De datum van de inwerkingtreding van de Omgevingswet, 1 juli 2022, komt steeds dichterbij. Hoewel de inwerkingtreding al vier keer is uitgesteld, klinken er geluiden in de media en vanuit het werkveld dat de Omgevingswet wederom zal moeten worden uitgesteld. Wij besloten dit te onderzoeken. Aan onze lezers stelden wij de vragen: Wilt u dat de Omgevingswet per 1 juli 2022 in werking treedt of moet de inwerkingtreding worden uitgesteld en waarom? Wij stelden vast dat het overgrote deel van de uitvoeringspraktijk (86,2%) niet klaar is voor inwerkingtreding van de Omgevingswet per 1 juli 2022. Bahreddine Belhaj, Bestuursvoorzitter Nederlandse Vereniging voor Raadsleden, reageert op dit onderzoek en licht zijn visie toe.
De meest genoemde redenen voor uitstel die uit ons onderzoek naar voren kwamen zijn:
Het DSO moet eerst naar behoren (zonder allerlei technische mankementen) functioneren.
Het is niet verantwoord om een grote nieuwe wet in werking te laten treden tijdens of vlak voor de zomervakantie. Dit is een periode die voor vergunningverleners altijd al erg druk is, extra aanvragen voor 1 juli zullen de gemeenten niet aankunnen.
Er zit te weinig tijd tussen de gemeenteraadsverkiezingen (16 maart) en de beoogde datum voor inwerkingtreding. Een relatief nieuw gemeentebestuur zal onvoldoende kennis hebben van de Omgevingswet en dit zal de besluitvorming niet ten goede komen.
Gemeenten hebben zich, vanwege een gebrek aan ambtelijke capaciteit, onvoldoende voor kunnen bereiden. Er is onvoldoende kennis en er is nog nauwelijks geoefend.
Lees meer over het onderzoek en de uitkomst in dit artikel.
’’Als Nederlandse Vereniging voor Raadsleden hebben wij een onderzoek gedaan onder gemeenteraadsleden over de Omgevingswet. Bij de raadsleden was gemiddeld 50% voor en 50% tegen inwerkingtreding per 1 juli 2022.
Veel raadsleden vrezen voor chaos bij invoering van deze wetgeving per 1 juli 2022. Dat zijn sterke woorden die raadsleden niet snel gebruiken. Het zegt echter ook veel over de wijze van invoering en over de gevreesde staat van uitvoering. De argumenten aangedragen door de professionals in het onderzoek van Omgevingsweb zijn ook veelal de argumenten die raadsleden aandragen. Zoals wij ook hebben bepleit bij de Eerste Kamer is het van het grootste belang dat de wet uitvoerbaar is, voordat er wordt overgaan tot invoering. Wij hopen dan ook dat de Eerste Kamer deze wet niet laat ingaan, totdat de uitvoering op orde is.
Het bijzondere is dat de voorstanders van de invoering van deze wetgeving telkens weer bepleiten, dat er nog veel uitdagingen zijn, maar dat die nadat de wet is ingegaan allemaal op termijn opgelost zullen worden. Terwijl veel bepleiters van uitstel, waaronder de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden bepleiten dat een wet die ingevoerd is, ook volledig uitvoerbaar moet zijn. Wij hebben de afgelopen jaren als gemeenteraden meerdere decentralisaties meegemaakt, zoals bij de jeugdzorg en de Wmo. Ook in die gevallen werd telkens gepleit voor snelle invoering en uitvoering, terwijl er ook bij die dossiers nog veel open eindjes waren. We zien in de jeugdzorg en de Wmo nog steeds problemen, die met de dag groter worden. Met name de structurele weigering van het Rijk om gemeenten financieel in staat te stellen om de jeugdzorg goed uit te voeren, geeft ons niet veel hoop op adequate financiële middelen voor de Omgevingswet. Het lijkt wel of de geschiedenis zich de afgelopen jaren herhaalt. Waarbij zowel de gemeenten, maar ook alsmede de inwoners aan het kortste eind trekken. De bedoeling van wetgeving is dat het uitvoerbaar moet zijn voor degenen die het moeten uitvoeren. Bij de Omgevingswet is dat duidelijk niet het geval, dus uitstel tot op zijn minst 1 januari 2023, lijkt ons redelijk. Het doel moet niet zijn om de Omgevingswet zo snel mogelijk in te voeren. De wet zou pas in werking moeten treden wanneer een goede uitvoering ervan gegarandeerd kan worden.
Overgrote deel van de uitvoeringspraktijk is niet klaar voor inwerkingtreding van de Omgevingswet
