Sinds 1 januari 2024 is de instandhoudingsplicht opgenomen in het stelsel van de Omgevingswet, in het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal). Deze vernieuwde handreiking biedt gemeenten een overzicht van de geldende regels.

De instandhoudingsplicht verplicht de eigenaar van een rijksmonument om dit zodanig te onderhouden dat instandhouding en de monumentale waarde zijn gewaarborgd. Dit voorkomt dat rijksmonumenten in verval raken, erfgoed bijft zo behouden voor de toekomst. Gemeenten houden toezicht op naleving van de instandhoudingsplicht en kunnen handhavend optreden wanneer een rijksmonument in verval raakt. Deze vernieuwde handreiking biedt gemeenten een overzicht van de geldende regels, gaat in op de vraag hoe een eigenaar aan de instandhoudingsplicht kan voldoen en schetst een stappenplan voor een handhavingstraject inclusief verschillende voorbeeldbrieven.
Colofon
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, 2025
Aanvullende handreiking bij strafrechtelijke handhaving
De Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed heeft in 2022 een aanvulling op de handreiking Instandhoudingsplicht rijksmonumenten opgesteld: 'Monument en overtreding. Handreiking voor gemeenten bij strafrechtelijke handhaving'. Deze is bedoeld om gemeenten op weg te helpen als zij overwegen om aangifte te doen van een overtreding van regels voor de bescherming van monumenten.
