De lidstaten van de Europese Unie spraken af de kwaliteit van de natuur te verbeteren. Ze wezen daarvoor natuurgebieden aan die beschermd moeten worden (Natura 2000-gebieden). Te veel neerslag van stikstof (stikstofdepositie) is schadelijk voor bepaalde typen natuur. De Nederlandse overheid wil de kwaliteit van de natuur verbeteren door onder andere minder stikstof op natuur terecht te laten komen. In 2021 bepaalde de Nederlandse overheid wettelijke doelen op hoeveel oppervlak natuur de stikstofneerslag in de jaren 2025, 2030 en 2035 onder de kritische depositiewaarde ligt. Deze waarde geeft aan hoeveel stikstof de natuur aankan voordat er schade kan ontstaan.
Het RIVM onderzoekt elk jaar hoe de neerslag van stikstof zich ontwikkelt. Tussen 2005 en 2022 kwam er in Natura 2000-gebieden ongeveer 20 procent minder op de natuur terecht. Dit komt vooral doordat landbouw en verkeer in Nederland en de landen eromheen minder stikstof uitstootten. Wel daalde de uitstoot van deze sectoren de laatste tien jaar minder dan in de jaren ervoor. De hoeveelheid stikstof die op de natuur terechtkomt, neemt daardoor de laatste jaren steeds minder af. Andere sectoren, zoals industrie en energievoorziening, stootten ook steeds minder stikstof uit, maar dragen weinig bij aan de stikstofdepositie.
Hoe meer stikstof op de natuur terechtkomt en hoe langer dat duurt, hoe groter de kans is dat de natuur verslechtert. Deze monitor geeft daarom aan of de hoeveelheid stikstof boven de kritische depositiewaarde ligt en ook hoeveel stikstof erboven ligt. Doordat de stikstofneerslag daalt, was in 2022 de hoeveelheid stikstof boven de kritische depositiewaarde ongeveer 40 procent lager dan in 2005. Hierdoor komt in steeds meer delen van Natura 2000-gebieden de stikstofdepositie onder de kritische waarde: tussen 2005 en 2022 steeg dat oppervlak van ongeveer 20 naar 28 procent. Dit betekent dat de stikstofneerslag in veel natuurgebieden nog te hoog is.
Elk jaar komen nieuwe gegevens en inzichten beschikbaar, waardoor de cijfers over stikstofneerslag veranderen. Ondanks de updates bevestigt deze rapportage de conclusies over de ontwikkeling van de stikstofneerslag van vorig jaar. Deze rapportage bevat geen nieuwe verwachtingen voor de toekomst; die maakt het RIVM om het jaar.
Links
Downloads
Dataset bij monitor stikstofdepositie in Natura 2000 gebieden 01-10-2024
