In heel Nederland staan beleidsmedewerkers Ruimtelijke Ordening (RO) voor aanzienlijke uitdagingen, zoals de stikstofcrisis en de woningnood. De gemeente Rucphen in West-Brabant is hier geen uitzondering op. Hoe geven deze ambtenaren invulling aan hun werk, en hoe zijn zij bij deze baan uitgekomen? Omgevingsweb ging hierover in gesprek met junior Tijs Hamers en senior Romano van de Rakt, beiden beleidsmedewerkers RO bij deze gemeente.
De fysieke leefomgeving kent veel gebruikers en eigenaren, waar meerdere soorten wetgeving en uiteenlopende belangen een grote rol in spelen. Beleidsmedewerkers RO adviseren de politiek, inwoners en organisaties over bestaand beleid met betrekking tot hun leefomgeving. Naast de plannen van de gemeente zelf toetsen zij de initiatieven van inwoners. In Rucphen kan dit verschillen van het inrichten van de opslag van een luchtballonvaarder tot het bouwen van een klompenmakerij. Levert dit geluidsoverlast op, of is het in het zicht van omwonenden? Oftewel, wat is de ruimtelijke impact? Aan de hand van beleid en wet- en regelgeving wordt er volgens bepaald of er medewerking vanuit de gemeente zal volgen.
Het leertraject van een beleidsmedewerker RO kan via vele paden gaan. Tijs Hamers (26) begon ooit met de mbo-opleiding Internationale Handel, maar merkte al gauw dat hij liever voor de publieke zaak werkte dan in de commerciële wereld. Tijs: “Je maakt iets mogelijk in de samenleving, ook al is het pas over een paar jaar te merken.” Na een afstudeerstage over principeverzoeken tijdens de hbo-studie Bestuurskunde is hij nu sinds enkele maanden gedetacheerd bij de gemeente Rucphen. Tijs merkt dat er een ‘frisse gedachte waait’ binnen zijn redelijke jonge team. Junioren nemen hun ervaringen mee uit andere gemeenten en helpen zo interne processen te verbeteren, allemaal om samen tot betere resultaten te komen. Tijs stelt: “Hier draait het niet om de bonussen zoals in de commerciële wereld.”
Romano van de Rakt (53) zit al wat langer in het ruimtelijk domein en heeft een veelzijdige carrière achter de rug. Na zijn tijd in de horeca en de telecom merkte hij dat de communicatie tussen bedrijven en gemeenten en de complexiteit van het werk hem trokken, en erna volgde de studie Bestuurskunde. Hij ging aan de slag bij verschillende gemeenten en een adviesbureau om de ruimtelijke ordening beter te leren kennen. Uiteindelijk kon hij zonder relevante ervaring aan de slag als beleidsmedewerker RO bij Maasdonk, een gemeente die nu is gesplitst tussen Oss en Den Bosch. Een risicovolle keuze toentertijd, maar Romano vertelt dat hij en zijn leidinggevende achteraf vonden dat het een goede gok is geweest.
Tijs: “Met mijn werk hoop ik de kloof tussen burger en gemeente te verkleinen.”
Romano en Tijs werken nu allebei bij de gemeente Rucphen, wat tot nu toe goed bevalt. Romano voelt zich ‘als een vis in het water’ binnen de gemeente. Tijs werkt nu via een detacheringsbureau om nog bij meerdere gemeenten te kunnen kijken hoe zij werken. Romano heeft sinds kort ook voor detacheren gekozen. Het helpt hem om professionele afstand te bewaren tot zijn projecten. Romano legt uit: “Soms vind ik het wel moeilijk om een zekere mate van formaliteit te behouden, terwijl die hard nodig is. De overheid heeft een monopoliepositie op het vlak van ruimtelijke ordening; het is goed om dat ook verantwoord uit te dragen.”
Tussen verschillende gemeenten ziet Tijs dat de taken anders verdeeld worden binnen het domein. Volgens hem pakken in Rucphen de medewerkers de dossiers op die hen aanspreken. “Maar,” zegt hij, “de procedures zijn de procedures, dus je hebt nog steeds een aantal dossiers onder jouw hoede als hoofdtaak. Denk aan een bestemmingsplanprocedure, een wijzigingsplanprocedure, maar ook aan veel principeverzoeken.” Romano ziet naast vakinhoudelijke verantwoordelijkheden, zoals het toetsen van principeverzoeken en procedurebegeleiding, ook andere taken die aan hem toebedeeld worden. Binnen kleine gemeenten gebeurt het vaker dat ook regionale zaken, zoals beleidsomschrijving voor volkshuisvesting of mestverwerking, op het bordje van de beleidsmedewerker RO terecht komen.
Romano: “Het is een spannend vak. Ik houd dit zeker nog vol tot mijn pensioen.”
Het werk van de beleidsmedewerker RO is niet altijd even makkelijk. Elke dag kan anders zijn door de grote verscheidenheid aan initiatieven, die lang niet allemaal gerealiseerd kunnen worden. Romano stelt: “Soms wordt het niet zo gezien, maar wij leven op een zekere manier mee met de burgers. Enkel zijn wij gebonden aan regels om soms de mensen een beetje te beschermen tegen zichzelf, en ook om toekomstige generaties een mooie leefomgeving te garanderen.” Het is dus belangrijk voor de beleidsmedewerker RO om een empathisch mens te zijn en gedegen mensenkennis te hebben om zich te kunnen verplaatsen in de inwoner.
Daarnaast benadrukt Romano dat je altijd nieuwsgierig moet blijven: “Blijf altijd op de hoogte en blijf wetgeving volgen. Je moet aan het front staan en weten wat er speelt binnen het domein.” Een proactieve houding is überhaupt mooi meegenomen, aangezien de beleidsmedewerker RO vaak aan het begin van processen staat, waar soms nog geen beleid of bestemmingsplan voor bestaat. En, Romano voegt toe dat goede communicatie ontzettend belangrijk is. De zaken begrijpelijk maken ondanks de complexiteit van het vak. Een vleugje humor helpt een hele hoop.
Opleiding:
Hbo-/wo-opleidingen in de juridische of bestuurlijke/organisatorische richting; Bestuurskunde met een ruimtelijke oriëntatie
Werkgevers:
Gemeenten, provinciën en ministeries.
Salaris:
Variërend van Schaal 8 tot en met 10 bij de gemeenten, circa €2500 tot €3000
Vacatures:
Kijk voor vacatures van Beleidsmedewerker RO in onze Vacaturebank.
