Gemeenten kunnen vanaf 2 oktober 2025 een nieuw, digitaal hulpmiddel inzetten om de kosten en baten van de warmtetransitie voor bewoners inzichtelijk te maken. Het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) lanceert hiervoor de interactieve Eindgebruikerskostentool (EGK). Daarmee krijgen gemeenten inzicht in de jaarlijkse kosten én baten van verschillende warmteopties: op buurtniveau en voor specifieke woningtypen en bouwjaren. Ook kunnen ze bewoners transparant informeren over de mogelijke gevolgen voor de energierekening. Vergroot afbeelding
De overstap naar duurzame warmte vraagt om haalbare en financieel verantwoorde keuzes voor bewoners. Gemeenten hebben hiervoor inzicht in de eindgebruikerskosten nodig om de haalbaarheid en betaalbaarheid van warmtestrategieën te vergelijken. Samen met de Startanalyse van het Planbureau voor de Leefomgeving en eigen gemeentelijke data is de EKG-tool een belangrijk hulpmiddel voor het opstellen van het warmteprogramma en uitvoeringsplannen. Gemeenten kunnen direct aan de slag via: egk.rijksapplicaties.nl.
De EGK-tool vervangt het bestaande Dashboard Eindgebruikerskosten uit 2021 en is gebruiksvriendelijker en uitgebreider, vooral bij het invoeren van lokale data. En waar gemeenten bijvoorbeeld eerder warmtedata in Excel bijhielden, kunnen zij dat nu op een makkelijke manier doen. De webapplicatie biedt betrouwbare en toegankelijke informatie en ondersteunt gemeenten bij de uitvoering van de Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie (Wgiw). Bij de ontwikkeling is samengewerkt met gemeenten, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), TNO, RVO, Planbureau voor de Leefomgeving en het Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie (NPLW).
Komende maanden komen nieuwe functies beschikbaar waaronder de mogelijkheid om inzicht te krijgen in de Utiliteitsbouw. Ook wordt het eind dit jaar mogelijk om de totale kosten over een looptijd van 30 jaar te bekijken. Een gebruikerspanel denkt vanuit de praktijk van gemeenten mee over de verdere ontwikkeling.
De berekeningen in de EGK-tool zijn gebaseerd op de Hestia-modellering van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en TNO, met gemodelleerde gegevens over de woningvoorraad en het energiegebruik van gebouwen. De tool maakt warmtekosten inzichtelijk in buurten en woningtypen door in te zoomen op bijvoorbeeld alle tussenwoningen gebouwd na 1995 in buurt A, of hoekwoningen gebouwd tussen 1975 en 1995 in buurt B.
Om gemeenten te leren werken met de EGK-tool is op 30 september 2025 een informatief en educatief webinar georganiseerd door het Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie (NPLW) met het ministerie van VRO en TNO. Dit webinar is ook terug te zien. Op 15 oktober en 5 november organiseert het NPLW vragenuurtjes en eind oktober komt een instructiefilm beschikbaar op deze website. Meer achtergrondinformatie over de tool en de gebruikte data staat in de Achtergrondnotitie Data Tool Eindgebruikerskosten. Hier is ook de volledige dataset aan informatie terug te vinden via deze (link). Meer informatie specifiek voor gemeenten vind je bij het NPLW.
