In zijn brief van 14 oktober 2022 schrijft minister De Jonge dat de lopende voorhangprocedure – gericht op inwerkingtreding van de Ow per 1 januari 2023 – wordt afgebroken. In diezelfde brief noemt hij al direct de datum van 1 juli 2023 en wil hij zo snel mogelijk een nieuw ontwerp-koninklijk besluit vaststellen (Kamerstukken I 2022/23, 33 118, EK).
Inmiddels zijn we zes weken verder, is dat ontwerp-KB nog niet verschenen en gonst het op de gangen van de wens van, dit keer, de VNG/gemeenten om de inwerkingtreding opnieuw uit te stellen naar 1 januari 2024. De VNG-motie Moerdijk (juni 2022) opteerde zelfs – als 1-1-23 niet doorging - voor “een uitstel met een aantal jaren, zodat de woningbouwambitie met de huidige instrumenten kan worden gerealiseerd”.
In die brief van 14 oktober schetst de MVRO in teveel pagina’s zijn dilemma: het moeten kiezen uit drie scenario’s: inwerkingtreding per 1-1-2023, 1-7-2023 en een scenario om nog even geen datum te noemen. Zijn keuze viel op 1 juli 2023. Inmiddels zijn beide data niet meer aan de orde.
HET ECHTE DILEMMA
Er speelt een heel ander probleem.
Dat heeft te maken met het feit dat de Omgevingswet sinds 2017 op de burelen van BZK terecht is gekomen. In de bijlage heb ik de rondgang van de Ow langs de verschillende ministeries beschreven. Maar met name de overdracht van de Omgevingswet en de ruimtelijke ordening van het Ministerie van IenM naar dat van BZK (Rutte III) is onverstandig geweest. Een ministerie dat totaal geen knowhow heeft op het gebied van ruimtelijke ordening, water, milieu of natuur.
Onder Rutte IV wordt het de MVRO nog moeilijker gemaakt omdat de minister De Jonge twee directoraten-generaal onder zijn hoede heeft, die last van elkaar hebben. Het Directoraat-generaal Volkshuisvesting en Bouwen heeft de woningbouwopgave als belangrijkste taak. Inmiddels is men daar er achter dat invoering van de Omgevingswet de aanpak van het woningtekort ernstig bemoeilijkt. Gemeenten zijn vertrouwd met het maken van bestemmingsplannen, IMRO, de vergunningverlening, planschade, onteigening, etc. Waarom zou je dan juist bij aanpak van die belangrijke opgave gaan experimenteren met nieuw niet getest gereedschap?
Het Programma Directoraat-generaal Ruimtelijke Ordening heeft de 1-dimensionele taak om de Omgevingswet in te voeren. Dat DG staat niet open voor argumenten, terugkeer naar de tekentafel of een fundamentele heroriëntatie op het DSO. Dat DG zal naar voren blijven brengen dat de Ow een zegen voor de mensheid is en de oplossing voor alle grote fysieke opgaven.
POLITIEKE VERANTWOORDELIJKHEID
De Jonge zal uiteindelijk “afgerekend” worden op voldoende huizen en ongetwijfeld inzien dat de invoering van de Omgevingswet, maakt dat hij zich niet kan kwijten van de volkshuisvestingstaak.
Is het niet beter om de Omgevingswet on hold te zetten en voorlopig even geen nieuwe datum te noemen?
Lees verder over De machinisten van de Omgevingswettrein (2009-2022)
