In de uitspraak van 17 mei 2023 (ECLI:NL:RVS:2023:1929) oordeelt de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (“Afdeling”) dat Gedeputeerde Staten (“GS”) (i) de vastgestelde ernstige bodemverontreiniging terecht als één geval van verontreiniging in de zin van art. 1 Wet bodembescherming (“Wbb”) heeft aangemerkt, (ii) zowel de aard en omvang als de noodzaak van spoedige sanering op juiste wijze heeft bepaald en (iii) de verantwoordelijkheid voor sanering terecht bij de eigenaar van het bronperceel van de verontreiniging heeft neergelegd. Daarmee haalt het aan de eigenaar van een chemische wasserij gerichte besluit tot vaststelling van een geval van ernstige bodemverontreiniging (in de zin van art. 29, eerste lid, Wbb) die spoedig moet worden gesaneerd (als bedoeld in art. 37, eerste lid, Wbb) de eindstreep.
Voor wat betreft de vraag of sprake is van één geval van verontreiniging in de zin van de definitie van art. 1 Wbb overweegt de Afdeling dat volgens vaste jurisprudentie (onder meer de Afdelingsuitspraak van 19 november 2014, ECLI:NL:RVS:2014:4200) sprake is van één geval van verontreiniging, indien de verontreiniging betrekking heeft op grondgebieden die vanwege die verontreinigig, de oorzaak of de gevolgen daarvan in technische, organisatorische én ruimtelijke zin met elkaar samenhangen. Technische samenhang is aanwezig als de verontreinigingen zijn veroorzaakt door eenzelfde productieproces, installatie of mechanisme; organisatorische samenhang doet zich voor, indien de oorzaak of de gevolgen van de verontreiniging niet gescheiden kunnen worden in verschillende organisatorische eenheden; ruimtelijke samenhang tot slot bestaat, indien de verontreinigingen in aan elkaar grenzende of in elkaars nabijheid gelegen grondgebieden voorkomen. Op basis van de aan het besluit ten grondslag gelegde onderzoeken concludeert de Afdeling dat in dit geval de vereiste samenhang bestaat, zodat de aangetroffen bodem- en grondwaterverontreinigingen als één geval van verontreiniging zijn aan te merken die ter herleiden is tot het bronperceel waarop de chemische wasserij is gevestigd.
Ten aanzien van de aard, omvang en ernst van de verontreiniging stelt de Afdeling, onder verwijzing naar haar uitspraken van 23 oktober 2019 (ECLI:NL:RVS:2019:3573) en 26 augustus 2020 (ECLI:NL:RVS:2020:2021), voorop dat voor het vaststellen van de ernst van een bodemverontreiniging en de spoedeisendheid van de sanering het niet noodzakelijk is dat de volledige omvang van de verontreiniging vaststaat. Uit de Afdelingsuitspraak van 26 mei 2021 (ECLI:NL:RVS:2021:1096) volgt dat de in het bestreden besluit vastgestelde omvang van de bodemverontreiniging wel juist moet zijn, in die zin dat binnen de vastgestelde omvang sprake moet zijn van aan het geval van de chemische wasserij toe te rekenen verontreinigingen. Volgens de Afdeling heeft GS dit laatste aan de hand van gericht onderzoek op juiste wijze vastgesteld en zich voor wat betreft de noodzaak van spoedige sanering aan de hand van de ‘Circulaire bodemsanering per 1 juli 2013’ op het standpunt mogen stellen dat de mate van verspreiding van de verontreiniging mogelijk leidt tot zodanige risico’s dat spoedige sanering in dit geval noodzakelijk is.
Voor wat betreft de verantwoordelijkheid voor de sanering overweegt de Afdeling, onder verwijzing naar haar uitspraak van 19 november 2014 (ECLI:NL:RVS:2014:4159), dat de werking van art. 55b Wbb niet beperkt is tot de eigenaar van een bedrijfsterrein die tevens veroorzaker is van de verontreiniging. Daarmee gaat de Afdeling voorbij aan het argument dat de eigenaar van het bedrijf niet de veroorzaker van de verontreiniging zou zijn en daarmee niet verantwoordelijk kan worden gehouden voor de sanering. De Afdeling oordeelt dat GS de eigenaar van de chemische wasserij rechtmatig overeenkomstig art. 37, vijfde lid, 55a en 55b Wbb heeft aangewezen als degene die de sanering moet uitvoeren.
