De sfeer was een beetje gelaten: als hij er toch gaat komen, laten we er dan maar het beste van maken!
Bij de aanvang van het Instituut voor BouwRecht (IBR) congres afgelopen vrijdag liet de gehouden stemming er echter geen misverstand over bestaan: de bouwrecht praktijk zit echt niet te wachten op de Omgevingswet en hoopt nog steeds dat het niet door zal gaan. Behalve de eerste vijf rijen (van de dertig) vooraan: die waren wél overwegend enthousiast.
Tijdens het congres van het IBR hield ik een verhaal over Handhaving onder de Omgevingswet. Naast de standaardverhalen, zoomde ik ook in op wat echt een zooi dreigt te gaan worden. Dat zijn de Omgevingsplan specifieke zorgplichten.
De dereguleringsdoelstelling (weet je nog: de eenvoudig van ‘eenvoudig, beter’) staat of valt bij wat gemeenten allemaal in het Omgevingsplan proppen. Eens kijken of dat is gelukt in de VNG modellen….
Uhm… Wat een enorme lap tekst, eerst maar eens even helemaal doorlezen... WAT? Een zorgplicht voor barbecues en blaffende honden op dakterrassen?! Hallo?! Waar zijn we nu helemaal mee bezig?!
Zeker als je dan gaat nadenken over de consequenties hiervan voor de handhavers. Als je namelijk regels stelt, dan zal je ze ook moeten gaan handhaven. De beginselplicht tot handhaving brengt mee dat de handhaver ook echt wat moet met die blaffende hond op een dakterras. Moeten we dat wel willen? Ik bedoel, een blaffende hond op een dakterras kan heel vervelend zijn, maar als we elk miniscuul detail gaan opnemen in wetgeving dan werken we juridisering enorm in de hand. Bovendien: dan komen handhavers straks nergens anders meer aan toe. U wilt dat ik bij Tatasteel ga controleren? Sorry: eerst even een blaffende hond op een dakterras in IJmuiden controleren.
Als de gemeenteraad een beetje enthousiast aan de slag gaat met de Omgevingswet kan je straks als burger werkelijk waar alles op het bordje van de gemeentelijke handhaving gaan leggen. Wat dacht je van een zorgplicht bij het bouwen om geen schade aan je buren toe te brengen (zie Omgevingsplan Vosholen)? Sla je per ongeluk een gat in de muur van de buren, krijg je handhaving en een last onder dwangsom op je dak! Dit was altijd gewoon civiel recht, maar wie gaat er nog dagvaarden als je voor €0 de gemeente aan de slag kan zetten?
Hoe dan ook: de teerling is geworpen, we gaan het zien op 1 januari 2024... Laten we er maar het beste van proberen te maken! Looking at you, gemeenteraden: houden jullie die reguleringsdrift een beetje in toom?
