Natuur & Milieu roept het kabinet op haar plannen voor de inzet van biobrandstoffen in mobiliteit aan te passen. Op basis van de huidige beleidsplannen ontstaat een exorbitante vraag naar gebruikt frituurvet. Het beslag dat Nederland daarmee legt op de mondiaal duurzaam beschikbare biogrondstoffen is niet te rechtvaardigen.
De komende jaren moet de CO2 uitstoot van mobiliteit en transport snel dalen. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat werkt daarom momenteel aan wet- en regelgeving, die brandstofleveranciers verplicht elk jaar meer hernieuwbare energie aan te bieden: het zogenaamde Besluit energie vervoer 2022-2030. Dit besluit ligt nu ter inzage. Natuur & Milieu heeft een zienswijze ingediend. Met daarin de volgende punten.
Vraag overschrijdt aanbod
Natuur & Milieu maakt zich zorgen over de stapeling van beleidsplannen in de mobiliteit (wegtransport, scheep- en luchtvaart). Doordat afstemming ontbreekt ontstaat er in totaal een ongekend hoge vraag naar biobrandstoffen. Ter illustratie: Het kabinet wil het gebruik van biobrandstoffen de komende jaren verdrievoudigen ten opzichte van het Nederlandse biobrandstoffenverbruik in 2019. Uit een analyse van Natuur & Milieu blijkt dat met de huidige beleidsplannen voor de inzet van biobrandstoffen er in 2030 dubbel zoveel vraag naar biomassa is dan dat er duurzame biomassa beschikbaar is voor mobiliteit.
Run op frituurvet
Natuur & Milieu vreest dat er als gevolg van het nieuwe beleid een enorme run op frituurvet ontstaat. Biobrandstof uit gebruikt frituurvet heeft een lagere CO2-uitstoot dan fossiele brandstof en draagt dus bij aan het behalen van de klimaatdoelen. Maar op basis van de huidige beleidsplannen voor wegtransport, binnenvaart en luchtvaart zal in 2030 de Nederlandse vraag naar gebruikt frituurvet 10 maal de eigen inzameling bedragen. Dat is naar verwachting bijna driekwart van het beschikbare Europese aanbod. Nederland pakt daarmee een aandeel dat niet te rechtvaardigen is. Het plan van het kabinet is daarmee in strijd met het advies van de Sociaal Economische Raad, dat stelt dat Nederland geen onevenredig groot beslag op de beschikbare biogrondstoffen mag leggen.
Europese regelgeving
Europa voorziet in een limiet voor de hoeveelheid biobrandstoffen uit gebruikt frituurvet die de lidstaten mogen meetellen voor het aandeel hernieuwbare energie in vervoer. Omdat Nederland een hogere ambitie heeft wil het kabinet nu van deze limiet afwijken. Natuur & Milieu dringt er bij het kabinet op aan om de Europese limiet te respecteren. Bij overschrijding neemt het risico op fraude toe. Bij een toenemende vraag naar frituurvet vanuit Nederland, maar ook vanuit andere lidstaten, groeit het risico dat landen of productieketens zoals cosmetica terugvallen op goedkope plantaardige olie zoals palm- en sojaolie, met meer ontbossing tot gevolg. Door het gebruik van frituurvet te beperken, neemt juist de noodzaak voor innovatie en toepassing van meer geavanceerde biobrandstoffen toe.
Tenslotte is het van belang dat er een einde komt aan het gebruiken van voedselgewassen als biobrandstoffen. Milieuorganisaties riepen daartoe eerder al op. Op zijn minst moet het kabinet ervoor zorgen dat de meest problematische biobrandstoffen uit palm- en sojaolie niet in de Nederlandse tanks belanden. Natuur & Milieu roept het kabinet op het voorliggende voorstel aan te passen, zodat de sector op een verantwoorde manier haar CO2 uitstoot kan verminderen.
