Menu

Filter op
content
PONT Omgeving

Kun je handhaven op het afwijken van de ruimtelijke onderbouwing (of bopa-onderbouwing) bij een omgevingsvergunning?

Bij twee afzonderlijke besluiten van 11 december 2023 heeft het college aan Hagepoortplein en Neocura een last onder dwangsom opgelegd wegens het met het bestemmingsplan strijdige gebruik van het voormalig bankgebouw aan het Hagepoortplein 5 in Zutphen voor het huisvesten van mensen met een GGZ-achtergrond.

6 December 2025

Jurisprudentie – Samenvattingen

Neocura voert aan dat de rechtbank de juridische status van de ruimtelijke onderbouwing onjuist heeft geduid. Volgens haar is een ruimtelijke onderbouwing geen bindend voorschrift en biedt het daarom geen grondslag voor handhavend optreden. Ter onderbouwing hiervan verwijst zij naar de uitspraken van de Afdeling van 27 april 2011, ECLI:NL:RVS:2011:BQ2646, 4 december 2013, ECLI:NL:RVS:2013:2269 en van 18 maart 2015, ECLI:NL:RVS:2015:820.

Zoals in de drie door Neocura aangehaalde uitspraken is overwogen, is de ruimtelijke onderbouwing inderdaad op zichzelf geen bindend voorschrift en kan het college slechts in geval van overtreding van een wettelijk voorschrift gebruik maken van zijn bevoegdheid tot handhavend optreden.

In dit geval is echter een omgevingsvergunning aangevraagd om het voormalig bankgebouw in strijd met de bestemming te mogen gebruiken als zorgwoningen en is de ruimtelijke onderbouwing opgesteld ter onderbouwing van de ruimtelijke aanvaardbaarheid van dat gebruik. In de ruimtelijke onderbouwing is dat gebruik in detail beschreven en is ingegaan op de te verwachten ruimtelijke uitstraling daarvan. Dat betekent dat dit specifiek beschreven gebruik is aangevraagd en vervolgens is vergund op basis van de onderbouwing van de aanvaardbaarheid van dat specifieke gebruik.

Dat betekent verder dat een ander met het bestemmingsplan strijdig gebruik, dat niet is beschreven en waarvan de ruimtelijke aanvaardbaarheid niet is onderbouwd, niet is aangevraagd en daarom ook niet is vergund. Tegen dat andere met het bestemmingsplan strijdige gebruik kan dan handhavend worden opgetreden op grond van artikel 2.1, eerste lid, aanhef en onder c, Wabo, omdat daarvoor geen omgevingsvergunning is verleend.

Dat is wat het college in dit geval heeft gedaan bij de besluiten van 11 december 2023. Anders dan Neocura aanvoert, heeft de rechtbank juist geduid dat de ruimtelijke onderbouwing bepalend is voor het aangevraagde en vergunde gebruik van het gebouw en is de rechtbank er terecht van uitgegaan dat het college op grond van artikel 2.1, eerste lid, aanhef en onder c, van de Wabo handhavend kan optreden tegen ander gebruik dat niet in overeenstemming is met het bestemmingsplan en niet is vergund.

Artikel delen