Uit de nieuwste conjunctuurmeting van de Branchevereniging Nederlandse Architectenbureaus (BNA) blijkt dat architectenbureaus dit voorjaar kampen met aanzienlijke belemmeringen in de productie van o.m. woningen. De vertragingen bij de vergunningverlening door gemeentelijke overheden worden genoemd als een van de grootste obstakels. De resultaten laten verder een stagnatie in de werkvoorraad zien en benadrukken het groeiende belang van woningcorporaties en stedenbouwkundige opdrachten.
BNA-voorzitter Jeroen de Willigen: 'De vertragingen bij vergunningverlening door gemeenten vormen een aanzienlijke bottleneck voor de productie van woningen. De BNA pleit daarom voor een grotere rol van architecten in omgevingsvergunningen. Architecten kunnen bij kleine projecten het toetsingstraject gedeeltelijk overnemen, wat het werk van de gemeente verlicht. Hierdoor kunnen we versnellen zonder dat de kwaliteit van onze leefomgevingen onder druk komt te staan. Het proefproject Architect Aan Zet in Rotterdam heeft dit laten zien. Om grotere projecten en gebiedsontwikkelingen te versnellen en de belangen daarbij goed en integraal te kunnen afwegen zouden er meer stadsbouwmeesters en supervisoren moeten worden aangesteld.’
Productiebelemmeringen door trage vergunningverlening
67% van de architectenbureaus ervaart belemmeringen bij de productie, voornamelijk veroorzaakt door trage vergunningverlening bij gemeenten (83%) en stagnatie bij ontwikkelende partijen (50%). Dit probleem raakt vooral de kleinere bureaus (<10 fte), die hierdoor significant worden belemmerd in hun werkzaamheden.
Werkvoorraad stagneert
De werkvoorraad is dit voorjaar gemiddeld 4,8 maanden, gelijk aan het niveau van afgelopen najaar. De laatste keer dat een hogere werkvoorraad werd gemeten was in oktober 2022 met een gemiddelde van 6 maanden.
Toenemend belang van woningcorporaties
Het belang van woningcorporaties als opdrachtgever neemt toe. Dit voorjaar verwacht 31% van de bureaus een toenemend belang in opdrachten van woningcorporaties, een stijging ten opzichte van 19% afgelopen najaar.
Toekomstverwachtingen
Architectenbureaus zijn verdeeld over de vooruitzichten voor nieuwe opdrachten en omzet in 2024. Ongeveer 31% verwacht een daling, terwijl 29% een toename in nieuwe opdrachten verwacht en 27% een omzetstijging voorziet. Daarnaast verwachten meer bureaus een toename in de tarieven voor 2024.
Stedenbouwopgaven belangrijker
Er is een duidelijke verwachting van een toenemend belang in stedenbouwkundige opgaven. Dit voorjaar verwacht 25% van de bureaus een stijging in het belang van stedenbouwkundige projecten, een toename ten opzichte van 16% in het afgelopen najaar.
Over de BNA Conjunctuurmeting
Twee keer per jaar peilt de BNA de conjunctuur bij de leden. De Conjunctuurpeiling gaat in op productiebelemmeringen, werkvoorraad, opdrachten, omzet, honoraria, medewerkers, type opdrachten, opdrachtgevers en deelmarkten. Dit geeft inzicht in de actuele marktverwachtingen van bureaus. Alle BNA-leden krijgen de resultaten gratis toegezonden.
