Ondanks de Coronacrisis blijft de vraag naar woningen op de Nederlandse woningmarkt hoog. De vraag overtreft het aanbod ruimschoots. Door minder dan benodigde vergunningverleningen en de stikstofproblematiek zal het aantal nieuwbouwwoningen dat beschikbaar komt op de Nederlandse woningmarkt beperkt zijn. De druk op de woningmarkt blijft komend jaar hoog. Aan de andere kant neemt de werkloosheid toe en komt de betaalbaarheid van woningen op sommige plaatsen in Nederland in het gedrang. Het gevolg hiervan is een afvlakkende groei, danwel stabilisatie van de woningprijzen. Ook het lagere consumentenvertrouwen geeft hiervoor aanleiding; deze schommelt tussen neutraal en negatief.
Voor de woningbouwkosten is komend jaar een beperkte stijging te verwachten op sommige plaatsen in Nederland kan een prijsdaling kunnen worden gesignaleerd. Nieuwe duurzaamheidseisen, het grote tekort aan woningen en de stikstofproblematiek hebben een prijsopdrijvend effect. De voorspelde stabilisering van de woningbouwkosten zal echter als gevolg van de crisis eerder optreden.
De afgelopen jaren zijn de woningprijzen harder gestegen dan de bouwkosten. In theorie zou dit moeten resulteren in sterke grondwaardestijgingen. In de praktijk lijkt blijft die stijging achter. Voor de komende tijd is de verwachting dat de grondprijsontwikkelingen afgevlakte mate doorzet. De woningprijsstijgingen zullen lager uitvallen als gevolg van de Coronacrisis. De bouwkosten zullen naar verwachting nog een beperkte stijging kennen.
De onzekerheid is op de commerciële vastgoedmarkt flink toegenomen als gevolg van de Coronacrisis. Beleggers en bedrijven houden een slag om de arm bij het uitbreiden van de vastgoedportefeuille of een verhuizing. Door de groeiende economie in de afgelopen jaren was de vraag naar zowel bedrijfsruimten als kantoren hoog. De verwachting is dat de stijging van de grondprijzen in de commerciële sector zal stagneren. Dit als gevolg van toenemende onzekerheid, afnemende vraag en op mindere locaties toenemende aanvangsrendementen. De commerciële vastgoedmarkt heeft te maken met een sterk toenemende polarisatie. Als gevolg van de crisis nemen de verschillen tussen de top- en overige locaties nog verder toe. Winkel- , kantooren bedrijfsruimten op toplocaties blijven zeer gewild. Hier zullen grondprijzen blijven stijgen. Op de overige locaties wordt echter uitgegaan van stagnatie van de prijzen. Bij de parameters is hier dan ook duidelijk onderscheid in gemaakt.
Binnen de GWW-sector is de verwachting dat de kostenstijging in 2021 zal stagneren. Aangezien de bouw een laat-cyclische sector is zullen de effecten van de Coronacrisis mogelijk pas vanaf 2021 goed zichtbaar zijn. Ook de huidige P(F) AS-problematiek beperkt de druk op de GWW-sector.
Er liggen komend jaar veel uitdagingen in het verschiet. De woningmarkt blijft kampen met schaarste en problematiek rondom betaalbaarheid. Daarnaast zullen nieuwe duurzaamheidseisen effect hebben op de bouwkosten en blijft de stikstoproblematiek een rol spelen. Ook de commerciële markt kent uitdagingen; polarisatie neemt als gevolg van de crisis verder toe. Ten slotte zal de komende periode in het teken blijven staan van de Coronacrisis. De exacte gevolgen van de crisis op de vastgoedmarkt moeten nog blijken. Hoe langer het duurt om het virus onder controle te krijgen, en hoe strenger de maatregelen, des te groter de effecten op de parameters.
De Outlook Grondexploitaties biedt handvatten bij het inschatten van de kosten- en opbrengstenparameters van grondexploitaties. Metafoor Ruimtelijke Ontwikkeling heeft de meest recente jaarcijfers en prognoses van een aantal toonaangevende instanties voor u gebundeld en hier haar visie op losgelaten. Daarbij wordt naast de beschikbare marktinformatie gebruik gemaakt van de ruime database aan informatie uit onze eigen adviespraktijk.
Outlook Grondexploitaties 2021
Meer weten? Neem een kijkje in het themadossier: klik op de tabs boven het artikel.
