Op 11 september 2024 heeft IPO-bestuurder Saskia Boelema samen met bestuurders van de VNG en de Unie van Waterschappen de Woo-monitor 2024 overhandigd aan Eva Heijblom, Directeur-Generaal Digitale Overheid. Uit de monitor voor provincies blijkt dat het aantal Woo-verzoeken (Wet open overheid) bij provincies met 15% is toegenomen. Dit zorgt ervoor dat er soms onvoldoende capaciteit is om deze verzoeken binnen de gestelde termijn af te handelen. Daarnaast maken provincies geleidelijk voortgang op het gebied van actieve openbaarmaking van informatie en hun informatiebeheer.
Groeiende werklast
Het aantal Woo-verzoeken is het afgelopen jaar gemiddeld met 15% toegenomen, zo blijkt uit de Woo-monitor 2024. Dit heeft aanzienlijke gevolgen, aangezien het zorgvuldig en tijdig afhandelen van deze verzoeken veel menskracht vereist. Door de stijging van het aantal Woo-verzoeken kampen provincies soms met een tekort aan ambtelijke capaciteit. De omvang van de verzoeken en de tijd die nodig is voor beoordeling zijn de belangrijkste oorzaken voor het overschrijden van de afhandelingstermijnen. Maar dit is niet de enige uitdaging, aldus IPO-bestuurder Saskia Boelema: "Het indienen van Woo-verzoeken voor persoonlijk gewin legt extra druk op de organisaties. Daarom is het essentieel dat de Advies College Openbaarheid en Informatiehuishouding (ACOI) in opdracht van het Ministerie van BZK met de medeoverheden spoedig komt tot een aanpak die zich richt op een behulpzame overheid en redelijke verwachtingen van de verzoekers.”
Actieve openbaarmaking
Provincies bereiden zich voor op de aansluiting bij de Woo-index en het landelijke zoekportaal voor de actieve openbaarmaking van informatie. Hoewel de verplichting om documenten uit bepaalde categorieën openbaar te maken nog niet van kracht is, maken provincies al meer informatie openbaar dan vorig jaar. Ze zijn op schema om op 1 november 2024 te voldoen aan de vereiste actieve openbaarmaking van de eerste vijf informatiecategorieën, zoals vastgesteld in het Koninklijk Besluit.
Informatiehuishouding
Het fundament voor openbaarmaking is een informatiehuishouding die op orde is. Hierin boeken de provincies kleine stappen, maar alle provincies geven aan dat hun informatiehuishouding nog niet op orde is. Verbetering vergt langdurig commitment, voldoende middelen en keuzes maken zoals het ACOI dit jaar heeft geadviseerd. Dat lukt alleen door voldoende samenwerking, zowel tussen provincies als interbestuurlijk. Deze gezamenlijke monitor is een belangrijke stap daarin.
Over de Woo-monitor
De Woo-monitor is een initiatief van de VNG en is in 2023 ontwikkeld in samenwerking met het IPO en de UvW om de voortgang van de implementatie van de Wet open overheid te volgen. De monitor bestaat uit een digitale vragenlijst die is uitgezet bij gemeenten, provincies, waterschappen en gemeenschappelijke regelingen, in totaal bijna 800 organisaties.
