Delen van de Nederlandse natuur zijn nog gevoeliger voor stikstof dan gedacht, bleek donderdag uit onderzoek door de WUR naar Kritische Depositie Waarden. Dat is slecht nieuws voor bouwers en ontwikkelaars, die vergunningen en stikstofruimte nodig hebben voor hun projecten. De NEPROM en Bouwend Nederland roepen het kabinet dus op tot snelle actie. “Het is natuurlijk een behoorlijke tegenvaller voor de natuur, maar ook voor de sector.”
Stikstofminister Christianne van der Wal had de WUR opdracht gegeven om het onderzoek te doen. “De noodzaak om stikstof te verminderen was al hoog, door de nieuwe wetenschappelijke inzichten is onze opgave helaas groter geworden. Dat is zorgwekkend nieuws voor de natuur en voor iedereen die zo hard werkt aan onze gezamenlijke opgaven om de natuur te herstellen”, reageert zij op de resultaten. “Het is ook vervelend nieuws voor iedereen die behoefte heeft aan vergunningsruimte.”
Die behoefte aan vergunningsruimte is er zeker bij bouwers en ontwikkelaars, die tot 2030 honderdduizenden nieuwe woningen willen bouwen en daarbij de afgelopen jaren al tegen stikstofgrenzen aanliepen.
“Het is natuurlijk een behoorlijke tegenvaller voor de natuur, maar ook voor de sector”, reageert Nicolette Zandvliet, senior jurist bij ontwikkelaarsvereniging NEPROM, tegen PONT | Omgeving. “Aangescherpte stikstofnormen maken het uitvoeren van bouwplannen nog moeilijker, in een tijd dat de woningnood al erg groot is.”
De NEPROM zou graag zien dat het kabinet stappen maakt met standaardisatie van ecologische onderzoeken. “Een natuurvergunning vergt een individuele beoordeling met individuele onderzoeken. De overheid moet er dus op korte termijn werk van maken om al uitgevoerde passende beoordelingen in één centraal systeem te zetten. Zodat er meer inzicht komt en standaardisatie mogelijk wordt. En beschikbare gegevens opnieuw gebruikt kunnen worden”, zegt Zandvliet.
Ook Bouwend Nederland wil dat het (nieuwe) kabinet snel actie onderneemt op het stikstofdossier. Voorzitter Arno Visser in een persbericht van de bouwersvereniging: “Nu moet uitvoering van beleid onverdroten doorgezet worden. Laten we niet opnieuw tijd verliezen door alles ter discussie stellen.”
“Versnelde uitvoering van bestaande plannen is de enige manier om ruimte te maken voor Nederlanders, of ze nu agrariër, woningzoeker of automobilist zijn. Het volgend kabinet heeft dan tot taak om met de beschikbare stikstofruimte iedereen weer perspectief te bieden. Dat is de enige juiste volgorde.”
Op woensdag, dus daags voor de publicatie van het WUR-onderzoek, presenteerde Bouwend Nederland samen met natuur- en ondernemersorganisaties al een aantal beleidssuggesties om de stikstofproblematiek te verlichten.
De partijen pleiten voor doorpakken op de Aanpak Piekbelasting voor landbouw en industrie, invoer van het Transitiefonds, het doorzetten van de provinciale gebiedsprocessen, en het doorzetten en uitbouwen van koploperprojecten.
Ondertussen zitten de bouwers en ontwikkelaars zelf niet stil. Met bijvoorbeeld modulair en biobased bouwen en elektrificatie van bouwmaterieel, wordt de stikstofuitstoot bij bouwprojecten verminderd. Maar een heilige graal is er nog niet, zegt Zandvliet. “De sector is al druk bezig met modulair en emissieloos bouwen en elektrificatie. Onder andere bouwers en ontwikkelaars hebben zich daartoe verenigd in het Lente-akkoord 2.0, een kennisplatform. Maar er zitten nog wel haken en ogen aan. Het benodigde materiaal en materieel moet wel beschikbaar en betaalbaar zijn.”
“Er zijn op korte termijn dus grote stappen nodig. Het gezamenlijke doel van demissionair minister Hugo de Jonge en initiatiefnemers om tot 2030 900.00 woningen te bouwen is ambitieus en raakt nu nog verder uit zicht. Het wordt alle zeilen bijzetten om het te halen.”
In de Wet stikstofreductie en natuurverbetering (Wsn) is opgenomen dat Nederland voldoende oppervlakte in Natura-2000 gebieden met stikstofgevoelige natuur moet beschermen tegen een overbelasting door stikstofdepositie.
De nieuwe inzichten uit het WUR-onderzoek zetten de doelen uit de Wsn om stikstofgevoelige natuur op een gezond niveau te krijgen onder druk. Minister Van der Wal laat het RIVM onderzoeken welk effect het huidige beleid nog kan hebben.
Daarnaast kijkt het Rijk samen met provincies wat de nieuwe data betekenen voor de gebiedsprocessen en de vergunningverlening voor PAS-melders, woningbouw, de energietransitie, infrastructuur, defensie en andere projecten van groot belang.
