Op LinkedIn zijn een aantal vragen gesteld over mantelzorg met betrekking tot de nieuwe regels in bijlage II van het Bor.De volgende vragen zijn door Stichting Expertisecentrum Regelgeving Bouw beantwoord:
Op
zijn een aantal vragen gesteld over mantelzorg met betrekking tot de nieuwe regels in bijlage II van het Bor.
De volgende vragen zijn door
Stichting Expertisecentrum Regelgeving Bouw
beantwoord:
Is een mantelzorgwoning aan te merken als een nieuwe woning in de zin van het Bor?
Welke Bouwbesluit eisen zijn van toepassing op een nieuwe vrijstaande mantelzorgwoning?
Waar dient artikel 5 toe wanneer een mantelzorgwoning geen nieuwe woning betreft?
#1) Is een mantelzorgwoning aan te merken als een nieuwe woning in de zin van het Bor?
Vanwege bijlage II, artikel 1, lid 4 is er geen sprake van een nieuwe woning, maar een uitbreiding van de woning. Het gaat niet om tijdelijk in de zin van artikel 5.16 van het BOR. Het bouwwerk mag blijven staan na het staken van de mantelzorg zolang het dan maar niet als woning wordt gebruikt, tenzij het bestemmingsplan dat gebruik toestaat. Kortom er is geen noodzaak tot sloop na 15 jaar.
De uitbreiding kan zijn het toevoegen van een aanbouw, maar ook een bijgebouw waar men via de buitenlucht op het eigen terrein kan komen.
#2) Welke Bouwbesluit eisen zijn van toepassing op een bestaande mantelzorgwoning of een uitbreiding daarvan?
Als er sprake is van een bestaand bouwwerk, dat al dan niet wordt vergroot, dat voor mantelzorg in gebruik wordt genomen zal er veelal verbouwd moeten worden. Als rechtens verkregen niveau geldt dan als de meest redelijke interpretatie dat het rechtens verkregen niveau van de oorspronkelijke woning de ondergrens van het te realiseren verbouwniveau is en dus niet de eisen voor de bestaande bouw. Als het bestaande bouwwerk voldoet aan de eisen woningbouw bestaand, dan is geen verbouwing nodig, maar dat zal veelal niet het geval zijn. Bijzonder is in deze de brandcompartimentering. Het bestaande bijgebouw zal veelal geen brandcompartiment zijn geweest en dat wordt het nu tezamen met de oorspronkelijke woning wel. Het wordt dus een brandcompartiment bestaande uit twee gebouwen. Het bestaande bijgebouw zal zonder aanpassing niet geschikt zijn om aan de eisen voor een brandcompartiment te voldoen. Als de oorspronkelijke woning een wbdbo van 60 minuten kent, zal vanuit het bijgebouw naar een ander spiegel symmetrisch bijgebouw dat ook aanwezig moeten zijn. Laten we even de veel voorkomende situatie nemen van twee tegen elkaar gebouwde buitenbergingen op de perceelgrens, dan ontstaat nu de situatie dat in de ene richting sprake is van een wbdbo van 60 minuten naar de aangrenzende berging van de buren en vanuit de berging naar de huisvesting voor mantelzorg geen enkele eis. Dat baart ons als ERB zorgen, want vanuit veiligheid van personen werkt dat precies verkeerdom.
#3) Welke Bouwbesluit eisen zijn van toepassing op een nieuwe vrijstaande mantelzorgwoning?
Als een nieuw bijgebouw wordt gebouwd voor mantelzorg is sprake van het vergroten van een bestaande woning volgens artikel 1, lid 4, van bijlage II van het BOR dat 1-op-1 voor het Bouwbesluit 2012 toepasbaar is en ook dan gelden de verbouwvoorschriften van de al aanwezige woning met als ondergrens het rechtens verkregen niveau van de oorspronkelijke woning tenzij het verbouwniveau anders luidt, zoals bijvoorbeeld bij thermische isolatie. Dat zijn niet de regels voor de bestaande bouw en ook niet die voor nieuwbouw; de wetgever had er verstandig aan gedaan dat bij de wijziging van het BOR via wijziging van het Bouwbesluit 2012 expliciet kenbaar te maken, want het ontbreken daarvan dat zal namelijk veel vragen oproepen. Even wat betreft constructieve veiligheid: welke restlevensduur en welke referentieperiode? Dat bepaalt in belangrijke mate de veiligheid.
#4) Kan een deel van bestaand bijgebouw (bijvoorbeeld een schuur) vergunningvrij met artikel 2 onderdeel 22 en artikel 3 onderdeel 8 worden gewijzigd in een mantelzorgwoning?
Een bijzonderheid doet zich voor als gebruik wordt gemaakt van artikel 2, lid 22, van de bijlage II bij het BOR. Bijvoorbeeld het deels in gebruik nemen van een bestaande schuur voor de huisvesting van mantelzorg. Een deel van de schuur wordt dan bij de oorspronkelijke woning getrokken ten behoeve van de huisvesting voor mantelzorg. Gesteld wordt in de toelichting dat je dan artikel 3, onderdeel 8 van bijlage II kunt gebruiken voor het vergunningsvrij aanpassen. Dat is even niet correct. In het Bouwbesluit 2012 is geregeld dat een woning in een afzonderlijk brandcompartiment moet liggen. Het deel van de schuur voor mantelzorg moet dus of in een eigen brandcompartiment liggen of tezamen met de oorspronkelijke woning een brandcompartiment vormen. Er moeten dus naar de rest van de schuur brandscheidingen worden gerealiseerd en dat is niet vergunningsvrij. Bij lid 22 geldt niet de beperking van het verblijfgebied op de begane grond. Gegeven de achtergrond van artikel 2 onder 3 is dat bevreemdend, want dat kan tot te onveilige situaties leiden als de marktwerking (die er niet of onvoldoende is) niet tot een voldoende veilige invulling leidt. Bevoegd gezag zal dan in uiterste instantie naar artikel 13 Woningwet moeten grijpen.
#5) Waar dient artikel 5 toe wanneer een mantelzorgwoning geen nieuwe woning betreft?
Dan hebben we nog het gewijzigde artikel 5 van bijlage II waarbij is gesteld dat als het gaat om huisvesting voor mantelzorg het aantal woningen mag toenemen in tegenstelling tot het algemeen geldende verbod. Dat heeft geen relatie met artikel 2 van bijlage II van de BOR, want de daar beschreven gevallen leiden niet tot een toename van het aantal woningen. Dat heeft alleen relatie met een toepassing van artikel 2.12, eerste lid, onder a, onder 2°, van de Wabo. Vanwege de mogelijkheid dat, als gevolg van de wijziging van het BOR per 01.11.2024, het verlenen van een omgevingsvergunning met toepassing van artikel 2.12, eerste lid, onder a, onder 2°, van de Wabo nu ook tot gevolg kan hebben dat het aantal woningen kan toenemen waardoor daarmee met de grenswaarden uit de Wet geluidhinder rekening dient te worden gehouden. Dit kan geen betrekking hebben op de gevallen als bedoeld in artikel 2, onder 3 en 22, omdat die gevallen niet leiden tot een toename van het aantal woningen.
Gerelateerde info:
