Wat is een BOPA?

Een buitenplanse omgevingsplanactiviteit (BOPA) is een activiteit die in strijd is met het omgevingsplan. Een BOPA kan een activiteit zijn die in strijd is met de algemene regels in het omgevingsplan. De BOPA kan ook een activiteit zijn waarvoor volgens het omgevingsplan een vergunning is vereist, maar waarbij de beoordelingsregels bepalen dat die vergunning niet verleend mag worden. Vergunningen voor BOPA’s kunnen ook tijdelijk zijn, bijvoorbeeld voor een evenement.

Een binnenplanse omgevingsactiviteit (OPA) is een activiteit die wel in het omgevingsplan is opgenomen en waarvoor een vergunning vereist is. Voorbeelden van OPA’s zijn festivals, horecaterrassen en bomenkap. Een voorbeeld van een BOPA is het openen van horecaterras buiten het seizoen dat in het omgevingsplan is opgenomen, of het bouwen van woningen op een plek die daar niet voor is bestemd.

De gemeente bepaalt in de meeste gevallen zelf welke activiteiten in het omgevingsplan worden opgenomen.

Let op: de afkorting BOPA wordt in het taalgebruik niet alleen gebruikt voor de buitenplanse omgevingsplanactiviteit zelf, maar ook voor de omgevingsvergunning voor een BOPA.

Waarom de BOPA?

Gemeenten kunnen een vergunning voor een BOPA inzetten om initiatieven te faciliteren. De BOPA is niet alleen geschikt voor kleine projecten, maar kan ook voor grote plannen worden gebruikt. Het is een heel lenig instrument.

Vervangt de BOPA de kruimelregeling?

Met de komst van de Omgevingswet komt de kruimellijst uit artikel 4 bijlage II bij het Bor te vervallen. Onder de Omgevingswet wordt namelijk voor alle afwijkingen van het bestemmingsplan de reguliere procedure de standaard.

Een gemeente kan (onderdelen van) regels uit de huidige kruimellijst opnemen als afwijkingsregels in het omgevingsplan. Je kunt de BOPA zien als een soort kruimelregeling, wanneer er toch van het omgevingsplan moet worden afgeweken. Maar de kruimelregeling was alleen in te zetten bij kleine projecten, terwijl de BOPA ook voor omvangrijke plannen zoals het bouwen van een woonwijk kan worden gebruikt. In deze blog lees je meer over de kruimelregeling en de Omgevingswet.

Vergunning voor een BOPA

Het verlenen van een vergunning voor een BOPA lijkt veel op het verlenen van een gewone omgevingsvergunning, maar heeft een aantal bijzonderheden. De procedure, beoordeling van de aanvraag en het bevoegd gezag zijn hetzelfde, maar het bevoegd gezag heeft de optie om te verklaren dat de uitgebreide procedure van toepassing is, dat er een participatieverplichting is en dat de gemeenteraad adviesrecht heeft. Hier lees je er meer over.

De aanvraag voor de buitenplanse omgevingsplanactiviteit wordt uiteraard getoetst op alle wettelijke vereisten. De BOPA mag bijvoorbeeld niet in strijd zijn met de natuurwet. De aanvraag moet passen binnen de beoordelingsregels voor een BOPA-omgevingsvergunning die in het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl) staan. Er moet goed onderbouwd worden waarom er sprake is van ‘evenwichtige toedeling van functies aan locaties’, ook al is de activiteit in strijd met het omgevingsplan.