Industrieën tonen zich nog weinig ambitieus om de gezondheid van omwonenden te beschermen en de blootstelling aan schadelijke stoffen te verkleinen. Zij weten goed welke uitstoot zij veroorzaken, maar hebben niet altijd oog voor het effect van deze uitstoot op de omwonenden. Dit blijkt uit de opvolging van de aanbevelingen uit het rapport Industrie en Omwonenden van de Onderzoeksraad voor Veiligheid. De Onderzoeksraad heeft bekeken wat de industrie en overheden tot nu toe hebben gedaan met de aanbevelingen uit het rapport van april 2023.
In het rapport Industrie en Omwonenden uit april 2023 riep de Onderzoeksraad de industrie op om een actieve houding richting burgers te kiezen en daarbij hun gezondheid voorop te zetten. Onderdeel van de oproep was om de mogelijkheden die het systeem, innovaties en kennisontwikkeling te bieden hebben, beter te benutten. De Onderzoeksraad constateert nu dat partijen het rapport breed oppakken; het geeft aanleiding tot het opnieuw doordenken van de onderlinge samenwerking tussen overheden, bedrijven en omwonenden. De verandering in denken is op veel plekken ingezet, maar dat kost tijd. De Onderzoeksraad ziet positieve initiatieven, maar maakt zich ook zorgen of alle aanbevelingen voortvarend worden opgepakt.
Chris van Dam, voorzitter: ‘Inmiddels hebben industrieën en overheden op basis van het onderzoek van de Onderzoeksraad veel stappen gezet en plannen gemaakt. Dat is mooi. Partijen kunnen het proces van vergunnen, toezicht en handhaving nog beter inzetten om meer duidelijkheid te scheppen over de emissies en immissie van schadelijke stoffen. Ze moeten het hun blijvende prioriteit maken om de gezondheid van omwonenden te beschermen. Dat kan door te investeren in kennisdeling en innovatie.’
Het rapport Industrie en Omwonenden maakte inzichtelijk dat omwonenden van industriële bedrijven zich niet gehoord voelen. De manier van communiceren van bedrijven en overheden voedde wantrouwen. Overheidspartijen en de industrieën hebben in hun reacties op de aanbevelingen aangegeven proactiever en transparanter te willen zijn. Chris van Dam, voorzitter: ‘Aandacht voor betere communicatie is natuurlijk positief, maar met meer communiceren zijn we er niet. Partijen moeten juist samen de dialoog met de burger oppakken.’
In april 2023 heeft de Onderzoeksraad het onderzoek Industrie en Omwonenden gepubliceerd. De Onderzoeksraad heeft op basis van drie concrete situaties onderzocht hoe burgers in Nederland worden beschermd tegen de risico’s van soms jarenlange industriële uitstoot. Onderdeel van het onderzoek is in hoeverre rekening wordt gehouden met gezondheidseffecten voor omwonenden bij het toestaan en controleren van langdurige industriële uitstoot.
De Onderzoeksraad heeft op basis van de situatie rondom Tata Steel (IJmuiden), Chemours (Dordrecht) en Asfaltfabriek Nijmegen (APN) aanbevelingen gedaan die breder van toepassing zijn. In de opvolgingsnotitie heeft de Onderzoeksraad bekeken wat er is gebeurd met de aanbevelingen.
Bekijk de volledige reactie van de partijen en de Onderzoeksraad op de onderzoekspagina.
