Vandaag brengt het kabinet het Besluit gemeentelijke instrumenten warmtetransitie in consultatie. Dit besluit biedt gemeenten de mogelijkheid om te regelen welke wijken op termijn overstappen op een duurzaam alternatief voor aardgas om zo de uitstoot van CO2 te verminderen. In het besluit zijn ook verschillende waarborgen opgenomen. Het besluit vloeit voort uit afspraken die in het Klimaatakkoord zijn gemaakt over de verduurzaming van de gebouwde omgeving.
Nederland wil in 2050 niet meer afhankelijk zijn van aardgas voor de verwarming van woningen en andere gebouwen. Om dit doel te halen, is het nodig hier nu al naartoe te werken. In samenspraak met bewoners, gebouweigenaren en andere stakeholders kiezen gemeenten in de wijkgerichte aanpak de beste manier om de wijk duurzaam te verwarmen. Per wijk kan de oplossing en aanpak verschillen. Alternatieven voor aardgas zijn bijvoorbeeld warmtenetten, verwarming door elektriciteit (bijvoorbeeld met warmtepompen) of groen gas.
Aan de mogelijkheid dat gemeenten een duurzaam alternatief voor aardgas kunnen bepalen worden waarborgen verbonden. Het gaat daarbij onder andere om een zorgvuldig proces van democratische besluitvorming. Bovendien is gewaarborgd dat woning- en gebouweigenaren altijd zelf mogen kiezen met welk duurzaam alternatief ze hun woning of gebouw verwarmen, los van het gekozen alternatief van de gemeente. Er komt dus geen verplichting om bijvoorbeeld mee te doen aan een collectief warmtenet. Verder moet de gemeente een redelijke termijn in acht nemen voordat de wijk van het aardgas af gaat, zodat woning- en gebouweigenaren zich kunnen voorbereiden op de overstap naar een duurzaam alternatief voor aardgas.
Daarnaast moet de gemeente checken dat woningen en gebouwen daadwerkelijk verwarmd kunnen worden. Een gasnet in stand houden of vernieuwen voor enkele gebruikers die niet van het aardgas af willen, terwijl er een redelijk alternatief beschikbaar is, leidt tot onnodige CO2-uitstoot en tot hogere kosten voor de samenleving als geheel. Immers, de kosten voor dat gasnet worden betaald door alle klanten uit het verzorgingsgebied van de netbeheerder.
Het besluit gaat vandaag in consultatie. Dit betekent dat iedereen zijn visie op het besluit kan geven. Vervolgens verwerken de ministeries van BZK en EZK deze reacties. Het kabinet stuurt het besluit daarna naar de Tweede Kamer. Het besluit bouwt voort op de Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie. Reageren op de consultatie kan t/m 14 september 2022 via www.internetconsultatie.nl/bgiw.
