Een woningbouwproject in Rotterdam werd door één omwonende geblokkeerd ondanks dat het plan voldeed aan de regels. Bezwaar indienen voor financieel gewin verergert het woningtekort, aldus NEPROM.
Uit een recent onderzoek van Rijnmond blijkt dat woningbouwprojecten in Rotterdam steeds vaker worden vertraagd door bezwaarprocedures, zelfs wanneer de bouwplannen volledig binnen het bestemmingsplan passen. Een concreet voorbeeld hiervan is de blokkade van een woontoren door één omwonende, wat directe gevolgen heeft voor de vele woningzoekenden die al lange tijd wachten op een nieuwe woning. NEPROM ziet dit als een ernstig probleem en roept op tot ingrijpende hervormingen in het systeem van bezwaarprocedures.
Misbruik van het bezwaarrecht als verdienmodel
Het onderzoek van Rijnmond toont aan dat sommige bezwaarmakers financieel gewin halen uit het bezwaarrecht. In één opvallend geval werd een bezwaar tegen een project in Rotterdam ingetrokken na een geheime schikking van maar liefst 400.000 euro, betaald door zowel de projectontwikkelaar als de toekomstige kopers. NEPROM-directeur Fahid Minhas benadrukt dat dit misbruik van het systeem leidt tot ernstige vertragingen in de woningbouw. "Het is onacceptabel dat woningbouw wordt gegijzeld door mensen die bezwaarprocedures gebruiken om financieel voordeel te behalen, terwijl de woningnood alleen maar verder oploopt," aldus Minhas.
Vertraging met verstrekkende gevolgen
Volgens NEPROM kan een bezwaarprocedure een bouwproject jarenlang stilleggen, wat niet alleen leidt tot enorme extra kosten voor ontwikkelaars, maar vooral tot nog langere wachttijden voor woningzoekenden. Minhas waarschuwt dat het huidige systeem duizenden woningen onnodig tegenhoudt. "We hebben een groot woningtekort, en toch worden cruciale woningbouwprojecten geblokkeerd door langdurige en vaak kansloze bezwaarprocedures," zegt hij.
Pleidooi voor hervorming
Om dit probleem aan te pakken, pleit NEPROM voor een strengere toetsing van bezwaren die ingediend worden tegen projecten die binnen een onherroepelijk bestemmingsplan vallen. "Het is onbegrijpelijk dat er geprocedeerd kan worden tegen plannen die al voldoen aan het vastgestelde bestemmingsplan," aldus Minhas. Daarnaast wil NEPROM dat bezwaarmakers vooraf duidelijkheid krijgen over de kansrijkheid van hun bezwaar. Als een bezwaar weinig kans van slagen heeft, moet het snel worden afgewezen, en wanneer bezwaarmakers toch doorprocederen in kansloze zaken, moeten zij de volledige proceskosten vergoeden.
Minhas benadrukt verder de noodzaak van kortere bezwaarprocedures, omdat langdurige procedures niet alleen de financiële haalbaarheid van projecten in gevaar brengen, maar ook de beschikbaarheid van nieuwe woningen onnodig vertragen. Een voorbeeld dat de morele dimensie van dit probleem onderstreept, is een zaak waarbij een bezwaarmaakster, werkzaam bij het ministerie van Binnenlandse Zaken, een schikking accepteerde om haar bezwaar in te trekken. "Als iemand die professioneel betrokken is bij woningbouw in de privésfeer geld accepteert om een project te blokkeren, dan is dat moreel verwerpelijk," stelt Minhas.
NEPROM roept de overheid en de politiek op om snel in te grijpen en het systeem van bezwaarprocedures te hervormen. "Als we de woningnood willen oplossen, moeten we zorgen dat woningbouwprojecten niet langer onnodig worden vertraagd door procedures die misbruikt worden voor financieel gewin," besluit Minhas.
