De VNG waardeert de inzet van de commissie-Van Aartsen, maar heeft tegelijkertijd een aantal kritische kanttekeningen bij haar eindrapport over het VTH-stelsel. Het rapport biedt wel aanknopingspunten om het stelsel door te ontwikkelen, zodat het voldoet aan de randvoorwaarden voor een goede uitvoering.
Deze punten zijn voor de VNG belangrijke randvoorwaarden voor een goed uitvoerbaar VTH-stelsel:
Afdoende financiële middelen, capaciteit en handvatten voor de VTH-uitvoering en de aanpak van problemen in de ketens. Het Rijk heeft daarin als stelselverantwoordelijke een rol.
Kennisontwikkeling, een stevige kennisinfrastructuur en een goed functionerende informatie-uitwisseling.
De Omgevingswet vraagt om nabijheid van de omgevingsdiensten. Bij de invoering van de wet zien we dat zij lokaal maatwerk kunnen leveren om het milieu en de leefomgeving beter te beschermen en te benutten.
Wethouder Freek Buijtelaar (Borger-Odoorn), lid van de VNG-commissie RWM, is positief over de aandacht die er voor het VTH-stelsel is. Het was hard nodig om te kijken hoe de diensten zich hebben ontwikkeld en of wordt bereikt wat bij de opzet van het stelsel de bedoeling was. Wel is hij kritisch op delen van het eindrapport Om de leefomgeving, Omgevingsdiensten als gangmaker voor het bestuur. Dit komt mede doordat de constateringen van de commissie veelal zijn gebaseerd op casussen van grote, complexe bedrijven. Gemeenten zijn juist verantwoordelijk voor een grote verscheidenheid aan bedrijven, waar de problematiek anders is.
Buijtelaar licht toe: ‘Een duidelijk toekomstbeeld van de ideale omgevingsdienst biedt het rapport niet. De betrokkenheid en nabijheid bij de samenleving is groter bij gemeenten dan bij de omgevingsdiensten. Als bevoegd gezag gaan wij het gesprek aan met de ondernemer, en horen en zien we wat achter de overtreding schuil gaat. Daardoor kunnen we beter inschatten wat de beste aanpak is. Laat die keuze bij gemeenten. Versterk het huidige stelsel zonder te veel aan de schaalgrootte te veranderen. Wel kan de regionale samenwerking in omgevingsdiensten groeien. Kleinere gemeenten hebben onvoldoende kennis van handhaving om moeilijke taken goed uit te voeren. De huidige structuur biedt daarvoor een oplossing. Dus niet opschalen, maar voldoende geld en mensen om de taak fatsoenlijk te kunnen uitvoeren. In plaats van weer centraliseren zou het beter zijn als het Rijk de decentrale VTH-uitvoering actiever gaat ondersteunen.’
Meer informatie
Meer weten? Neem een kijkje in het themadossier: klik op de tabs boven het.