Kerstbomen brengen meer dan alleen licht in donkere dagen, ze spelen -helaas- nog steeds een rol bij juridische geschillen. Na eerdere jaren waarin het kerstbomenrecht op de kaart is gezet (zie ‘21, ’22 en ’23) is het wederom tijd voor de jaarlijkse update. Het jaar 2024 leverde 29 uitspraken op waarin kerstbomen voorkomen. Van vergeten afspraken tot overtredingen en schadeclaims, kerstbomen zorgden ook dit jaar weer voor een bonte verzameling verhalen. Bijgaand de vijf opmerkelijkste zaken.
Bij de rechtbank Den Haag blijkt wederom hoe belangrijk een goed contract is, zélfs als het om kerstbomen gaat. Een boomkwekerij claimde dat een klant tienduizenden mini-kerstbomen moest afnemen vanwege een sinds 2020 bestaande handelsrelatie en een mondelinge afspraak. De klant betwistte de afspraak waarna de kweker naar de rechter stapte. Die oordeelde dat het bewijs voor de afspraak ontbrak. Het gevolg? De kweker bleef zitten met een overschot aan bomen én een forse rekening. De zaak benadrukt hoe belangrijk het is om zakelijke afspraken goed vast te leggen.
Kerstles: Zakelijke afspraken zijn geen kerstgedachte, je kan ze beter schriftelijk vastleggen.
In een zaak die sinds 2019 loopt heeft een kerstbomenkweker het aan de stok met diens overbuurman. In 2023 en 2024 staat centraal wie de kerstbomenkweker tot de orde moet roepen, en hoe ver de gemeentelijke plicht tot handhaving reikt. In 2023 bepaalde de rechter dat de gemeente moest handhaven vanwege ontbrekende vergunningen. Dit jaar staat centraal of de gemeente dat correct heeft gedaan. In eerste instantie oordeelt de rechtbank Zeeland-West-Brabant dat de gemeente -wederom- onjuist handelde. Wanneer de gemeente daarna de kerstbomenkweker aanmaant om de kerstbomen te verwijderen staan de gemeente en de kweker snel bij de voorzieningenrechter. Die hakt in augustus de knoop door: de kerstbomen zijn illegaal geplant en moeten weg, op straffe van een dwangsom.
Kerstles: Wie illegaal kerstbomen plant kan rekenen op een dure ‘kerstversiering’ van de gemeente.
In de wereld van duurzame kerstbomenteelt blijken shropshire schapen onverwachte bondgenoten. Deze kieskeurige eters tussen de kerstbomen loslaten is een eco-vriendelijke manier van onkruidbestrijding die het gebruik van chemische middelen vermindert. De aanpak kent echter uitdagingen: de harige hulpjes zijn vatbaar voor wolvenaanvallen, met financiële schade tot gevolg. In dit geval vond de eigenaar van een kudde schapen dat hij onvoldoende werd gecompenseerd door de overheid voor een wolvenaanval. Volgens hem was er géén rekening mee gehouden dat hij zijn contract met een kerstbomenkweker niet meer kon nakomen. De rechtbank Noord-Nederland oordeelde echter dat deze schade onvoldoende bewezen was en wees de geclaimde extra schadevergoeding af.
Kerstles: De grote boze wolf drukt ook een stempel op de kerstbomenteelt.
In Limburg leidde extreme neerslag in 2016 tot wateroverlast. Een kerstbomenkweker stelt daarop het waterschap aansprakelijk voor schade aan de jonge kerstbomen op zijn perceel. De kweker vindt daarbij belangrijk dat het waterschap na eerdere overstromingen in 2010 aanvullende maatregelen heeft getroffen, terwijl nu blijkt dat die niet werken. Uiteindelijk oordeelt de rechter, acht jaar later, dat het waterschap wel degelijk aan diens zorgplicht heeft voldaan. De schade aan de kerstbomen blijft daarom voor eigen rekening.
Kerstles: Een natte kerstboom is niet fijn, maar komt niet direct voor rekening van een ander.
In Nijmegen werd een huiselijk tafereel van cadeaus onder de kerstboom op bizarre wijze verstoord. Een dief betrad een woning en roofde de cadeaus die onder de kerstboom lagen. Beautyproducten, een dartbord, en zelfs een Prada-portemonnee—alles verdween in de zak van deze ongewenste kerstman. Als klapper op de vuurpijl ging hij naar buiten in de jas van een bewoner. De rechtbank Gelderland had geen moeite om de verdachte te koppelen aan de diefstal en veroordeelde hem tot een gevangenisstraf.
Kerstles: Cadeaus horen thuis onder de boom, niet in de handen van een dief.
Of het nu gaat om vergunningen, contracten of aansprakelijkheid, het kerstbomenrecht blijft zich elk jaar ontwikkelen. Toch wens ik dat deze groeiende tak van het recht volgend jaar minder geschillen en meer plezier brengt.
Fijne feestdagen!