Hittestress zal steeds meer een probleem worden, waar met name kwetsbare bewoners last van hebben. Wat kun je als woningcorporatie doen om woningen leefbaar te houden bij warm zomerweer?
De Alliantie ontwikkelde een aanpak waarbij ze kijken naar de staat van de woning én gebruik van de woning.
Bij de ontwikkeling van beleid voor klimaatadaptatie, waaronder hittestress, werkt de Alliantie met het zogenoemde Framework Climate Adaptive Buildings. Dan kijk je naar omgevingsfactoren, je bepaalt in hoeverre het vastgoed (of de bewoner) kwetsbaar is en welke maatregelen je kunt nemen. ‘We zijn begonnen met een inventarisatie van woningen met een hoog risico op hittestress’, vertelt Iris van de Beek, senior adviseur Strategie en Beleid. ‘Gezien de grootte van ons bezit is het aantal woningen met hoog of zeer hoog risico te overzien.’
Omdat er landelijk geen eenduidige normering is voor hittestress, heeft de Alliantie die zelf opgesteld. Zo krijgt een complex waar minimaal 50% van de woningen het label ‘kwetsbaar’ heeft (denk aan seniorenwoningen of woningen van chronisch zieken), automatisch eerste prioriteit. ‘Die woningen gaan we meteen onderzoeken. Als we zien dat er iets mis is met het pand, zijn wij als corporatie aan zet. We weten dat het probleem alleen maar groter zal worden door klimaatverandering. Daarom pakken we onze woningen nu al stapsgewijs aan. Daarbij sluiten we zo veel mogelijk aan bij natuurlijke momenten, bijvoorbeeld groot onderhoud of mutatie.’
De Alliantie heeft een pilot gedraaid met 4 complexen met verschillende woningen die representatief zijn voor het bezit van de corporatie. Partners waren Wageningen University en bouwfysisch adviseur BBA. Met simulaties werd in kaart gebracht wanneer het te warm wordt in woningen en wat er gebeurt als je bepaalde maatregelen neemt. Wat bleek: in de meeste gevallen kun je het probleem oplossen met zogenoemde passieve maatregelen. Denk dan aan goede basisventilatie en zonwering. ‘Daar moeten bewoners natuurlijk wel mee kunnen omgaan. Je kunt van ouderen of zieken niet verwachten dat ze een moeilijk bereikbaar raampje open doen. Uiteraard kun je ook helpen, bijvoorbeeld een raam zodanig aanpassen dat het inbraakveilig is, zodat bewoners het ‘s nachts open kunnen laten staan.’
De Alliantie kijkt altijd samen met de bewoner wat die kan doen om oververhitting in de woning tegen te gaan. ‘We leggen uit hoe de ventilatie werkt en hoe ze zonwering het beste kunnen gebruiken.’ Dat doen de medewerkers die huurders ook helpen met de aanpak van vocht en schimmel. ‘Het zijn seizoensgebonden activiteiten: schimmelproblemen en hitteproblemen lossen elkaar af.’ Alle ervaringen legt de Alliantie vast in de ruimtelijke en technische PvE’s, zodat die automatisch worden meegenomen bij nieuwbouwprojecten.
Van de Beek ziet dat steeds meer partijen doordrongen zijn van de risico’s van hittestress. De corporatie voert bijvoorbeeld overleg met de gemeente Amsterdam en binnen de Amsterdamse Federatie Woningcorporaties. Ook denken we nu met de gemeente Amsterdam mee over een mogelijke subsidie regeling voor zonwering. Die aandacht is zeker niet overdreven volgens Van de Beek: ‘Het gaat hier niet alleen om de staat van onze woningen, maar ook om de gezondheid van onze huurders. Dat maakt dit onderwerp hoe dan ook urgent.’
Wil je binnen jouw corporatie aan de slag met hittestress? Gebruik de handreiking hittestress.