50 tot 70% van de Nederlandse woningvoorraad moet de komende 25 jaar ingrijpend gerenoveerd worden om maatschappelijke opgaven het hoofd te bieden. Het gaat om 4 tot 5 miljoen huizen. Het Rijk moet meer visie tonen op de verbetering van bestaande woningen en integrale aanpakken stimuleren.
Nieuwbouw wordt steeds minder belangrijk. Ook bij een toename van de nieuwbouwproductie in de komende jaren, vindt een steeds groter deel van de woningzoekenden binnen de bestaande bouw een woning. De voorraad wordt steeds ouder en dient vroeg of laat aangepakt te worden. Het hoge aandeel particuliere koopwoningen (nu 60%) maakt de optie sloop-nieuwbouw steeds minder waarschijnlijk. Wie gaat zijn eigen huis nou slopen? U?
De verwachting is dat 50% tot 70% van de woningen de komende 25 jaar ingrijpend gerenoveerd moet worden. De extramuralisering van de zorg zorgt ervoor dat ouderen steeds langer thuis wonen. Vergrijzing en individualisering zorgen voor meer eenpersoonshuishoudens. Klimaatverandering vraagt om minder energielekkende huizen. Een steeds groter deel van ons inkomen gaat naar woonlasten (stijging van huurprijzen, nieuwe hypothecaire regelgeving en stijgende energieprijzen). Integrale renovatie is daarmee geen doel op zich maar een antwoord op diverse maatschappelijke opgaven.
Het gebeurt niet vanzelf
Woningcorporaties dragen bij aan hun deel van deze make-over en zullen dit ook blijven doen. Voor particuliere woningeigenaren is woningrenovatie moeilijker. Economische groei is niet langer vanzelfsprekend. Veel woningeigenaren hebben niet de middelen of voelen de urgentie niet voor een ingrijpende renovatie. Bovendien ontbreekt hen de kennis.
Het gevolg is dat ingrepen in de woningvoorraad vooral in overdrukgebieden zullen plaatsvinden, en dan in kleine stapjes en single-issue. Dit is inefficiënt, het vergroot de ongelijkheid, tast de leefbaarheid aan in wijken en maakt diverse maatschappelijke opgaven onbereikbaar.
Wat moet er gebeuren?
Het Rijk lijkt wonen minder prioriteit te geven. De grote hervormingen zijn immers doorgevoerd. De vraag is zelfs of het volgende kabinet nog een Woonminister zal laten aantreden. Om integrale renovatie van een onmogelijke opgave in een maatschappelijke kans om te zetten, zijn echter landelijke visie en nieuwe sturingsinstrumenten broodnodig. Tijd voor het Rijk om het heft steviger in handen te nemen en met de stedelijke partners tot een plan de campagne te komen!
