanten stellen met hun verwijzing terecht dat het doel van de maatregelen doorslaggevend is voor de vraag of sprake is van een plan of project dat niet direct verband houdt met of nodig is voor het beheer van het betrokken gebied (punten 122-127 van het arrest). Dit neemt echter niet weg dat maatregelen die verband houden met of nodig zijn voor het beheer tegelijk - secundair - een ander doel mogen dienen, zolang de maatregelen primair voor het beheer worden genomen. Dat de vernattingsmaatregelen genoemd staan in een beleidskader (ten behoeve van recreatie) geeft de Afdeling geen aanleiding voor het oordeel dat het college deze niet mocht aanmerken als beheermaatregelen. De Afdeling concludeert dat de vernattingsmaatregelen terecht als beheermaatregelen aangemerkt konden worden.
