BIM komt op bouwplaats nog niet uit de verf
Hoe is het gesteld met de implementatie van BIM op de bouwplaats? In opdracht van SPDI
– Sociale Partners samen voor Duurzame Inzetbaarheid, een project van AWVN, FNV en CNV –
werd die vraag onderzocht. Daarbij kwam ook aan de orde of door een Digi-DI-aanpak de
implementatie kan versnellen.
Dit artikel is afkomstig uit PONT, vakblad Bouwen met Kwaliteit, editie 2025-3
Uit het onderzoek komt naar voren dat BIM in de bouwsector vooral wordt gebruikt door grote bouwondernemers aan de voorkant, de ontwerpkant, van het bouwproces. In uitvoerende bouwfasen is de toepassing beperkt. Dat heeft enerzijds te maken met de structuur van de sector; er zijn veel kleine bouwbedrijven en zzp’ers. Maar ook de beperkte digitale vaardigheden van veel vakmensen hebben daar invloed op. In het verlengde daarvan is er angst bij bouwondernemers over de uitholling van professioneel werk, verlies van controle en behoud van werk. Daar ligt volgens de onderzoekers ook een belangrijke taak voor BIM-ontwikkelaars. Zij moeten duidelijker maken wat op uitvoerend niveau de voor- en nadelen van BIM zijn. Ze zullen zich ook moeten verdiepen in de verschillende bouwdisciplines en meer inzicht moeten krijgen in de informatiebehoeften. Nu geeft BIM soms een ‘informatie-overload’ aan de werkvloer en is de informatie niet toegespitst op wat uitvoerenden in bepaalde situaties nodig hebben.
Huidige situatie
Op de meeste bouwplaatsen werken medewerkers nog met 2D-tekeningen, vaak in de vorm van prints die van het 3D-model afgeleid zijn. In enkele gevallen wordt de 2D-tekening naast het BIM-model op de iPad gehouden. Maar in de regel stokt de digitalisering buiten de bouwkeet, terwijl BIM vraagt om een nieuwe manier van werken. En … BIM blijkt eigenlijk ook nog niet klaar voor gebruik door uitvoerenden. Dat komt ook omdat er andere belangen spelen. BIM is technisch ingestoken, maar op de bouw vergen praktische zaken de aandacht. Komen leveringen op tijd aan? Werkt het weer mee? En – niet te vergeten – wordt de planning gehaald? Op deze menselijke aspecten is BIM niet toegesneden, waardoor het voor uitvoerenden minder interessant is zich in BIM te verdiepen.
Digi-DI-aanpak
De Digi-DI-aanpak beoogt een bredere implementatie van technologische vernieuwing door medewerkers eerder mee te nemen in het vernieuwingsproces en hen meer inzicht te geven in mogelijke veranderingen in taken en skills. Daarnaast is het van belang om deze veranderingen te toetsen aan de kwaliteit van werk en de motivatie van de betrokkenen voor de uitvoering van deze veranderingen.
Voor SPDI onderzocht Hogeschool Saxion de effecten van de Digi-DI-aanpak, waaruit bleek dat mensen op de bouwlocatie wel genegen zijn om kennis te maken met BIM. Zo vond 75 procent van de deelnemers dat de Digi-DI-aanpak hen meer inzicht verschafte en waren ze ook enthousiaster over de nieuwe technologie. Tegelijk zien ze echter niet altijd welke voordelen BIM in de uitvoeringsfase kan hebben. Er is dus nog werk aan de winkel om BIM aan te laten sluiten op de werkwijze en ‘taal’ van de uitvoerende medewerkers. Of zoals het rapport het formuleert: “De wereld van de uitvoering en de wereld van BIM bij elkaar brengen is nog een grote uitdaging. Voorwaarden zijn dat het systeem goed werkt, dat de informatievoorziening aansluit bij de behoefte van uitvoerenden en dat het model wordt gevuld met de juiste data.”
Dit artikel staat in PONT, vakblad Bouwen met Kwaliteit (editie 2025-3). Bouwen met Kwaliteit is het vakblad dat PONT 9 keer per jaar uitbrengt in samenwerking met de Vereniging BWT Nederland en Vereniging Kwaliteitsborging Nederland. Iedere editie duiken we met dit nieuwe magazine de diepte in, met interviews, verdiepingsartikelen en opinies van experts op het gebied van bouwkwaliteit. Klik hier voor meer informatie.
