Download de beantwoording in pdf
36387 Wijziging van de Omgevingswet, de Gaswet en de Warmtewet in verband met gemeentelijke instrumenten voor de warmtetransitie in de gebouwde omgeving (Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie)
I Antwoord / reactie van de minister
De minister beantwoordt vragen over het ontwerpbesluit Besluit gemeentelijke instrumenten warmtetransitie (Bgiw). Daarbij gaat hij in op betaalbaarheid, uitvoerbaarheid, deadlines, plattelandsproblematiek en instrumenten voor gemeenten. De deadline voor het vaststellen van het warmteprogramma is verschoven naar 31 december 2027.
Vragen en antwoorden per fractie
PVV
Betaalbaarheid bij verslechtering alternatieven: De regering vindt dat betaalbaarheid redelijk en haalbaar moet blijven. Gemeenten kunnen sturen op betaalbaarheid via techniekkeuze en gebiedsafbakening; het Rijk ondersteunt met subsidies en fondsen.
Verschillen tussen gemeenten: Een landelijke ondergrens in instructieregels moet sociaaleconomische verschillen beperken.
Toekomst aardgasnet: Uitsluiten van aardgas gebeurt per gebied. Netbeheerders kunnen het gasnet verwijderen of behouden. In stand houden voor kleine groepen leidt tot hoge kosten.
Schuldenproblematiek: Hypothecaire leningen worden gereguleerd via Nibud-normen; er bestaan ook leningen met 0% rente of zonder aflossing via het Warmtefonds.
Ondergrens 70% betaalbaarheid: Gemeenten moeten waarborgen dat 70% van de woningen financieel voordeel heeft. 100% zou onrealistisch zijn; uitzonderingen zijn toegestaan mits goed gemotiveerd.
Kosten vrijwillige versus verplichte transitie: De precieze maatschappelijke kosten zijn nog niet bekend; baten zoals gezondheid en comfort tellen ook mee.
GroenLinks–PvdA
Schrappen waarborgen consultatieversie: De opt-out-regel voor gelijkwaardigheid is vereenvoudigd; eigenaren hoeven geen berekeningen meer te maken. Het algemene verbod op fossiele brandstoffen in 2050 is geschrapt om uitvoerbaarheid te behouden.
Financiële haalbaarheid en vangnet: Gemeenten moeten maandlasten meenemen in hun afweging en kunnen data gebruiken zoals energiearmoedekaart (TNO) en CBS. Het Rijk onderzoekt flankerend beleid voor kwetsbare groepen.
Utiliteitsbouw: Gemeenten kunnen bedrijven meenemen in de wijkaanpak; ETS-1-bedrijven zijn uitgezonderd. Dashboard utiliteit geeft inzicht in energiegebruik per buurt.
NSC
Energiehuizen: Worden onderdeel van het Sociaal Klimaatplan; realisatie richting 2026.
Participatie: Gemeenten moeten burgers betrekken; ondersteund via het Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie (NPLW).
Bescherming kwetsbare inwoners: Gemeenten moeten betaalbaarheid berekenen op wijkniveau; individueel detailniveau wordt niet gevraagd. Het Rijk onderzoekt aanvullend beleid.
BBB
Plattelandsgemeenten: Evaluatie van de Wgiw kijkt expliciet naar uitvoerbaarheid voor landelijke gemeenten.
Onrendabele warmtenetten: Bestaande subsidies (SDE++, WIS, ISDE, SVVE, SAH) dekken onrendabele toppen. Klimaatfonds financiert garantieregeling en nationale deelneming warmte.
Verhouding nieuwbouw–verduurzaming: Nationale Prestatieafspraken (NPA) zorgen dat beide doelen haalbaar blijven.
Capaciteit kleine gemeenten: Gemeenten krijgen middelen via CDOKE en NPLW; ondersteuning is beschikbaar voor warmteprogramma’s.
SP
Harde woonlastennorm: Er komt geen harde norm; de 70%-regel blijft. Betaalbaarheid wordt berekend op wijkniveau, niet per huishouden.
Structurele betaalbaarheid: Lopende subsidies gelden tot 2030; toekomstig beleid wordt verkend door nieuw kabinet.
Dwang bij huurders: Wgiw verandert Burgerlijk Wetboek niet; dringende werkzaamheden mogen niet leiden tot huurverhoging; huurders behouden inspraak via participatieprocedures.
SGP
Uitvoeringsplicht: Is bedoeld voor duidelijkheid richting burgers maar niet absoluut; kan worden aangepast bij gewijzigde omstandigheden.
Kwetsbare huishoudens: Begrip sluit aan bij definitie energiearmoede; nadere invulling volgt in ministeriële regeling.
Ruimte voor gemeentelijke regelingen: Gemeenten mogen aanvullende verduurzamingsregelingen opzetten; rekenregels komen in de Omgevingsregeling.
Termijn warmteprogramma: Aangepast naar 31 december 2027.
Energieprestatie-eis 0,7: Deze grens is gebaseerd op onderzoek van W/E Adviseurs; herziening mogelijk na EPBD IV.
